سرویس تاریخ جوان آنلاین: اثر تاریخی- تحلیلی «سازمان مجاهدین خلق»، در عداد یکی از مستند‌ترین منابعی است که درباره پیدایش و دگرریسی‌های این گروه سیاسی مسلح و از سوی یکی از چهره‌های نظریه‌پرداز آن به نگارش در آمده است. این کتاب، شامل تحلیل‌های حسین احمدی روحانی است که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی نشر یافته است. ناشر در دیباچه این اثر، در باب پیشینه مولف چنین آورده است: «حسین احمدی‌روحانی در سال ۱۳۲۰ ش در مشهد متولد شد. پس از اخذ دیپلم، برای ادامه تحصیلات به دانشگاه کشاورزی کرج راه یافت. وی از دومین گروهی است که به سازمان مجاهدین پیوست و از کادر‌های مرکزیت سازمان شد. کتاب شناخت از آثار حسین روحانی است. وی در ماجرای هواپیما‌ربایی سازمان به عراق رفت و مدت‌ها در راستای اهداف سازمان مجاهدین به عراق و بیروت سفر کرد. بعد از تغییر ایدئولوژی سازمان (۱۳۵۴) نیز مارکسیست شد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی با تنی چند از بازماندگان سازمان مجاهدین، سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر را بنیان گذاشت. سازمان پیکار که بنای خصمانه‌ای با جمهوری اسلامی گذاشته بود، در تیر ۱۳۶۰ مورد شناسایی نیرو‌های انقلاب قرار گرفت و ضربه‌ای کاری را پذیرفت. در این عملیات بیش از ۱۰۰ قبضه سلاح خودکار و تعدادی از کادر‌های سازمان دستگیر شدند. حسین روحانی تلاش کرد تا سازمان را بار دیگر سروسامان بدهد، ولی مجدداً در بهمن همان سال، سازمان مورد حمله نیرو‌های انقلاب قرار گرفت و اعضای باقی مانده، از جمله حسین روحانی دستگیر شدند. حسین روحانی در زندان به همکاری پرداخت و اطلاعات ذی‌قیمتی را در اختیار نیرو‌های انقلاب گذاشت. از جمله تألیفات روحانی، در مرکز اسناد انقلاب اسلامی موجود است و در بسیاری از کتاب‌هایی که در رابطه با انقلاب اسلامی نوشته شده است، به‌عنوان دست‌نوشته‌های حسین روحانی مورد استناد قرار گرفته است.»
حسین احمدی روحانی نیز در صدر مجموعه تحلیل‌های خویش، یادداشتی به شرح ذیل نگاشته است:
«با حمد و ثنای پروردگار توانا و درود بی‌پایان بر خاتم انبیا و ائمه طاهرین و سلام بر رهبر‌کبیر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی، امام خمینی (ره) و با درود بر شهدای انقلاب و به‌ویژه شهدای جنگ تحمیلی و رزمندگان جبهه حق علیه باطل و مردم رزمنده و قهرمان ایران! نویسنده این سطور که خود یکی از اعضای مؤثر سازمان مجاهدین خلق ایران، بخش منشعب و سازمان پیکار می‌باشد، بنابر تقاضای برادران مسئول دادستانی مرکز برآن شد تا تاریخچه‌ای هر چند مختصر از مجموعه فعالیت‌ها، مواضع و عملکرد‌های گروه‌های فوق‌الذکر به رشته تحریر درآورد. این نوشته هم می‌تواند برای خود اعضا و هواداران این گروه‌ها و هم برای برادران دست‌اندرکار جمهوری اسلامی و هم برای تمامی مردم قهرمان و شهیدپرور ایران از زوایای مختلف مفید واقع شود. در مورد این نوشته ارائه توضیحی به خوانندگان ضروری است و آن اینکه نویسنده در بررسی و تشریح فعالیت، مواضع و عملکرد‌های هر سه سازمان مورد بحث، اولاً مسائلی را که جنبه اساسی و مهمی داشته‌اند بررسی کرده و از ذکر مسائل فرعی‌تر خودداری کرده؛ ثانیاً آن دسته از مسائل و موضوعاتی که نویسنده شخصاً از آن‌ها اطلاع کافی و موثق داشته است تجزیه و تحلیل شده؛ ثالثاً در توضیح تمامی مسائل مطروحه در این نوشته، سعی شده تا مسائل و موضوعات، حتی‌الامکان از زاویه دیدگاه سازمان مورد نظر بررسی شود، نه براساس دیدگاه کنونی نویسنده و از این رو با دقتی وسواس‌گونه کوشش شده تا به این مسئله، حتی‌الامکان توجه شود، زیرا عدم رعایت این مسئله، نوشته را از ارزش تاریخی و سازمانی آن می‌اندازد و به آن جنبه فردی و شخصی می‌دهد. این نکته‌ای بود که با هدف اصلی‌ای که این نوشته به خاطر آن تهیه شده است، مغایرت داشت. امید دارم این کوشش بتواند نویسنده را در حرکت جدید خود و پیوستگی‌اش به جرگه امت حزب‌الله و خط امام کمک نموده و توانسته باشد از این طریق، گوشه‌ای هر چند ناچیز از گذشته خود را جبران نماید.»
