جوان آنلاین: رشد اقتصادی ایران از ابتدای دهه ۱۳۹۰، نوسانهای زیادی را تجربه کرده است و برآیند تلاشها برای بهبود این وضعیت منجر به تحقق نرخهای مثبت، اما نسبتاً محدود، برای رشد در سالهای اخیر شده است. عبور از این وضعیت کم رشدی و اهمیت تداوم رشد اقتصادی به منظور کاهش مشکلات معیشتی جامعه، توجه مقام معظم رهبری به لزوم تداوم بخشی به رشد اقتصادی، تحول در بخشهای تولیدی کشور و نیز طرح شعار سال با عنوان «سرمایه گذاری برای تولید» را درپی داشته است.
سرمایه گذاری موتور محرکه تولید و رشد اقتصادی است و جذب سرمایه نیز الزاماتی دارد. «جوان» با امین دلیری، تحلیلگر مسائل اقتصادی در این خصوص گفتوگویی داشته است. این مدرس اقتصاد معتقد است «ایجاد ثبات اقتصادی و سیاسی» و همچنین «رفع ناترازیهای انرژی» از مهمترین الزاماتی هستند که دولت به هر طریق شده برای جذب سرمایه و رشد تولید و اقتصاد باید در دستور کار خود قرار دهد. تأکید رهبر معظم انقلاب بر سرمایهگذاری برای تولید و همچنین رایزنیهای اخیر برای رفع تنشهای بینالمللی و به تبع آن رفع موانع سرمایه گذاری داخلی و خارجی، باعث شده موضوع سرمایهگذاری در کشور این روزها بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
امین دلیری، معاون وزیر اسبق اقتصاد در این باره به «جوان» گفت: سرمایهگذاری اولویت اقتصاد کشورهای در حال رشد و موتور توسعه اقتصادی است و برای رسیدن به رشد اقتصادی و ایجاد رفاه جامعه ضروری است، تا فرصت جذب سرمایهگذار فراهم شود. رهبر معظم انقلاب نیز به لحاظ اهمیت این موضوع در کشور، شعار امسال را سرمایهگذاری برای تولید عنوان کردند که نشان دهنده اهمیت این موضوع در راستای کاهش مشکلات معیشتی مردم و ارتقای رشد اقتصادی است.
ظرفیت خالی تولید با سرمایههای جدید پر شود
دلیری افزود: موضوع سرمایهگذاری دو مسئله قابل اهمیت در خود دارد. یکی سرمایهگذاری برای بخشهایی از ظرفیتهای موجود تولیدی است. در حال حاضراغلب واحدهای تولیدی زیر ظرفیتهای اسمی خود مشغول به تولید هستند که البته تعداد این قبیل از شرکتهای تولیدی بسیارزیاد است و متأسفانه با ظرفیت زیر ۵۰ درصد ظرفیت خود میکنند. این واحدهای تولیدی به دلایل مختلف از جمله مستهلکشدن ماشینآلات یا کمبود مواد اولیه یا نیاز شدید به نقدینگی نیاز به مساعدتهای مالی و جذب سرمایهگذار دارند.
دلیری ادامه داد: موضوع به راهاندازی واحدهای تولیدی جدید باز میگردد. در هر صورت مهمترین الزام جذب این سرمایهها چه از منابع داخلی و چه از منابع خارجی، ایجاد ثبات و اطمیناندهی به سرمایهگذاران است که از وظایف دولت است. در حال حاضر مهمترین نگرانی جذب سرمایههای داخلی، عدم ثبات ارزی و اقتصادی است که برای تولیدات داخلی مضر است و برای صاحبان آنها مزاحمت ایجاد میکند. سیاستگذار باید با اقداماتی بازدارنده، همانند اخذ مالیاتهای سنگین، مانع از رونق فعالیتهای سفته بازان در عرصه بازارهای موازی تولید شود.
تسهیلگری و حمایت، دو بال حمایت از سرمایهگذار
این تحلیلگر مسائل اقتصادی افزود: بعد از برداشتن موانع، دولت باید نقش تسهیلگری خود را ایفا و قوانین مزاحم را برطرف و به نوعی انگیزه برای سرمایهگذار ایجاد کند. یکی از موضوعاتی که منجر به تشویق سرمایهگذار میشود، ارائه تسهیلات ارزان قیمت مالی، اما با نظارت و کنترلهای لازم و به صورت حساب شده است تا از این محل رانتی دیگر شکل نگیرد.
دلیری با اشاره به رایزنیهای ایران در فضای بینالمللی برای رفع تحریمها گفت: ایجاد این فضا نیز انتظارات مثبتی برای سرمایهگذاران ایجاد میکند. آثار مثبت آن را در بازارهای مالی و بازار سرمایه مشاهده میکنیم که فضای مثبتی در بورس بر خلاف بازار ارز و طلا و خودرو که قیمت آنها روند کاهشی به خود گرفته دارد. این حرکت به سمت گشایش، برای بازار سرمایه سیگنالهای مثبتی ارسال میکند و واکنش بازار کاملاً منطقی و عقلانی است. به گفته دلیری تداوم این رویه اتفاقی مثبت در اقتصاد کشور ایجاد خواهد کرد.
ضربالاجل دولت برای رفع ناترازیها
این مدرس پیشین اقتصاد با تأکید بر ضرورت توسعه حملونقل و انرژی به عنوان ارکان تولید تصریح کرد: ناترازیها به مانع بزرگی برای سرمایهگذاری داخلی و خارجی تبدیل شده است و دولت باید به سرعت ناترازیها را جبران کند.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی، با بیان اینکه متأسفانه در برنامهریزیها کمتر به تقاضاهای جدید توجه میشود افزود: این مسئله را در همه بخشهایی از انرژی تا مسکن و... شاهد هستیم. یعنی دولت تقاضاهای جدید را در محاسبات خود که به رشد جمعیت مربوط میشود، کمتر مورد توجه قرار میهد و همین مسئله به تشدید ناترازیها میانجامد. در حال حاضر مشاهده میشود در بسیاری از حوزهها، تقاضا بیش از عرضه است که منجر به ناترازی شده است.
لزوم ورود دولت در زمان غیبت بخش خصوصی
دلیری با اشاره به تأکید رهبر انقلاب بر لزوم ورود دولت در زمان غیبت بخش خصوصی گفت: دولت باید در پروژههایی که بخش خصوصی تمایل به سرمایهگذاری ندارد ورود پیدا کند و زمینه برای جذب سرمایه را فراهم کند. این بخشها بیشتر به سرمایهگذاری در صنایع پیشتاز و زیربنایی برمیگردد. سرمایهگذاری برای رفع ناترازیها در برق، آب، گاز و فرآوردههای نفتی و از این قبیل تولیدات است و باید به سرعت از سوی دولت و مشارکت بخش خصوصی به فوریت انجام شود. ایران دارای ظرفیتهای بالای منابع طبیعی خدادادی است و باید از این منابع برای سرمایهگذاریها استفاده مطلوب کرد.