یوسفعلی میرشکاک:

نثر آهنگین عطار بر نثر موزون ابراهیم گلستان تأثیر گذاشت

میرشکاک در نشست درس‌گفتار‌های شاهنامه گفت: نثر آهنگین عطار نیشابوری در تذکره الاوﻟﻴﺎ بر نثر موزون ابراهیم گلستان تأثیر گذاشت. 
یوسفعلی میرشکاک، شاعر و پژوهشگر ادبی در هفتاد و سومین جلسه از درس‌گفتار‌های شاهنامه به بحث تضاد و تفاوت «خرد» و «خرد برتر» پرداخت و گفت: «پیران ویسه» مظهر خرد و صلح است، اما به پیشگویی‌های موبدان و سخن نیاکان که گفته‌اند از نژاد افراسیاب و کیقباد، شهریاری پدید می‌آید که توران را ویران می‌کند، باور ندارد. وی افزود: «افراسیاب» به فرّ شهریاری خود، هم خواب دیده و هم از پدرخود «پشنگ» و دیگر بزرگان شنیده است که این پیوند سخت شوم است. پیران، که وزیر و سپهسالار افراسیاب است، با «خرد چاره‌گر» خود به افراسیاب می‌گوید چگونه ممکن است که از مردی، چون سیاوش فرزندی جهان‌آشوب پدیدآید و به فرض که تقدیر چنین رقم زده شده باشد؛ نمی‌توانی از پیش‌آمدن آن جلوگیری کنی. به جای توجه به خواب و پیشگویی عقلت را به کار بینداز و فرنگیس را به عقد سیاوش دربیاور. 
این پژوهشگر ادامه داد: هنگامی که سیاوش شهر ویژه و شگفت‌آور خود را می‌سازد، با اینکه خود می‌داند فرجامش چیست از موبدان می‌خواهد که طالع شهر و فرجام آن را گزارش کنند و موبدان هم می‌گویند این شهر نامبارک است. هنگام بازدید پیران و سیاوش از شهر، پیران از شگفتی‌های شهر شادمان است، اما سیاوش به گریه می‌افتد و از کشته‌شدن خود به دست افراسیاب سخن می‌گوید. پیران با خود می‌اندیشد اگر چنین اتفاقی بیفتد من مقصرم که او را به توران زمین کشاندم و حرف افراسیاب را باور نکردم. بعد طبق معمول خردچاره‌اندیش و تدبیرگر خود را با این پندار می‌فریبد که سیاوش به غم غربت و دوری از ایران دچارشده که چنین می‌گوید. میرشکاک گفت: جالب اینجاست، نه خرد یا عقل متعارف و نه خرد برتر، که به عواقب امور واقف است، هیچ تغییری نمی‌توانند در سرنوشت ایجاد کنند. اما تفاوت این دو خرد دراین است که دارنده عقل متعارف با سرنوشت می‌جنگد، اما کسی که از فرّه خرد برتر بهره‌مند است و از فرجام خود با خبر است، تسلیم سرنوشت می‌شود. وی همچنین در سی‌وپنجمین درس‌گفتار‌های زیبایی‌شناسی زبان فارسی نیز که همزمان، اما مجزا با درس‌گفتار‌های شاهنامه و با ارائه او برگزار می‌شود، به نثر آهنگین عطار نیشابوری در تذکره الاوﻟﻴﺎ و تأثیر آن بر نثر موزون ابراهیم گلستان پرداخت. میرشکاک در پایان خاطر نشان کرد: از این پس با یکی از متون کهن آشنایی پیدا می‌کنیم و علاوه بر مرور هزار سال نثر پارسی، به بررسی کتاب‌هایی می‌پردازیم که کریم کشاورز در کتاب «هزار سال نثر پارسی» چندان توجهی به آن‌ها نداشته است.