جوان آنلاین: به گزارش کانال تلگرامی «ماهنامه مدیریت ارتباطات» مادیوا گاوازا در روزنامه فایننشیالمیل نوشت: شبکههای اجتماعی روزبهروز در برابر اعتراضات مدیران و فعالان رسانههای سنتی در خصوص تقصیر آنها در تضعیف روزنامهها ناشکیباتر میشوند و مدیران آنها میگویند ضعف روزنامهها و مجلات در سراسر دنیا و مشکلات آنها تقصیر فیسبوک و دیگر شبکههای اجتماعی نیست.
موفقیت گوگل، فیسبوک و دیگر سکوهای نوین در دنیای تبلیغات و آگهیها، مشکلات عمدهای برای رسانههای سنتی ایجاد کرده است، اما مدیران آنها تأکید میکنند تحریریهها و ناشران رسانهها بهجای اینکه دائم درباره رقبای آنلاینشان گلهگذاری کنند، باید تلاش کنند خود را با شرایط جدید هماهنگ کنند. در برابر این استدلال، بسیاری از مدیران رسانهای معتقدند که فیسبوک و دیگر شبکههای اجتماعی در حال تبدیل شدن به دشمن شماره یک صنعت روزنامهنگاری هستند. به اعتقاد آنها، فیسبوک و دیگر همدستانش با جذب مخاطبان و آگهیدهندگان رسانههای سنتی نهتنها باعث انحصاریتر شدن دیدگاهها و شیوههای اطلاعرسانی میشوند، بلکه ممکن است در ادامه راه خود آینده روزنامهنگاری و ژورنالیسم را، به تعریف امروزی آن، به خطر بیندازند.
فیسبوک و گوگل با جمعآوری اطلاعات درخصوص علایق و سلیقههای کاربرانشان بود که موفقیت بیشتری کسب کردند، درحالیکه بسیاری از رسانههای سنتی از این مسیر جا ماندند. با این حال، فیسبوک و گوگل هم نسبت به انتقادها و فشارهای بیرون ایمن نیستند. تحقیقات زیادی درباره نحوه استفاده فیسبوک از این اطلاعات و اینکه آیا شبکههای اجتماعی با اقداماتشان ایجاد انحصار کردهاند یا ممکن است قواعد حفاظت از دادههای خصوصی را زیر پا گذاشته باشند، در حال انجام است.
واقعیت، اما این است که حتی فشار به گوگل و فیسبوک هم کمکی به وضعیت سهم روزنامهها از درآمدهای تبلیغات نخواهد کرد. پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۳ درآمد تبلیغات دیجیتال به ۶۰ درصد از کل درآمدهای تبلیغات در جهان برسد. براساس این برآورد، مجموع سود روزنامهها در ایالات متحده که در سال ۲۰۱۴ معادل ۲۴ میلیارد دلار بود، تا سال ۲۰۲۳ به کمتر از ۴ میلیارد دلار کاهش پیدا میکند.
جالب است بدانیم که در سال ۲۰۰۰ میلادی سود صنعت روزنامه در امریکا ۶۶ میلیارد دلار بود. براساس برآورد کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد، ۶۵ درصد از کل درآمد تبلیغات آنلاین در سال ۲۰۱۷ به شکل انحصاری در اختیار دو کمپانی گوگل و فیسبوک بوده است.
بخش عمدهای از عدم منفعت روزنامهها و رسانههای سنتی در حوزه تبلیغات، در ایالات متحده اتفاق افتاده است. بر مبنای ارزیابی سازمان ملل متحد، بخش عمدهای از موفقیت فیسبوک بهخاطر «اثر شبکهای» است، به این معنی که به دلیل تعداد کاربر بالا، هر خدمات تازهای که عرضه میکند، به علت کاربرهای اولیه زیاد، با احتمال موفقیت بیشتری مواجه است.
رسانههای چاپی و بهخصوص مطبوعات محلی برای روشن نگه داشتن چراغهای کسبوکارشان نیازمند درآمد آگهیها و تبلیغات هستند و در طول سالهای اخیر بهشدت با عوارض تحولات جدید دستوپنجه نرم میکنند. چنین روندی، در بسیاری از رسانهها، خبرنگاران و روزنامهنگاران را وارد جهان «مشاغل موقتی» کرده و این نشانهای خوب برای آینده روزنامهنگاری نیست.