در روزهای گذشته بارها و بارها مقامات امریکایی و غربی درباره گذشتن ایران از خطوط قرمز هستهای و به دست آمدن توانمندیهای جدید از سوی ایران سخن گفتهاند. این القای نگرانی به قدری بالاست که حتی وزیر خارجه امریکا به این نکته اشاره کرده است که شاید بازگشت به برجام فایدهای نداشته باشد و کشورهای اروپایی درباره کاهش زمان گریز ایران در خصوص دستیابی به سلاح هستهای صحبت کردهاند. شاید این سؤال در ذهن برخی ایجاد شود که این زمان گریز چیست که اینچنین تبدیل به یک بحث محوری در خصوص برنامه هستهای ایران شده است.
از ابتدای شروع جنجال بر سر برنامه هستهای ایران یکی از مهمترین نقاط بحث زمان و میزان دستیابی تهران به توانمندیهای بالاتر غنیسازی بوده است. زمان گریز را در حقیقت میتوان ابداع غیرمستقیم مقامات رژیمصهیونیستی برای تحت فشار قرار گذاشتن برنامه هستهای ایران در همین مورد دانست. بر این اساس توانمندی هستهای ایران باید به گونهای محدود شود که یک فاصله زمانی قابل تأمل با دسترسی ایران به مواد غنی شده برای ساخت سلاح هستهای وجود داشته باشد.
طبیعی است که رسیدن به این مواد غنی شده به هیچ وجه به عنوان رسیدن به سلاح هستهای محسوب نمیشود و برای این مرحله نیاز به مراحل فنی دیگری نیز لازم است، با این حال همین حربه تبدیل به ابزاری برای تحت فشار قرار دادن ایران شده است، به عنوان مثال سازمان انرژی اتمی در گزارشی با اشاره به سطح غنیسازی در برنامه هستهای ایران اعلام کرد: ذخایر اورانیوم غنیشده ایران در سه ماه اخیر، ۲۷۳کیلوگرم افزایش یافته و به ۱۶برابر سقف تعیینشده در برجام رسیده است. میزان ذخایر ایران ۳ هزارو۲۴۱ کیلوگرم تخمین زده شده است. طبق برجام این میزان باید حداکثر ۲۰۲ کیلوگرم باشد. ایران هم اینک در سه سطح ۷/۴درصدی، ۲۰درصدی و ۶۰درصدی به غنیسازی اورانیوم مبادرت میکند. همزمان با این گزارش، بنی گانتز، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در مصاحبهای اختصاصی با نشریه امریکایی «فارین پالیسی» تخمین زد که ایران دو تا سه ماه با داشتن مواد و قابلیتهای لازم برای تولید یک بمب هستهای فاصله دارد، بنابراین امریکا و چند کشور متحد او در اروپا به علاوه رژیمصهیونیستی بر این باورند که توقف اجرای برجام از سوی ایران موجب کوتاه شدن نقطه گریز جمهوری اسلامی ایران شده و این زمان هر روز کوتاهتر میشود.
گزارش غلط رسانهای چه میگوید
در کنار این تبلیغات مسموم، روزنامه نیویورکتایمز در گزارشی این گزاره را مطرح کرد که فاصله ایران تا این خط قرمز کمتر از یک ماه است. روزنامه نیویورکتایمز با انتشار گزارشی به نقل از ارزیابی کارشناسان این مؤسسه بینالمللی امنیت و اطلاعات نوشت: ایران با عبور از مرز غنیسازی ۶۰درصدی اورانیوم و به علت به کارگیری نسلهای پیشرفتهتر سانتریفیوژها تا نقطه گریز هستهای کمتر از یک ماه فاصله دارد. به این ترتیب، جمهوری اسلامی میتواند در مدتزمانی کمتر از یک ماه به مواد مورد نیاز برای تولید یک بمب هستهای دست یابد.
این گزارش البته به این نکته هم اشاره نمیکند که بسیاری از کشورهای دیگر همانند برزیل و ژاپن در نقطه نزدیکتری به ساخت سلاح اتمی قرار دارند و تاکنون هیچ تحریمی علیه آنها اعمال نشده است.
غربیها بیش از ایران نیازمند مذاکره
با در نظر گرفتن این موارد فنی میتوان گفت که این تبلیغات وسیع بر سر شکست خط قرمز تنها یک مسئله و جنگ روانی بیهوده است. ایران هیچ گاه دلیلی برای ساخت سلاح هستهای نداشته و به دنبال آن هم نبوده است، از سوی دیگر کشورهای غربی نیز هیچ گونه دلیلی جز مسائل سیاسی برای حرکت ایران به سمت سلاح هستهای بیان نکردهاند. در حقیقت میتوان گفت این ابزار وسیلهای برای فشار بیشتر بر ایران برای برگشت به میز مذاکرات است و امروز غربیها به خصوص امریکا بیش از تهران نیازمند بازگشت به میز مذاکره هستند. از جمله اینکه انتخابات میاندورهای سنای ایالات متحده در هشتم نوامبر سال ۲۰۲۲ برگزار میشود. در این انتخابات ۳۴ کرسی از ۱۰۰ کرسی مجلس سنا مورد رقابت قرار میگیرند و انتخابشدگان آن از سوم ژانویه ۲۰۲۳ تا سوم ژانویه ۲۰۲۹ به مدت شش سال در کنگره ایالات متحده حضور خواهند داشت، از همین رو دولت بایدن به دنبال یک موفقیت حداقلی در سیاست خارجی است، با این حال ایران همچنان با احتیاط و با در نظر گرفتن تمام منافع ملی برای شروع مذاکرات اقدام خواهد کرد.