«جوان» الزامات و راهکار‌های تأمین گاز صنایع در فصول سرد سال را بررسی می‌کند

مقصر قطعی گاز صنایع اگر ذخیره نکنند خودشان هستند

جوان آنلاین: مسئولیت قطعی گاز در زمستان در صورت عدم سرمایه‌گذاری مناسب صنایع در ایجاد زیرساخت ذخیره‌سازی گاز از این پس بر عهده خود صنایع است زیرا دولت با تشویق صنایع به سرمایه‌گذاری در مخازن ذخیره گاز، راه حلی جامع و مقرون به صرفه ارائه کرده است. با بی‌توجهی یا به تعویق انداختن این سرمایه‌گذاری، صنایع با پیامد‌های کمبود گاز مواجه می‌شوند که می‌تواند منجربه زیان‌های مالی شود و پتانسیل رشد آن‌ها را با مشکل مواجه کند. بنابراین، مسئولیت قطعی گاز صنایع دیگر بر عهده خودشان است.

ذخیره‌سازی گاز نقشی اساسی در تضمین عرضه ثابت گاز برای صنایع ایفا می‌کند. با ذخیره گاز مازاد در دوره‌های دسترسی بالا، صنایع می‌توانند در مواقع افزایش تقاضا به این گاز ذخیره شده دسترسی داشته باشند. این رویکرد خطر قطع گاز را کاهش می‌دهد و به صنایع اجازه می‌دهد تا تولید بدون وقفه را حفظ کنند. علاوه بر این، ذخیره‌سازی گاز مقرون به صرفه است و آن را به یک راه حل جذاب برای صنایعی تبدیل می‌کند که به دنبال تأمین انرژی خود هستند.

تأکید کشور‌های اروپایی بر ذخیره‌سازی گاز
در کشور‌های اروپایی، ذخیره‌سازی گاز به یکی از ویژگی‌های بارز بخش صنعت تبدیل شده است. با درک اهمیت تأمین انرژی مطمئن، بسیاری از کشور‌های اروپایی سرمایه‌گذاری قابل توجهی در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز انجام داده‌اند. این مخازن ذخیره‌سازی به طور خاص به صنایع کمک می‌کند و آن‌ها را قادر می‌سازد در هنگام افزایش تقاضا در فصول سرد به گاز دسترسی داشته باشند. این رویکرد پیشگیرانه به صنایع اروپایی کمک کرده است تا از کمبود گاز جلوگیری کنند و فعالیت خود را به آرامی حفظ کنند.
ایران، کشوری با مازاد گاز در فصول گرم سال، فرصتی بی‌نظیر برای رفع کمبود گاز در فصل زمستان است. ایران می‌تواند به‌جای صادرات یا بدون استفاده از گاز، گاز مازاد خود را از طریق اشکال مختلف مانند گاز طبیعی فشرده (CNG)، گاز مایع (LPG)، گاز طبیعی مایع (LNG) و گاز طبیعی به صنایع هدایت کند. ایجاد مخازن ذخیره‌سازی، توزیع کارآمد این گاز مازاد را تسهیل می‌کند و تضمین می‌کند که صنایع در طول سال به عرضه پایدار دسترسی دارند.

مشوق‌های صنایع برای سرمایه‌گذاری در ذخیره‌سازی گاز
برای تشویق صنایع به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز، دولت‌ها می‌توانند مشوق‌های مختلفی را ارائه دهند. یکی از این مشوق‌ها ارائه تخفیف قابل توجه گاز به صنایع برای سرمایه‌گذاری در مخازن ذخیره‌سازی است. با هماهنگ کردن تعرفه گاز برای ذخیره‌سازی با مصرف معمول گاز، صنایع می‌توانند از قیمت گاز پایین‌تر در دوره‌های تقاضای بالا بهره‌مند شوند. این نه تنها تأمین انرژی مقرون به صرفه را تضمین می‌کند، بلکه به صنایع اجازه می‌دهد تا سود خود را به حداکثر برسانند.

