سرویس جامعه جوان آنلاین: هر روز خبرهای تازهای از موفقیت در تولید واکسن ویروس کرونا به گوش میرسد و یکی از کشورهای دنیا درباره موفقیت در فازهای مختلف تولید این واکسن خبر میدهد. این بار آکسفورد از «موفقیت» واکسن ضد کرونا روی انسان خبر داد. اولین آزمایشهای انسانی واکسن کووید١٩ دانشگاه آکسفورد موفق نشان داده است. این واکسن سیستم ایمنی بدن علیه این ویروس را تقویت میکند. پیش از این وزیر بهداشت هم درباره تلاش ایران برای کشف واکسن کرونا همپای دیگر کشورهای جهان صحبت کردهبود. سعید نمکی حتی از موفقیت واکسن ایرانی در فاز حیوانی خبر دادهبود. علاوه بر این شنیدهها حاکی است معاون بیمارستان مسیح دانشوری در تماس با یکی از نمایندگان مدعی شده، «متخصصان این بیمارستان به واکسن کرونا دست یافته اند، ولی مسئولان وزارت بهداشت اجازه بهرهبرداری آن را نمیدهند.» این اظهارات درباره کشف واکسن کرونا در حالی است که علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت در نشست خبری روز گذشته خود یکبار دیگر تأکید کرد: «دستیابی به واکسن کرونا تا یک سال آینده ممکن نیست.» سازمان جهانی بهداشت هم همین نظر را دارد. این تناقضات تنها در حوزه واکسن کرونا نبوده و حتی درباره اثرگذاری داروهای درمان این بیماری نیز تناقضاتی وجود دارد. همین تناقضات موجب شده تا بازار سیاه داروهای «رمدسیویر» و «فاویپیراویر» حسابی داغ و پای داروهای تقلبی هم به این بازار باز شود.
با پیدا شدن سر و کله ویروس تاجدار و مواجهه با کشندگی آن، اغلب کشورهای دنیا برای پیدا کردن واکسن این بیماری دست به کار شدند. روز یکشنبه روسیه از ساخت واکسن کرونا در این کشور خبر و وعده داد این واکسن زودتر از موعد پیشبینی شده وارد بازار میشود. دیروز هم خبرهایی از موفقیت در تولید واکسن کرونا در دانشگاههای آکسفورد و هاروارد منتشر شد. با تمام اینها طبق ارزیابی سازمان جهانی بهداشت، واکسن کرونا در بهترین حالت در تابستان سال آینده عرضه خواهد شد. علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت هم همین نظر را دارد و معتقد است تا یک سال آینده خبری از واکسن کرونا نیست. با تمام اینها و بهرغم تأکید چندینباره مسئولان بهداشتی کشور در رابطه با نبود دارو یا واکسن برای کرونا، بازار سیاهی برای داروهایی که ادعا میشود در درمان کرونا تأثیر دارند، ایجاد شدهاست تا جایی که داروی رمدسیویر با قیمتهای نجومی در بازار سیاه خرید و فروش میشود. این در حالی است که این دارو هم اکنون وارد فارماکوپه کشور شده و در بیمارستانها توزیع میشود. بنا به تأکید محمدرضا شانهساز، معاون داروی وزارت بهداشت رمدسیویر موجود در بازار سیاه تقلبی است..
طبق گزارش وزارت بهداشت طی ۲۴ ساعت منتهی به ۳۰ تیر ماه، ۲ هزار و ۴۱۴ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که یک هزار و ۶۴۱ نفر از آنها بستری شدند. حالا مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۲۷۶ هزار و ۲۰۲ نفر رسید. در طول همین زمان، ۲۱۷ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جانباختگان این بیماری به ۱۴ هزار و ۴۰۵ نفر رسید. تا کنون ۲۴۰ هزار و ۸۷ نفر از بیماران، بهبودیافته یا از بیمارستانها ترخیص شدهاند. همچنین ۳ هزارو۵۸۳ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند.
