کد خبر: 1067417
تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۴۰۰ - ۱۴:۴۰
غلامرضا حافظی

دفاع در اصطلاح فقه نظامی یعنی دور کردن حمله و هجوم نظامی دشمنان و اهداف جهاد دفاعی عبارتند از:
دفاع از کیان و حوزه اسلام، دفاع از مسلمانان، مظلومان و مستضعفانی که مورد حمله و تهاجم قرار گرفته اند و دفاع از هجوم بر خود1 .
دفاع از ماده دفع(به فتح دال) به معنی شدت دور کردن، باز داشتن، بازگشتن، چیزی را به طرفی فشار دادن و پس دادن میباشد2 .
دفاع در اصطلاح به معنی دور کردن حمله و هجوم نظامی دشمنان اسلام است.
در دین مقدس اسلام دفاع جایگاه ویژه ای دارد و مدافعین را مجاهدین فی سبیل الله می نامند، اگر ایثار و از خودگذشتگی این مجاهدان نبود، و اگر افراد با ایمان و غیور نبودند و آنها هم مثل افراد بی تفاوت فقط تماشاگر فعالیتهای ویرانگر طاغوتها و مستکبران و افراد بی ایمان و ستمگر می بودند دیگر جایی برای انسانهای آزاده و دیندار باقی نمی ماند وجایی برای پرستش خداوند متعال وجود نمی داشت و اصولاً مستکبرین و خودکامگان، متدین و خداپرستان را در مقابل خود میدانند چون آنها میخواهند انسان ها بجای اطاعت و عبادت خداوند متعال، در مقابل آنها کرنش کنند.
امام خمینی(رضوانالله تعالی) در تحریرالوسیله بیش از ۵۰ مسئله در موضوع دفاع مطرح میفرمایند که به چند نمونه آن اشاره می نماییم:
1-اگردشمنی که از او بر اساس اسلام و اجتماع مسلمین ترس باشد، بلاد مسلمین و یا مرزهای آن را مورد هجوم قرار دهد، بر مسلمانها واجب است که از آن به هر وسیله ای که ممکن باشد با بذل مال و جان، دفاع نمایند.
2-اگر روابط سیاسی دول اسلامی با بیگانگان موجب استیلای آنان بر بـلاد مسلمین یا نفوس و اموالشان شود یا موجب اسـارت سیـاسـی مسلمین گردد بر رؤسـای دولتـها حـرام است که چنین روابط و مناسباتی داشته باشند، و پیمانهایشان باطل است. و بر مسلمین واجب است آنها را ارشاد کنند و آنان را ولو با مقاومت منفی، به ترک اینگونه روابط ملزم نمایند.
۳-اگر ترس آن باشد که بیگانگان به یکی از دول اسلامی، هجوم برند بر تمام دول اسلامی واجب است به هر وسیله ممکن از آن دفاع کنند، کما اینکه بر سایر مسلمین نیز واجب است۳.
امام علی بن الحسین زین العابدین (ع) در یکی از دعاهایش که مفصل می باشد در بخشی از آن میفرماید:
«پروردگارا؛ بر محمد و آل محمد رحمت فرست، و جان سربازان ما را که در مرزها خدمت میکنند با فروغ علم بیفروز و آنچه نمیدانند به آنان بیاموز و آنچه را که نمی شناسند به آنان بشناسان و چشمشان را در بینایی توانا گردان تا آن حقایقی را که نمیتوان دید، ببینند4.
خداوند متعال در آیات فراوانی از قرآن کریم در اهمیت دفاع و مدافع راه خدا(مجاهد) میپردازد که در این نوشتار مجال بیان آنها نیست، امّا تبرکاً به یک آیه اشاره مینمایم، خداوند منان در سوره حج میفرماید: « . . .وَ لَوْلَا دَفْعُ اَللهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ لَّهُدِّمَتْ وَ بِیَعُ وَ صَلَوَاتٌ وَ مَسَاجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللهِ کَثِیراً وَ لَیَنصُرَنَّ اللهُ مَنْ یَنصُرُهُ إِنَّ اللهَ لَقَوِیٌّ عَزِیزٌ ۵»
«و اگر خداوند (ظلم و تجاوز) بعضی از مردم را به وسیله ی بعضی دیگر دفع نکند، صومعه ها و کنیسه ها و کلیساها و مساجدی که نام خداوند در آنها بسیار برده می شود ویران میگردد. و قطعاً خداوند کسی که (دین) او را یاری کند، یاری میدهد، همانا خداوند نیرومند و شکست ناپذیر است.»
در اینجا مناسب است چند پیامی که علمای دین از این آیه بیان فرمودند بطور بسیار خلاصه تقدیم نمایم؛ 1-آوارگی از وطن به خاطر عقیده توحیدی، روشن ترین نمونه مظلومیت است.

