مذاکرت در وین متوقف شد و مثل همیشه، مذاکره‌کنندگان به پایتخت‌ها برگشتند تا ملاحظات طرف مقابل را به مقام‌های بلندپایه خودشان منتقل کنند. شواهد و قرائن از وجود یک «متن» خبر می‌دهد که طرف اروپایی و امریکایی آن را نهایی می‌دانند، ولی ایران درباره آن ملاحظاتی دارد؛ ملاحظاتی که آنقدر مهم و حساس هستند که هم روسیه و هم چین به عنوان شرکای ایران، تلویحاً گفته‌اند اصرار ایران برای لحاظ شدن آن‌ها را حق ایران می‌دانند، حتی اگر توافق نشود.
جوزف بورل، کمیسیونر سیاست خارجی اروپا دو شنبه شب بعد از توقف مذاکرات در وین، از آماده بودن یک متن برای توافق در وین خبر داد؛ متنی که در آن اقدامات متقابل هرکدام از طرف‌ها برای احیای برجام مشخص شده است. بر اساس گزارش پولیتیکو، پیش‌نویس نهایی که روی میز قرار گرفته، گام‌هایی را مشخص کرده که ایران و امریکا باید برای ازسرگیری اجرای کامل برجام بردارند. اروپاییان این متن را به همه طرف‌های مذاکره در وین داده‌اند. هرچند این متن تا حد زیادی مورد توافق قرار گرفته، ولی آن طور که جوزف بورل و بقیه طرف‌های مذاکره گفته‌اند، «تعداد انگشت‌شماری از موضوعات باقی مانده» دارد که باید درباره آن‌ها تصمیم سیاسی گرفته شود. بورل در توئیتر نوشت: «آنچه قابل مذاکره است، مورد مذاکره قرار گرفته، با این حال، پشت هر موضوع فنی و هر پاراگراف یک تصمیم سیاسی نهفته است که باید در پایتخت‌ها اتخاذ شود.» او اضافه کرد: «اگر پاسخ‌ها مثبت باشد، ما می‌توانیم این توافق را امضا کنیم.»وزارت امور خارجه امریکا دو شنبه شب بعد از توقف مذاکرات و بازگشت به پایتخت‌ها با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «متن اتحادیه اروپا تنها مبنای قابل تصور برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران است.» واشنگتن تأکید کرد: «ایالات متحده آماده است به سرعت یک توافق را بر اساس پیشنهادات اتحادیه اروپا تکمیل کند.»این موضع امریکا حکایت از یک فشار دقیقه نودی برای پذیرش متن طرف اروپایی از طرف ایران دارد، کاری که در دوره‌های قبلی هم تکرار شده است.
امیرعبداللهیان: امریکا واقع‌بین باشد
بلافاصله بعد از برگشتن هیئت‌های مذاکره‌کننده از وین، جوزف بورل، کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه تماس گرفت. این‌گونه تماس‌ها معمولاً برای متقاعد کردن طرف مقابل برای پذیرش متن است. طبعاً از اینکه در مکالمات تلفنی بورل- امیرعبداللهیان چه حرف‌هایی رد وبدل شده، چیزی به بیرون درز نکرده، ولی از بیانیه‌ای که وزارت خارجه از موضع وزیر خارجه ایران منتشر کرده می‌توان حدس زد که ایران همچنان بر ملاحظات خود درباره متن توزیع شده، اصرار دارد. امیرعبداللهیان به بورل گفته که هیئت مذاکره‌کننده ایرانی برای دستیابی به توافق در وین «اراده و جدیت» دارد و ایده‌های سازنده‌ای هم برای حل و فصل موضوعات باقی‌مانده ارائه کرده است. به گفته امیرعبداللهیان «دیدگاه‌ها و ملاحظات جمهوری اسلامی ایران درباره ایده‌های ارائه شده از سوی انریکه مورا به وی منتقل شده است و انتظار می‌رود همه طرف‌ها برای دستیابی به متن نهایی توافق از خود اراده و جدیت نشان دهند». امیرعبداللهیان در این تماس تلفنی، هرچند از تلاش‌های هماهنگ‌کننده اروپایی برای تسهیل دستیابی به توافق، تمجید کرده، ولی گفته که «توافق نهایی باید تأمین‌کننده حقوق و منافع ملت ایران بوده و رفع پایدار و مؤثر تحریم‌ها را تضمین کند»؛ موضعی که باز هم نشان‌دهنده اصرار تهران بر ملاحظات خود است. او خطاب به کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است: «امیدوارم که با واقع‌بینی و اجتناب از اتخاذ مواضع غیرسازنده، به خصوص از سوی امریکا، مسیر دستیابی به توافق هموار شود.»سایت نورنیوز، نزدیک به شورای علی امنیت ملی ایران، اتحادیه اروپایی را به تلاش برای «جازدن متن موردتوافق رابرت مالی نماینده ویژه امریکا و مورا معاون کمیسیونر سیاست خارجی امریکا» به عنوان متن نهایی متهم کرد و در توئیتی نوشت: «اتحادیه اروپایی در پایان این دور از مذاکرات وین با هماهنگی امریکا تلاش کرد متن مورد توافق مورا-مالی را به عنوان «متن نهایی» جا بزند تا ایران را زیر فشار مجبور به پذیرش آن کنند، حال آنکه آن‌ها فقط هماهنگ‌کننده‌اند نه طرف مذاکرات؛ لذا صلاحیت تعیین تکلیف در این را خصوص ندارند.»
حمایت روسیه و چین از موضع ایران
اینکه ملاحظات ایران در مورد متن پیشنهادی چیست، اعلام نشده، زیرا ظاهراً همه طرف‌های مذاکره به طور ناننوشته توافق دارند که جزئیات مذاکرات را به مطبوعات نکشند. با این حال، یک منبع نزدیک به تیم مذاکره‌کننده، پیش از این به روزنامه جوان گفته که ایران می‌خواهد به طور «مؤثر و پایدار و تضمین شده از رفع تحریم‌ها اطمینان حاصل کند» و همچنین «اهرم فشار بر ایران» باقی نماند. این به معنی آن است که تضمین امریکا به عدم بازگشت تحریم‌ها و اطمینان از باز نشدن پرونده‌های جدید از طرف آژانس، همچنان دو ملاحظه جدی باقی مانده‌ای است که جوزف بورل آن‌ها را «تعداد انگشت‌شماری از موضوعات باقی مانده» خوانده است! این ملاحظات به قدری جدی‌اند که دیروز نماینده چین در مذاکرات، از امریکا خواست که درباره آن‌ها تصمیم سیاسی بگیرد. نمایندگی دائم چین در وین در توئیت‌هایی به نقل از «وانگ کان» نماینده دائم این کشور در وین «از امریکا خواست تصمیمات سیاسی فوری برای کمک به دستیابی به توافق زودهنگام در مذاکرات هسته‌ای ایران اتخاذ کند.» وانگ‌یی گفته است: «ازسرگیری مذاکرات وین نشان می‌دهد که پل زدن بر اختلافات از طریق گفتگو و مذاکره تنها راه‌حل موضوع هسته‌ای ایران است.»حتی «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در «وین» که از توزیع متن نهایی میان طرف‌های مذاکره صحبت کرده و جمله او که گفته «پنج ثانیه تا توافق داریم» مورد توجه است، دو شنبه شب گفت: ««این حرف‌ها به نظر حرفهای نهایی نمی‌آیند. تصمیمات در پایتخت‌های طرف‌های برجام گرفته می‌شود. آن‌ها تصمیم می‌گیرند.» بر اساس گزارش بی‌بی‌سی، اولیانوف که یک شنبه گفته بود: در مناقشه‌برانگیز‌ترین مسئله فعلی، یعنی بحث پادمان و تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت‌های هسته‌ای پیشین ایران، از موضع تهران حمایت می‌کند، عصر دو شنبه هم مجدداً از موضع ایران در این مسئله دفاع و از «حق پافشاری» ایران بر خواسته‌هایش صحبت کرد: «اگر ایران تصمیم بگیرد پیشنهاد دیگری را مطرح کند، مثلاً خواهان اصلاحاتی جزئی شود، روسیه قطعاً مخالفت نمی‌کند و حمایت خواهد کرد.» اولیانوف همچنین با رد «نهایی» بودن متن، به سه چهار سری تغییرات اعمال‌شده از «متن نهایی» ماه مارس تا الان اشاره کرد و درباره تغییرات آینده گفت «هرگز نباید بگوییم هرگز.»