کاهش مرگ از موارد بستری
سعید نمکی در اجلاس مجازی با رؤسای دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور با اشاره به ایثار و تلاشهای شبانهروزی کادر درمان در مقابله با کرونا، با به تصویر کشیدن منحنیهایی از فاصله مرگها با موارد بستری گفت: «در روزهای اول که در قم و گیلان گرفتار این بیماری شدیم، مرگها و بستریها دوشادوش هم میرفت، اما امروز و در دور دوم بیماری توانستیم در بیمارستانها فاصله مرگ را با بستری افزایش دهیم و با کنترلهای مراقبتی جدید، روز به روز مرگها از موارد بستری کم شود. در حالی که اگر این میزان بستری اخیر با همان آهنگ مرگ روزهای اول پیش میرفت، مرگهای سه رقمی به مرزهای خطرناکتری میرفت.»
وی با تأکید بر لزوم برنامههای مفصل برای سالمندان و بیماران زمینهای افزود: «در این مدت حدود ۳/ ۱۲ درصد از موارد گرفتاریهایی که منجر به مرگ میشد، کسانی بودند که بیماریهای زمینهای و سن بالا نداشتند. اکثراً مواردی از مرگها به سن بالای ۶۰ سال و بیماریهای زمینهای و در جوانترها چاقی مرتبط بود.»
وزیر بهداشت از رؤسای دانشگاهها خواست بیمارستانهای کرونایی را از غیرکرونایی جدا کنند. به گفته وی ماههاست که مردم به دلیل برخی بیماریهای غیرکرونایی نیازمند خدمت هستند و ممکن است در صف طولانی منتظر ماندند و شاید جرئت نکنند که به بیمارستانی بیایند که در آنجا بیمار کرونای بستری شدهاست.
نمکی با تأکید بر اینکه یک بیمار مبتلا به کووید ۱۹ بیرون از آی سی یو، حدود هشت تا ۱۱ لیتر اکسیژن در دقیقه نیاز دارد و در آی سییو، بیش از ۲۷ لیتر در دقیقه به اکسیژن نیاز دارد، از همکاری وزارت دفاع برای تأمین اکسیژن مورد نیاز بیماران کرونایی خبر داد.
در آستانه فاز خطر
رئیس مرکز مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت با اشاره وضعیت تختهای بیمارستانی مختص کرونا، درباره برخی اظهارات مبنی بر کمبود نیرو برای مقابله با کرونا گفت: «اکنون به دلیل درگیری و بیماری پزشکان و کادر درمان با کرونا، در برخی رشتهها در برخی استانها کمبودهایی داریم که البته مدیریت شدهاست».
گلپیرا با اشاره به اینکه هنوز تختهای بیمارستانی مربوط به کرونا در کشور ظرفیت خالی دارند، وضعیت تختهای بیمارستانی را در جدال با کرونا اینگونه توصیف کرد: «در حال حاضر در حقیقت داریم در حال رسیدن به وضعیت رنگ نارنجی یا فاز خطر هستیم؛ چراکه وضعیت کنونی مانند شرایط عید نیست که تمام خدمات غیرکرونایی را تعطیل کردهباشیم، بلکه در حال حاضر هم به بیماران مبتلا به کرونا خدمات ارائه میدهیم و هم سرویسدهی به سایر بیماران را نیز انجام میدهیم.» به گفته وی بهترین حالت زمانی است که ۳۰ درصد ظرفیت تختهای خالی یک بیمارستان به کرونا اختصاص دادهشود. در این صورت تعداد کسانی که به بیمارستان مراجعه میکنند و تعداد کسانی که از بیمارستان مرخص میشوند، در یک بازه زمانی مناسب، حرکت و چرخش تخت مناسبی را ایجاد میکنند. حال اگر این درصد بالاتر رود، وارد فاز خطر میشویم. گلپیرا معتقد است: «در حال حاضر ممکن است به این فاز برسیم. زیرا ممکن است به صورت ناگهانی اتفاقی رخ دهد، تعداد بیماران مراجعهکننده به بیمارستان افزایش یابد و بیمارستان مجبور شود در اورژانس بیماران را نگه دارد.»
رئیس مرکز مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت با اشاره به ابتلای ۱۲ هزار نفر از کادر درمان به کرونا از کمبود نیرو خبر داد و تصریح کرد: «از همکاری نیروهای داوطلب استقبال میکنیم».