2-علاقه به وطن، حق طبیعی انسان و اخراج از وطن، سلب این حق و سبب ظلم است.

۳- دینداری سختی و ناگواری دارد.

4- مومنان وسیله ی تحقق الهی اند.

۵- برای حفظ مراکز دینی گاهی باید خون داد.

۶- نام عبادتگاه مهم نیست، کفار و متجاوزین با یاد خدا و راه او به هرشکلی و در هر کجا که باشد مخالفند.

۷- یاد خدا هدف اصلی و روح اعمال در مراکز دینی است.

۸- مساجدی مورد ستایش قرآن است که در آنها از خداوند بسیار یاد شود.

۹- امداد و نصرت الهی، بعد از حرکت و تلاش انسانها است.. ... و . 6
البته دفاع موارد گوناگونی دارد مانند:
1-دفاع از کیان و حوزه اسلام، اعم از اینکه حمله و هجوم، نظامی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی باشد.
2-دفاع از مسلمانانی که مورد هجوم قرار گرفته باشند.
۳-دفاع از حمله و تهاجم بر خود، خواه بر ملت و کشورش باشد.
4-دفاع از مظلومان و مستضعفانی که مورد تجاوز قرار گرفته، و دست کمک به سوی مسلمانان دراز نمایند.
لذا لازم است اگر ما امروز در سایه امنیت صحبت از پیشرفت جامعه در بخشهای مختلف اعم از صنعت، کشاورزی، هنر و . . . را داریم، و اگر مسئولین برای افتتاح طرحها و ارائه کارنامه عملکرد درخشان خود به مردم سخنی به میان می آورند، حتماً یادی کنند از مدافعین ۸سال دفاع مقدس و مدافعین حرم که با ایثار جانشان با تفکری جهادی اجازه ندادند یک وجب از خاک مام وطن به دست اجنبی بیافتد.
حسن ختام این نوشتار را با سخنان ولی امر مسلمین حضرت امام خامنه ای(حفظه الله تعالی) به پایان می برم که فرمودند:
«این هشت سال مظهری از برترین صفاتی است که یک جامعه میتواندبه آنها ببالد و از جوانان خودش انتظار داشته باشد یعنی دفاع مقدس مظهر حماسه است. مظهر معنویت و دینداری است. مظهر آرمانخواهی است. مظهر ایثار و از خود گذشتگی است. مظهر ایستادگی و پایدار و مقاومت است. مظهر تدبیر و حکمت است۷».

پی نوشت:

1- ویکی فقه، دانشنامه جوزوی.
2- قریب، محمد، فرهنگ لغت قرآن، ج1، ص۴2۵.

3 - امام خمینی(رضوان الله تعالی)، تحریرالوسیله، چاپ دفتر انتشارات، ج 2 ص ،32۶ الی 3۴1.
4 - صحیفه سجادیه، ترجمه و نگارش عباس فاضل، چاپ سپهرتهران، دعای 2۷ ص ،2۶1 .
5 - حج/سوره 22، آیه ۴۰.
6 - تفسیر نور، قرائتی، محسن، جلد۶، ص۴۹و۵۰.
۷ - بیانات ولی امر مسلمین(حفظه الله تعالی) در دیدار گروهی از فعالان عرصه هنر دفاع مقدس، تاریخ 88/06/24

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر