نام محرم با نذورات، انفاق و تقسیم داشتهها با نیازمندان گره خورده است. این یک اتفاق عادی است که در این ماه و در مراسمات مذهبی، کمک به محرومان و نیازمندان به روشهای مختلف و به خصوص انواع نذورات به چشم میخورد؛ جایی که خیران در اقصی نقاط کشور تلاش میکنند در این ماه که اولین ماه قمری و ماه حزن و اندوه و عزاداری شیعیان برای سرور و سالار شهیدان است، بتوانند با اهدای نذورات و دستگیری از مستمندان در مناطق دور و نزدیک، علاوه بر کم کردن آلام خانوادههای کمبرخوردار، ارج و قرب الهی را هم شامل حال خویش کنند. در این میان، گروههای جهادی با برنامهریزیهای ویژهای سعی در هدایت کمکها و رساندن نذورات به دست نیازمندان واقعی دارند که در همین رابطه مدیر روابط عمومی جمعیت امامرضاییها، درباره نذورات و اطعام نیازمندان در ماه محرم و صفر میگوید: «از زیر سقف مهربانی تا اطعام حسینی از جمله برنامههای متنوع جمعیت امامرضاییها در ماه محرم است. این جمعیت به عنوان یک سازمان خیریه مردمنهاد در مقولههای اجتماعی و فرهنگی به دنبال رفع پایهای مشکلات مردم است و در ماه محرم تلاش میکند کمکها پررنگتر باشد، زیرا نذورات در این ماه بیشتر ارائه میشود.»
عباس بخشی با اشاره به اینکه وقوع سیلهای اخیر در برخی استانهای کشور، خسارات زیادی به هموطنان وارد کرده و آنها نیازمند کمک هستند، ادامه میدهد: «بخشی از کمکها به آن مناطق تعلق گرفته، این در حالی است که غیر از امداد و کمکرسانی به آسیبدیدگان از بلایای طبیعی و ایجاد بستر برای بازگشت این افراد به زندگی عادی، پروژهها و پویشهایی در زمینههای مختلف اجتماعی و فرهنگی نیز در حال انجام است.»
به گفته این جهادگر، در ایام ماه محرمالحرام ۱۴۴۴ هجری قمری، مجموعه «دوباره زندگی» که مجموعهای برای کمک به زندانیان نیازمند و خانوادههای آنهاست و «سفرهدار» یا همان مجموعه اطعام و قربانی، با توجه به رسالت و کارکردشان در پویشهای جداگانهای اقدام به خدمترسانی به محرومان میکنند. آزادی زندانیان جرائم غیرعمد با کمکهای ۵۰ هزار تومانی مردم خیر در ایام عزاداری سیدالشهدا (ع) با عنوان نذر امام سجاد (ع) نیز از برنامههای مجموعه دوباره زندگی است.
بخشی تأکید میکند: «مجموعه سفرهدار مانند سنوات گذشته پویش اطعام حسینی را برای میزبانی از مجالس عزاداری مناطق کمبرخوردار استان تهران و البرز آغاز کرده است و امیدواریم با حمایت بانیان خیر تا پایان این ماه پذیرایی با غذای گرم این جلسات را انجام دهد. جمعیت امامرضاییها در ایام دهه اول محرم امسال با راهاندازی پویش زیر سقف مهربانی و پرداخت کمکهزینه ودیعه مسکن به مستأجران نیازمند در طرح دهم ۱۰ هزار تومانی، با کمک خیرین توانست حداقل کمکهزینه ودیعه مسکن چندین خانواده نیازمند را تأمین کند.»
استفاده از خدمات بنیادهای خیریه
گروههای جهادی، جمعیتها و بنیادهای خیریه خوب میدانند ایرانیان هرگز همنوعان نیازمندشان را فراموش نمیکنند و هر مناسبتی میتواند بهانهای برای اوجگیری این کمکها باشد؛ موضوعی که معاون ارتباطات بنیاد حضرت رقیه (س) هم به آن اشاره میکند و با بیان اینکه نقش اصلی این بنیاد خیریه، اجرای خدمات محرومیتزدایی است، میگوید: «این مجموعه همواره تلاش میکند از حداکثر ظرفیتهای خود برای خدمات گوناگون فرهنگی و اجتماعی استفاده کند. در ماه محرم، با توجه به اینکه فضای گستردهای در اختیار مجموعه قرار دارد، نمازخانه مجموعه که فضایی مناسب برای حضور آقایان و بانوان است، در طول سال هر شب در اختیار هیئتهایی است که به دلیل شیوع بیماری کرونا محل مناسبی برای برگزاری مناسبتهای ملی و مذهبی در اختیار نداشتهاند و همچنین هیئتهایی با جمعیت زیاد نیز از ظرفیت سولهها و فضای بازی که مناسب برگزاری هیئت است، استفاده میکنند.»
مجید صمدیان ادامه میدهد: «در ماه محرم فضای موجود در این بنیاد در اختیار هیئتها برای اطعام و پذیرایی عزاداران حسینی است و ما هم در این امر خیر مشارکت داریم. یکی دیگر از فعالیتهای این مجموعه تجهیز مساجد، حسینیهها و تکایای مذهبی برای برپایی مراسم مذهبی از جمله عزاداریهای محرم است، البته در طول سال این طرح جاری است و مجموعههای مختلف از این قوه اجرایی بنیاد حضرت رقیه (س) بهرهمند هستند.»
وی تصریح میکند: «با توجه به اینکه هیئتهای مذهبی در تمام ماههای سال به ویژه ایام محرمالحرام محل رجوع اقشار مختلف مردم است، یکی از کارهای ویژه ما ایجاد خدمات اجتماعی در اماکن مذهبی است که در فواصل مختلف خصوصاً ایام محرم برای اقشار نیازمند حول هیئت خود با همکاری این بنیاد اقدام به تأمین بستههای معیشتی و سایر خدمات کرده است. همان طور که میدانید یکی از کارهای هیئتهای مذهبی، طبخ غذا برای عزاداران حسینی است، ما هم این توفیق را داریم تا در این زمینه همکاری و از ظرفیت آشپزخانه برای طبخ غذا در ماه محرم و صفر استفاده کنیم. نکته مهم اینکه با توجه به ظرفیتهای استانی موجود، از محل مشارکت خیرین محترم برای تأمین اقلام خشک استفاده میشود تا در مناطق محروم کشور اقدام به طبخ و توزیع طعام حسینی شود.»
رسیدگی به امور سیلزدگان
در ماه محرم، تمام گروههای جهادی، بنیادها و جمعیتهای خیریه در رقابتی تنگاتنگ هستند تا در ارائه کمک و نذورات به محرومان از یکدیگر پیشی بگیرند.
بر همین اساس جمعیت هلال احمر نیز در کنار سایر خیرین، در این ماه سعی دارد، بیش از همیشه در امور خیر شرکت کند.
در همین رابطه رئیس سازمان جوانان جمعیت هلال احمر با بیان اینکه خدماترسانی این جمعیت در ماه محرم، بر اساس نیاز استانی است، میگوید: «در حال حاضر برخی استانها به رنگ قرمز کرونایی، تعدادی نارنجی و برخی بدون مشکل هستند، از این رو در ماه محرم اختیار را به استانها دادهایم تا بر اساس نیاز هر استان خدمات بهداشتی ارائه شود. در سال گذشته به دلیل شدت کرونا، ۲ هزار هیئت در سراسر کشور تحت پوشش بودند، اما امسال به دلیل کمتر بودن ابتلاها، توزیع ماسک و مواد ضدعفونی در مناطق مورد نیاز انجام میشود.»
به گفته دکتر محمد گلفشان در مناطقی که شدت کرونا بیشتر است، قبل از آغاز عزاداریها و سخنرانیها به مردم توصیههای بهداشتی داده میشد. از آنجا که دوباره بیماری در حال شدت گرفتن است، باید توصیههای بهداشتی و ایمنی نیز بیش از پیش جدی گرفته شود.
وی در خصوص خدماترسانیها در ماه محرمالحرام میگوید: «برپایی ایستگاههای صلواتی و اجرای مراسم مذهبی در دهه اول محرم در استانهای تهران و قم به صورت روزانه انجام شد، ولی تا پایان این ماه عزیز، کاروانهایی تحت عنوان کاروانهای نیکوکاری فعال هستند و به ارائه خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی در مناطق محروم استانها و حاشیه شهرها میپردازند، همچنین تیمهای سحر در ماه محرم خدمات روانشناسی را در مناطق محروم به صورت گستردهتری دارند.»
به گفته رئیس سازمان جوانان جمعیت هلال احمر، این جمعیت در قالب نذورات، غذای گرم و بستههای غذایی و بهداشتی، همچنین بستههای ۷۲ ساعته را در مناطق سیلزده توزیع میکند. امسال به دلیل وقوع سیل در بحث نذورات در مناطق سیلزده با قوت بیشتری در حال خدمترسانی هستیم و سعی میشود با اهدای نذورات و بستههای حمایتی و معیشتی در این ماه گرانقدر، از آلام هموطنان عزیز در این مناطق تا اندازهای کاسته شود.
لازم به ذکر است گروههای جهادی زیادی از ابتدای ماه محرم با عزیمت به مناطق محروم و کمبرخوردار استانهای مختلف در حال ساخت یا تعمیر مساجد و حسینیهها هستند. همچنین ساخت خانه محرومان، کمک به بخش کشاورزی و دامداری و ارائه خدمات بهداشت و درمان رایگان به ساکنان مناطق محروم از دیگر برنامههای جهادگران در ماههای محرم و صفر است.