آماری که درست از آب در نیامد
آمار ۲۵ میلیون ابتلای مردم کشورمان به کرونا که چند روز پیش تحت عنوان پژوهشی از سوی معاونت تحقیقات وزارت بهداشت از سوی رئیسجمهور اعلام شد، چند روزی میشود موضوع بحث محافل علمی است و روز گذشته هم سؤال یکی از خبرنگاران از علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت بود. وی در پاسخ به این سؤال با تأکید بر اینکه این آمار مورد تأیید وزارت بهداشت نیست، درباره این آمار و ملاحظات علمی پیرامون آن اینگونه توضیح داد: «در سطح جهان تاکنون ۵/۱۴ میلیون مورد مثبت کرونا گزارش شدهاست، زیرا پایه اعلام این عدد تست PCR است. اگر بر این اساس قرار باشد بگوییم تعداد مبتلایان در کشورمان ۲۵ میلیون نفر است، پس باید بگوییم میزان ابتلای جهانی به کرونا حدود یک میلیارد نفر است. زیرا اگر بخواهیم مدلسازیها بر اساس ریاضیات صورت بگیرد و اگر قرار باشد در کشوری با جمعیت ایران ۲۵ میلیون نفر به کرونا مبتلا شدهباشند با تعمیم آن به سراسر جهان یعنی حدود ۳۰ درصد جمعیت جهان به کرونا مبتلا شدند که چنین نیست.» به گفته وی بر اساس همان پژوهش عنوان شد از هر هزار نفر مبتلا به ویروس کرونا، ۵۰۰ نفر علامتی ندارند، ۳۵۰ نفر علائم خفیف دارند و ۱۵۰ نفر هم بستری میشوند. با فرض درست بودن اعداد اعلام شده، ۱۵۰ نفر بستری به ازای هر هزار نفر یعنی باید ۳ میلیون نفر تاکنون در بیمارستانها بستری میشدند. این یعنی ماهانه ۶۰۰ هزار بیمار که اگر کل تختهای کشور را حدود ۱۲۰ هزار نفر در نظر بگیریم، این عدد اعلام شده بیانگر آن است که تعداد زیادی باید در این میان پشت در بیمارستانها در خیابان مانده باشند که چنین نبودهاست. رئیسی پژوهش مذکور را در حد یک مطالعه قابل احترام دانست، اما تأکید کرد: «این پژوهش مورد تأیید نیست.»
شواهدی برای تأیید یا رد ایمنی جمعی نداریم
به گفته رئیسی در خصوص ایمنی جمعی هیچ شواهدی مبنی بر تأیید یا رد آن وجود ندارد، زیرا هر ویروسی که وارد یک جامعه میشود، یک عدد مولد نسلی دارد که به آن R۰ میگویند، عدد مولد نسلی ویروس کرونا سه اعلام شدهاست؛ یعنی زمانی که ۶۶ درصد افراد جامعه کرونا بگیرند، به ایمنی جمعی میرسیم و اگر این درصد از جامعه به کرونا مبتلا شوند، تعداد بسیار زیادی مرگ و میر در جهان خواهیم داشت، در حالی که این گونه نبودهاست و هیچ کشوری نیست که بگوید ما به سمت ایمنی جمعی میرویم.
وی تأکید کرد: «قدرت سرایت ویروس بیشتر شدهاست. بنابراین ما باید سرنوشت و سلامت خود را به اصول علمی و توصیههای بهداشتی پیوند بزنیم، واقعیتها مهم است. بیماری درمان قطعی ندارد و واکسن هم هنوز در دسترس نیست. واکسن تا یک سال دیگر هم در دسترس نخواهد بود.»
افزایش ابتلای کودکان با کاهش حساسیت بزرگترها
معاون درمان وزارت بهداشت هم از روند افزایشی شیوع کرونا ویروس در سه استان مازندران، خراسان رضوی و فارس خبر داد و افزود: «میزان ابتلای کودکان به ویروس کرونا نسبت به اسفند ماه افزایش پیدا کرده و یکی از دلایل این افزایش کاهش حساسیت خانوادههاست و با توجه به اینکه بچهها زنجیره انتقال این بیماری هستند، نباید حساسیتها را در این زمینه کاهش داد.»