مزایای ذخیره‌سازی گاز برای صنایع
سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز یک مزیت دوگانه برای صنایع ایجاد می‌کند. اولاً، آن‌ها را قادر می‌سازد تا تولید بدون وقفه را حفظ کنند و از هرگونه ضرر ناشی از کمبود گاز جلوگیری کنند. این تولید مداوم، عرضه ثابت محصولات صنعتی پر انرژی را تضمین می‌کند و عملیات روان را در طول سال حفظ می‌کند. ثانیاً، صنایع می‌توانند از نوسانات قیمت گاز طبیعی سرمایه‌گذاری کنند. در فصول سرد که قیمت گاز افزایش می‌یابد، صنایعی که زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز دارند به دلیل تخفیف گاز دولت می‌توانند با قیمت بسیار پایین‌تری به گاز دسترسی پیدا کنند. این مزیت هزینه به صنایع این امکان را می‌دهد که محصولات خود را با قیمت‌های بالاتر بفروشند و در نتیجه سود جذابی به همراه داشته باشند.

مسئولیت قطعی گاز صنایع دیگر بر عهده خودشان است
مسئولیت قطعی گاز در زمستان در صورت عدم سرمایه‌گذاری مناسب صنایع در ایجاد زیرساخت ذخیره‌سازی گاز از این پس بر عهده خود صنایع است زیرا دولت با تشویق صنایع به سرمایه‌گذاری در مخازن ذخیره گاز، راه حلی جامع و مقرون به صرفه ارائه کرده است. با بی‌توجهی یا به تعویق انداختن این سرمایه‌گذاری، صنایع با پیامد‌های کمبود گاز مواجه می‌شوند که می‌تواند منجربه زیان‌های مالی شود و پتانسیل رشد آن‌ها را با مشکل مواجه کند. بنابراین، مسئولیت قطعی گاز صنایع دیگر بر عهده خودشان است
ذخیره‌سازی گاز یک راه حل حیاتی برای رفع قطعی گاز در بخش صنعتی، به ویژه در فصول سرد سال است. کشور‌های اروپایی به این اهمیت پی‌برده‌اند و سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز انجام داده‌اند. مازاد عرضه گاز ایران نیز فرصتی برای حمایت از صنایع از طریق استقرار مخازن ذخیره‌سازی است. با ارائه مشوق‌ها و تخفیف‌ها، دولت‌ها می‌توانند صنایع را تشویق به سرمایه‌گذاری در ذخیره‌سازی گاز، تضمین تولید بی‌وقفه و به حداکثر رساندن سود کنند. برای صنایع ضروری است که این سرمایه‌گذاری را در اولویت قرار دهند و مسئولیت تأمین انرژی خود را برعهده بگیرند تا از پیامد‌های منفی کمبود گاز جلوگیری کنند.
اهمیت ذخیره‌سازی گاز و همچنین مقصر بودن خود صنایع در صورت عدم ذخیره‌سازی مناسب گاز و قطعی گاز مورد توجه کنشگران است.

