جوان آنلاین: مطالعه خلاقانه در واقع به معنی خواندن فراتر از متن است. با این نوع خواندن به آنچه خوانده می‌شود، واکنش نشان می‌دهیم تا افکار تازه و بدیع که به وضوح در مطالب بیان نشده است، کشف شوند. این نوع خواندن نیاز به خلاقیت، نبوغ و اصالت دارد. مطالعه خلاقانه یک نوع تکنیک در خواندن مطالب است که بر مشارکت فعال و تفسیر خواننده از یک متن به جای خواندن منفعلانه محتوای تأکید می‌کند. این نوع خواندن مستلزم ارتباط با مطالب در سطح عمیق‌تر و کاوش در موضوعات، ایده‌ها و مفاهیم آن با استفاده از تخیل و مهارت‌های تفکر انتقادی است. تجسم صحنه‌ها و شخصیت‌ها، ایجاد ارتباط با تجربیات نویسنده، ارزیابی زبان و روش‌های ادبی و پرسیدن سؤال درباره متن، همگی نمونه‌هایی از تکنیک‌های مطالعه خلاقانه هستند. این نوع خواندن همچنین ممکن است مستلزم بررسی تفاسیر و دیدگاه‌های مختلف و در نظر گرفتن زمینه‌های اجتماعی، تاریخی و فرهنگی زمانه‌ای باشد که کتاب در آن تألیف شده است. به عنوان مثال، یک خواننده خلاق هنگام خواندن یک رمان ممکن است خود را در داستان غرق کند، زندگی شخصیت‌ها را فراتر از صفحات کتاب تصور کند و نیت و فضای فکری و فرهنگی نویسنده را در طول اثر مد نظر قرار دهد. خواننده همچنین با مضامین رمان درگیر می‌شود و آن‌ها را با تجربیات خود یا دنیای اطرافش مرتبط و تجزیه و تحلیل می‌کند. اما مطالعه خلاقانه فقط به آثار داستانی محدود نمی‌شود. این نوع خواندن را می‌توان برای محتوا‌های غیرداستانی، شعر و نوشته‌های آکادمیک نیز به کار برد. خواندن توانایی مفیدی است که می‌تواند هم لذت و درک مطلب را بهبود بخشد و هم تفکر انتقادی، همدلی و خلاقیت را توسعه دهد. نگاه خلاقانه نه تنها لذت ما را از خواندن متن بیشتر می‌کند، بلکه باعث می‌شود درک ما از تجربه انسانی عمیق‌تر شده و این امکان را می‌دهد که ایده‌های جدید کشف کنیم، مفروضات خود را به چالش بکشیم و دیدگاه‌های خود را گسترش دهیم.
با وجود مزایای مطالعه خلاقانه، این روش به بسیاری از افراد در مراکز آموزشی یاد داده نمی‌شود. با این حال برای توسعه مهارت و تبدیل شدن به خواننده خلاق هیچ وقت دیر نیست. حال سؤالی که پیش می‌آید این است که چگونه توانایی‌های خواندن خلاق خود را تقویت کنیم؟ در اینجا چند نکته در مورد روش‌های بهبود توانایی‌های مطالعه خلاق برمی‌شمریم:
۱- تجسم صحنه‌ها و شخصیت‌ها: در حین مطالعه سعی کنید صحنه‌ها و شخصیت‌ها را در ذهن خود مجسم کنید. این کار می‌تواند به زنده شدن متن کمک و آن را جذاب‌تر کند.
۲- با تجربیات شخصی ارتباط برقرار کنید: تلاش کنید راه‌هایی برای ارتباط متن با تجربیات یا احساسات خود بیابید. این کار می‌تواند به شما کمک کند با شخصیت‌ها و مضامین کتاب یا هر محتوای دیگری در سطح شخصی‌تری ارتباط برقرار کنید.
۳- زبان و ابزار‌های ادبی را تجزیه و تحلیل کنید: به زبان و ابزار‌های ادبی استفاده شده در متن مانند استعاره، تصویرسازی و نمادسازی توجه کنید. به این فکر کنید که چرا نویسنده از این صنایع استفاده کرده و آن‌ها ممکن است چه چیزی را منتقل کنند.
۴- سؤال بپرسید: در حین مطالعه، از خود سؤالاتی در مورد متن بپرسید. فکر می‌کنید در ادامه چه اتفاقی می‌افتد؟ چرا شخصیت داستان این تصمیم را گرفت؟ نویسنده سعی دارد چه بگوید؟
۵- تفاسیر و دیدگاه‌های مختلف را در نظر بگیرید: سعی کنید از منظر‌های مختلف به متن فکر کنید و تفاسیر متفاوتی را در نظر بگیرید. این کار می‌تواند به شما در توسعه مهارت‌های تفکر انتقادی و درک عمیق‌تر از متن کمک کند.
۶- تکنیک‌های مختلف خواندن را آزمایش کنید: تکنیک‌های مختلف خواندن، مانند تندخوانی یا خواندن با صدای بلند را آزمایش کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا به روش‌های مختلف با متن درگیر شوید و رویکردی را که برای شما اثربخشی بهتری دارد، پیدا کنید.
۷- به طور منظم تمرین کنید: مانند هر مهارتی، خواندن خلاقانه نیاز به تمرین دارد. عادت به مطالعه منظم داشته باشید و سعی کنید برخی از این تکنیک‌ها را در فرآیند مطالعه خود بگنجانید. با گذشت زمان، خواهید دید که مهارت‌های خواندن خلاق شما بهبود می‌یابد و لذت شما از خواندن عمیق‌تر می‌شود.
برای ایجاد مهارت‌های مطالعه خلاقانه، مشارکت فعال در درک مطالب و ایجاد رابطه تخیلی با متن بسیار اهمیت دارد. تجسم صحنه‌ها و افراد، ایجاد ارتباطات شخصی، ارزیابی زبان و روش‌های ادبی، پرسیدن سؤال، در نظر گرفتن تفاسیر و دیدگاه‌های متعدد، آزمایش تکنیک‌های مختلف خواندن و تمرین منظم همگی در ایجاد این مهارت‌ها اهمیت دارند. بدین ترتیب با مجهز شدن به این نوع ذهنیت در مطالعه می‌توان درک و لذت خود را از متن مضاعف و یک کتاب را به جای یک بار خواندن دو بار خواند و درک کرد.
