تفاهمنامه ۴۰ میلیارد دلاری نفتی ایران و روسیه که در سفر اخیر ولادیمیر پوتین به تهران، بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم روسیه منعقد شد از زوایای مختلف قابل بررسی است.
در این تفاهمنامه، توسعه میدانهای نفتی، سوآپ فرآورده و گاز، فشارافزایی میدان گازی پارسجنوبی، توسعه میدانهای گازی کیش و پارسشمالی و نیز انتقال فناوری و تحقیقات نوآورانه در میدانهای نفتی و گازی و احداث خطوط لوله صادراتی بین دو شرکت به امضا رسیده است.
درحالی که کشورمان برای توسعه میادین نفتی و گازی خود به سرمایهگذاری بیش از ۱۶۰ میلیارد دلار نیاز دارد، جذب این سرمایه میتواند خود افق روشنی در تحقق اهداف بلندمدت وزارت نفت دولت سیزدهم در توسعه میادین نفتی و گازی کشور تلقی شود.
وزارت نفت در همین راستا در گام نخست، در تفاهمنامهای با بانکها و شرکتهای داخلی، با رقمی حدود ۷ میلیارد دلار توسعه میادین نفتی مشترک را کلیدزد و حالا در فرصتی تازه، از توانمندی شرکت بزرگ گازپروم روسیه استفاده کرده و با عقد قراردادی ۴۰ میلیارد دلاری به دنبال جذب سرمایهگذاری خارجی برای توسعه صنعت نفت و گاز کشور است. درحالی که تحریمهای دولت ایالات متحده امریکا و شرکای غربیاش بر صنعت نفت و گاز کشور سایه افکنده است، تزریق ۴۰ میلیارد دلار سرمایه به پروژههای ملی و استراتژیک کشور میتواند گام بزرگی در تحقق اهداف دولت سیزدهم در افزایش تولید نفت و گاز کشور باشد.
از سوی دیگر جنگ روسیه با اوکراین نیز سبب شده تا این کشور از سوی غرب مورد تحریم صنایع نفت و گاز واقع شود و سرمایههای این بخش در دولت روسیه بلاتکلیف بماند. این موضوع موجب شده تا فرصتی طلایی در برابر کشورمان قرار گیرد تا با بهره مندی از این سرمایه، زمینه را برای رشد و توسعه صنایع نفت و گاز خود فراهم نماید.
ذکر این نکته نیز ضروری است، ایران و روسیه نزدیک به یک چهارم از منابع گازی جهان را در اختیار دارند و هم افزایی در زمینه تولید و فرآوری فرآوردههای گازی بین دو کشور میتواند در آینده، دست دو کشور را در تصاحب بازارهای جهانی و در نهایت افزایش ثروت ملی به دنبال داشته باشد.
این ظرفیت، قدرت چانه زنی دو کشور در عرصههای سیاسی و اقتصادی جهان را دوچندان خواهد کرد و به آنها اجازه خواهد داد تا در برابر زیادهخواهیهای دولتهای غربی به ویژه امریکا، با توان دیپلماسی اقتصادی ایستادگی نمایند.