بی‌توجهی صنایع به ایجاد مخازن ذخیره‌سازی گاز؛ دلیل اصلی توقف تولید صنعتی
سیدعلی مرتضوی کارشناس انرژی در رابطه با ناترازی گازی کشور به صورت مقطعی و لزوم حل این ناترازی به کمک زیرساخت ذخیره‌سازی گاز به «جوان» می‌گوید: «سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز مزایای اقتصادی مختلفی را به همراه دارد. در مرحله اول، این یک تأمین قابل اعتماد و مداوم گاز به صنایع را تضمین می‌کند و آن‌ها را قادر می‌سازد تا بتوانند به طور کارآمد کار کنند و نیاز‌های تولید خود را برآورده کنند. این ثبات باعث رشد و رقابت‌پذیری بخش‌های صنعتی، جذب سرمایه‌گذاری بیشتر و توسعه اقتصادی می‌شود. علاوه بر این، زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز نقش مهمی در تضمین امنیت انرژی ایفا می‌کند. این به عنوان یک بافر در طول دوره‌های تقاضای بالا یا اختلالات عرضه عمل می‌کند و تأثیر رویداد‌های پیش‌بینی نشده مانند شرایط آب و هوایی شدید یا کمبود عرضه گاز را کاهش می‌دهد. این نه تنها صنایع را از قطعی گاز بالقوه محافظت می‌کند، بلکه پیامد‌های اقتصادی را که ممکن است از چنین وقفه‌هایی به وجود بیاید، به حداقل می‌رساند.»
وی در رابطه با اعطای مشوق‌های دولتی در زمینه ایجاد ذخیره‌سازی گاز جهت ترغیب همکاری‌های صنعتی می‌افزاید: «دولت با درک اهمیت افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی گاز در صنایع، اقداماتی را برای تشویق سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز انجام داده است. با ارائه کمک‌های مالی و سایر مشوق‌های مالی، صنایع تشویق می‌شوند تا منابع را برای افزایش قابلیت‌های ذخیره‌سازی گاز خود تخصیص دهند. این همکاری بین دولت و صنایع متقابلاً سودمند است، زیرا تأمین گاز پایدار را تضمین می‌کند و در عین حال از رشد بلندمدت و رقابت پذیری بخش صنعتی نیز حمایت می‌کند.»
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه مقصر اصلی تداوم قطعی تولید، شکست صنایع در سرمایه‌گذاری در ایجاد زیرساخت ذخیره‌سازی گاز با وجود ارائه مشوق‌ها و زیرساخت‌های اجرایی دولت به صنایع است؛ تصریح می‌کند: «با وجود مزایای متعدد و حمایت‌های دولت، برخی از صنایع برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز مردد بوده‌اند. این بی‌میلی در نهایت باعث می‌شود که آن‌ها مقصر اصلی توقف تولید در فصل زمستان باشند. عدم وجود زیرساخت مناسب ذخیره‌سازی گاز منجربه قطع و اختلال در گاز و در نتیجه خسارات اقتصادی قابل توجهی می‌شود. تأثیر اقتصادی توقف تولید به دلیل قطع گاز در زمستان می‌تواند خیره کننده باشد. تخمین زده می‌شود که صنایع به دلیل توقف تولید ناشی از اختلالات عرضه گاز، ممکن است تا ۱۲ میلیارد دلار ضرر اقتصادی متحمل شوند.»
وی در پایان تأکید می‌کند: «ناترازی مقطعی گاز در فصول سرد، چالش‌های اقتصادی قابل توجهی را برای کشورها، به ویژه برای صنایعی که شدیداً به گاز طبیعی متکی هستند، ایجاد می‌کند. دولت با اجرای پروژه‌های ذخیره‌سازی و تشویق صنایع به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز خود، اقدامات پیشگیرانه‌ای برای رسیدگی به این موضوع انجام داده است. سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز مزایای اقتصادی مختلفی را به همراه دارد، از جمله تأمین گاز قابل اعتماد و مستمر، افزایش امنیت انرژی و رشد و رقابت طولانی‌مدت صنایع.»

سرمایه‌گذاری ناکافی در ذخیره‌سازی گاز عامل اصلی توقف تولید زمستانی
سپهر مهرابی کارشناس اقتصاد توسعه با اشاره به اهمیت حل معضل ناترازی مقطعی گاز در فصول سرد به «جوان» می‌گوید: «ناترازی مقطعی گاز در فصول سرد، چالش‌های اقتصادی قابل توجهی را برای کشور‌هایی که به شدت به گاز طبیعی متکی هستند، ایجاد می‌کند. عرضه ناکافی گاز تولید صنعتی را مختل می‌کند، رشد اقتصادی را با مشکل مواجه می‌کند و منجربه خسارات مالی قابل توجهی می‌شود. دولت سیزدهم با توجه به اهمیت این موضوع، اقدامات پیشگیرانه‌ای برای رفع آن انجام داده است. هدف دولت با اجرای پروژه‌های ذخیره‌سازی و تشویق صنایع به سرمایه‌گذاری در ذخیره‌سازی گاز طبیعی خود، بهینه‌سازی مصرف گاز، جبران ناترازی و تضمین عرضه پایدار در دوره‌های اوج تقاضا است. این رویکرد نه تنها امنیت انرژی را افزایش می‌دهد، بلکه از ثبات و رشد کلی بخش صنعتی نیز حمایت می‌کند. با این حال، با وجود تلاش‌های دولت، صنایع تمایلی به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز نداشتند و همین امر آن‌ها را مقصر اصلی قطعی گاز و زیان‌های اقتصادی متعاقب آن می‌داند.»

