سرویس سیاسی جوان آنلاین: در ادامه گزارش دورهای وزرای دولت به مجلس یازدهم، خانه ملت روز گذشته میزبان وزیر امورخارجه و سرپرست وزارت صمت بود.
دهمین جلسه علنی مجلس یازدهم در حالی به گزارش وزیر امور خارجه در مورد مسائل سیاست خارجی و دیپلماسی اقتصادی اختصاص داشت، که با امضای برجام در تیر ماه سال ۹۴ قرار بود، همه تحریمها به تعبیر روحانی «بالمره» برداشته شود، اما اکنون و پس از پنج سال از امضای توافق برجام نه تنها گشایشی در زندگی و معیشت مردم ایجاد نشده است، بلکه با خروج یکجانبه امریکا از برجام و متعاقب آن همراهی و همسویی اروپا با امریکا، فشارهای اقتصادی بر ملت ایران تشدید هم شد که نتیجه این فشارها اکنون در زندگی مردم ملموس است. بدیهی بود با چنین روندی محمدجواد ظریف به عنوان مسئول سیاست خارجی و معمار اصلی برجام باید خود را برای سؤالات فراوان نمایندگان در خانه ملت آماده کند. اما او بازهم برجام را ستود و آن را سند افتخار ایران توصیف کرد. برجامی که به اذعان همه حتی دولتمردان دستاوردی «تقریباًهیچ» داشت و اکنون با خروج رسمی امریکا و همراهی اروپا در بیاعتنایی به این توافقنامه عملاً «هیج» شده است.
ظریف که پشت تریبون رفت، از مشکلات اقتصادی گفت، اما در عین حال تصریح کرد: ما در وزارت امور خارجه وظیفه مستقیم در اقتصاد نداریم، اما تلاش کردهایم تسهیل گر باشیم. وزیر امور خارجه با تشریح اقدامات این وزارتخانه در حوزه اقتصادی برای کاهش فشار تحریمها بر مردم گفت: یکی از موضوعات که فشار تحریمها را کاهش میدهد حذف دلار از مبادلات است که ما از طریق تهاتر این موضوع را دنبال کردهایم که بسیاری از کشورها هم در این زمینه با ما همراهی دارند. ظریف با تشریح اقدامات انجام شده در زمینه کریدورهای ارتباطی ادامه داد: یکی از مفاد مهم توافق ۲۵ ساله ما و چین بازگرداندن ایران به پروژه راه ابریشم است. یکی از اتفاقات ناگواری که افتاده بود این بود که ایران از همه کریدورهای ارتباطی منطقه خارج میشد. ظریف با تأکید بر اینکه در قرارداد با چین هیچ موضوع مخفی وجود ندارد، گفت: در رفتار ما شفافیت کامل وجود دارد، اما واقعیت این است که محلهای قدرت در دنیا در حال تغییر است و باید واقعیات شرایط جهانی را بشناسیم و با شرایط گذار از این جهان پساغربی عمل کنیم که این هدف با اعتماد به نفس و توجه به ظرفیتهای ساختاری محقق میشود.
جهان فقط غرب نیست
وزیر امور خارجه با تبیین شرایط گذار حاکم بر مناسبات بینالمللی اظهار داشت: امروز شرایط گذار، مشخصههای مهمی دارد مشخصه اول «شدن مداوم» یا «سیالیت» همه جانبه و ائتلافهای کوتاه مدت فرصتطلبانه و تحول در مفاهیم است. تحول دوم جابهجایی مراکز و کانونهای قدرت در روابط بینالمللی و حرکت از جهانی است که همه چیزش در غرب اتفاق میافتاد از اتفاقات مهم تا تصمیمگیریهای مهم غرب محور بود به جهانی که امروز این چنین نیست. ظریف ادامه داد: امنیت و قدرت دچار تحول شده است و امروز مفاهیم جدیدی میتوانند امنیتساز باشند و امنیت را ایجاد کنند. دوم اینکه جهان فقط غرب نیست و حتی در درون غرب جنگ داخلی بین قدرت و نظام لیبرال جهانی شکل گرفته است.
برجام سند افتخار ایران است!
