ما هر سال درباره چهارشنبه‌سوری و کاهش خطرات آن حرف زده‌ایم و راهکار داده‌ایم. دستگاه‌های مربوطه هم قبول کرده‌اند، اما تا حالا هیچ پیگیری و نتیجه درستی نگرفته‌ایم! وسایل آتش‌بازی که در این شب‌ها از سوی جوانان استفاده می‌شود خطرناک است؛ چرا‌که مواد اولیه آن از کشور‌های خارج می‌آید، موادی که استاندارد بین‌المللی ندارند و با توجه به تورم و بیکاری در کشور، تعدادی این فرصت را غنیمت شمرده و دست به فروش آن می‌زنند. حال سئوال اینجاست چرا نباید این مواد اولیه در کشور خودمان تهیه شود تا خطری نداشته باشد؟ وسایلی که در بسیاری از کشور‌ها از جمله فرانسه، چین و ژاپن در مناسبت‌هایشان استفاده می‌کنند، هیچ خطری ندارد و موجب شادی خانواده‌ها می‌شود. سئوال دیگر اینکه چطور این همه بار قاچاق راحت در همه شهر به فروش می‌رسد؟ اگر جلوی قاچاق هم گرفته می‌شود، دولت باید احساس مسئولیت کند تا آن را به صورت استاندارد و ارزان در اختیار مردم بگذارد وگرنه آنجا خود جوانان دست به کار می‌شوند و با درست کردن مواد دست‌ساز جان خود و خانواده‌ای را به آتش می‌کشد.
تجربه در این سال‌ها نشان داده‌است که نمی‌شود صورت مسئله را پاک کرد و باید به فکر چاره بود. چاره آن هم این نیست که جلوی کار گرفته شود؛ چرا که مقابله با یک رفتار موجب لجبازی می‌شود آن وقت این رفتار در نوع ناهنجارتر خودش را نشان می‌دهد و زمانی است که آن جوان یا نوجوان با انداختن یک بمب دستی مقابل پای عابر پیاده فرار می‌کند.
ما می‌توانیم چهارشنبه‌سوری را به خوبی و مفرح برگزار کنیم. یادم هست چند سال قبل شهرداری فضا‌هایی را در اختیار خانواده‌ها گذاشت که خیلی خوب بود، اما دیگر تکرار نشد. پس تجربه نشان داد دادن فضا و فرصت یکی از راهکارهاست. دیگر راهکار برای حل مشکل چهارشنبه‌سوری احساس مسئولیت از سوی دولت است. همانطور که گفتم نمی‌شود جلوی هیجانات را گرفت که در این صورت به یک عقده تبدیل می‌شود. جوان می‌خواهد یک ساعت خوش باشد پس باید در این ساعت با او رفیق و همراه باشیم. آن وقت او حرف شنوی دارد و رفتار شایسته‌ای نشان می‌دهد. دولت باید بداند که در این روز‌های سخت اقتصادی مرد با فشار اجتماعی روبه‌رو هستند و برای آرام کردن خود در هر فرصتی و در هر مناسبتی اگر چاره‌اندیشی نشود، ممکن است رفتار خوبی دیده نشود. چهارشنبه‌سوری هم از جمله ساعاتی است برای تخلیه فشار و هیجان، اما با یک مدیریت درست که به جای مقابله و دستگیری می‌توان این تنش‌ها را آرام کرد. یکی از راه‌هایی که دولت می‌تواند درباره آن برنامه‌ریزی داشته باشد این است، مواد آتش‌زای بی‌خطر را رایگان در اختیار مردم قرار بدهد. چطور در آخر سال ما همه نوع نمایشگاه را در سراسر شهر‌ها می‌بینیم. همه نوع امکانات را در اختیار کارمندان و کارگران می‌گذاریم. ولی برای این شب که یکی از جشن‌های باستانی ایران است هیچ برنامه‌ای دیده نمی‌شود.
اگر این مهم از سوی دولت در نظر گرفته شود با توجه به قدرت مالی پایین برای خرید مواد آتش‌بازی، آن وقت همه توجهات به آن سو می‌رود و مردم به خصوص قشر جوان و نوجوان از خرید مواد محترقه و خطرزا دور می‌شوند. همراهی خانواده‌ها اینکه کنار فرزندان هستند رفتار بسیار خوبی است. باید این همدلی و همراهی گسترش پیدا کند. همدلی خانواده‌ها خود کمکی به پلیس است چرا که ما با جمعیت میلیونی در پایتخت و دیگر شهر‌ها چقدر نیروی پلیس داریم که بتواند همه کوچه و خیابان‌ها را نظارت کند. با کنار هم قرار دادن همه این موارد است که شاهد یک شب بی‌حادثه خواهیم بود. اسلام حرف اول و آخرش محبت است. با این رفتار همه مشکلات حل می‌شود. ما باید علت‌ها را پاک کنیم و صورت مسئله را پاک نکنیم. اگر چهارشنبه سوری را فرصت مناسبی غنیمت بشماریم و دولت با عنایت به اینکه باید خودش را در مقابل شادی مردم مسئول بداند، آن وقت برای آن برنامه‌ریزی می‌کند که همین باعث می‌شود شاهد ناهنجاری نباشیم و در پی آن پلیس هم هیچ رفتار خشن و تقابلی از خود نشان ندهد.
* استاد دانشگاه