مزایای زیرساخت ذخیره‌سازی گاز
وی امی‌افزاید: «سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز چندین مزیت اقتصادی به همراه دارد. اولاً، تأمین مطمئن و مستمر گاز به صنایع را تضمین می‌کند و آن‌ها را قادر می‌سازد تا به طور کارآمد عمل کنند و نیاز‌های تولیدی خود را برآورده کنند. تأمین گاز پایدار برای بخش‌های صنعتی برای حفظ مسیر رشد و رقابت‌پذیری خود بسیار مهم است. با دسترسی بی‌وقفه به گاز طبیعی، صنایع می‌توانند از توقف تولید جلوگیری کنند، خواسته‌های مشتریان را برآورده کنند و سطح تولید ثابت را حفظ کنند. این ثبات به نوبه خود سرمایه‌گذاری بیشتری را جذب می‌کند و به توسعه کلی اقتصادی کمک می‌کند. علاوه بر این، زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز امکان بهینه‌سازی مصرف گاز را فراهم می‌کند. در دوره‌های تقاضای کم، گاز اضافی را می‌توان ذخیره کرد، هدر رفت را کاهش داد و اطمینان حاصل کرد که ذخایر گاز در دوره‌های اوج تقاضا در دسترس است. این ظرفیت ذخیره‌سازی استراتژیک، صنایع را قادر می‌سازد تا نوسانات عرضه و تقاضای گاز را به طور مؤثر مدیریت کنند. با به حداقل رساندن اتکا به در دسترس بودن گاز در زمان واقعی، صنایع می‌توانند تأثیر عوامل خارجی مانند اختلالات عرضه یا نوسانات قیمت را کاهش دهند.»
وی در رابطه با مشوق دولت در این زمینه می‌گوید: «با درک اهمیت زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز، دولت اقداماتی را برای تشویق صنایع به سرمایه‌گذاری در تأسیسات ذخیره‌سازی خود انجام داده است. هدف این ابتکارات تقویت همکاری بین دولت و صنایع، همسو کردن منافع آن‌ها و توسعه زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز است. دولت با ارائه مشوق‌های مالی، مزایای مالیاتی و سایر اقدامات حمایتی، صنایع را تشویق می‌کند تا سرمایه‌گذاری در ذخیره‌سازی گاز را در اولویت قرار دهند. رویکرد دولت سودی دوچندان دارد. اولاً، تضمین می‌کند که صنایع زیرساخت‌های لازم را برای محافظت از عرضه گاز خود و جلوگیری از اختلالات تولید دارند. ثانیاً، یک رابطه سودمند متقابل ایجاد می‌کند که در آن صنایع به امنیت انرژی خود کمک می‌کنند و در عین حال از ثبات کلی عرضه گاز ملی نیز حمایت می‌کنند. این تلاش مشترک به دستیابی به یک اکوسیستم انرژی پایدارتر و انعطاف پذیرتر کمک می‌کند.»

عدم تمایل صنایع به سرمایه‌گذاری
مهرابی در پایان تأکید می‌کند: «با وجود مزایا و حمایت دولت، صنایع در سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ذخیره‌سازی گاز کند بوده‌اند. عوامل متعددی در این بی‌میلی نقش دارند. با این وجود که تنها با یک بار سرمایه‌گذاری به صورت کامل، توقف تولید کنترل خواهد شد، اما بسیاری از صنایع به این سمت حرکت نکردند و مقصر اصلی توقف تولید از این پس در دوره سرد سال خود صنایع هستند که با وجود مشوق اعطایی دولت، هیچ اقدامی در جهت رفع ناترازی زمستانی خود نکرده‌اند.»