ظریف سخنان خود را با دفاع قاطع از برجام به پایان برد و خطاب به نمایندگان مجلس گفت: دوستان عزیز امریکا را قدرقدرت ندانیم. برجام تحمیلی بر امریکا بود. انشاءالله تاریخ و آینده نشان خواهد داد. برجام سند افتخار ایران است و همواره خواهد بود و در تاریخ این کشور ثبت خواهد شد.
پس از ارائه بخش نخست سخنان ظریف که برخی نمایندگان مجلس از گزارش او برآشفته شده بودند با فریاد گفتند: آقای ظریف بسه، دوست نداریم دروغ بشنویم که البته با تذکر و دخالت قالیباف مشاجرات لفظی نمایندگان و ظریف کنترل شد. همچنین بعد از پایان سخنان وزیر امور خارجه شماری از نمایندگان به بیان دیدگاههای خود در حوزه دیپلماسی پرداختند. عمده مسائل مطرح شده در این اظهارات انتقاد از انفعال دستگاه دیپلماسی، ضعف دیپلماسی اقتصادی و لزوم تجدیدنظر در برجام بود. موسی غضنفرآبادی، نماینده مردم بم و ریگان در اظهاراتی گفت که ملت ایران مذاکره با امریکا را ذلت میداند و امریکا برای همیشه برای ملت ایران منفور و غیرقابل تحمل است. ابوالفضل عمویی، نماینده مردم تهران هم گفت که انتظار ما از وزارت خارجه این است که موضوع ترور سردار شهید حاج قاسم سلیمانی را به عنوان یک واقعیت تعیینکننده در سیاستها در نظر بگیرد؛ وزیر همان طور که نقض تعهدات امریکا و اروپا را محور تلاشهای خود قرار میدهد، راهبرد اخراج امریکا از منطقه به عنوان پاسخی به شهادت حاج قاسم سلیمانی در گفتگوهای دیپلماتیک خود پیگیری کند.
مهرداد ویسکرمی، نماینده خرمآباد با بیان اینکه چرا برخی سیاستمداران ما از مبارزه با شیطان خسته شدهاند و این خستگی را به شکلهای گوناگون به جامعه اسلامی تلقین میکنند، خطاب به وزیر خارجه یادآور شد: فرصتهای پیشروی ملت ایران را به امید لبخند امریکا و اروپا نسوزانید. علی اکبر علیزاده نماینده مردم دامغان خطاب به وزیر امور خارجه گفت: به خدا اعتماد کنید و یقین بدانید مشکلات ما حل خواهد شد و از کدخدا کاری ساخته نیست. مالک شریعتی، نماینده مردم تهران خطاب به وزیر امور خارجه گفت: آقای ظریف! شما شریک اصلی دلار ۲۰ هزار تومانی هستید؛ شما امریکا را به طمع انداختید تا زانوی خودش را بر گلوی معیشت مردم بگذارد. حجتالاسلام محمدتقی نقدعلی، نماینده مردم خمینیشهر هم گفت: مشکلات کنونی نتیجه سیاستهای آقای روحانی و تیم همراهش است. او اضافه کرد: سیاستهای آقای ظریف در برجام مشهود است؛ برجامی که امضا شد به وجهی تنظیم شده که سیستم ماشه را علیه ما حاکم کرده است. احمد راستینه، نماینده مردم شهرکرد نیز در اعتراض به عملکرد دستگاه دیپلماسی با اشاره به اینکه برجام با هدف از کار انداختن چرخهای سانتریفیوژها سبب از کار انداختن چرخهای اقتصادی شد، گفت: دلار ۲۰ هزار تومانی را باید دلار برجامی نامید و این همان گلابیای است که به مردم وعده دادید.
مردم توقع دارند هزینه اضافی به آنها تحمیل نشود
در پایان گزارش ظریف و سخنان نمایندگان منتقد او رئیس مجلس طی سخنانی اظهار امیدواری کرد که وزارت امور خارجه بتواند در حوزه اقتصادی که مهمترین عنصر در تقویت تولید قدرت ملی ماست وظیفه خود را بهدرستی انجام دهد. قالیباف در جمعبندی گزارش وزیر امور خارجه گفت: نکتهای که امروز دغدغه همه مردم ماست، ریشه در مشکلات و سختیهای اقتصادی دارد و مردم ما این فشار را تحمل میکنند.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: مردم ما از ابتدای پیروزی انقلاب تا امروز همیشه نشان دادهاند که هزینه استقلال کشورشان را هرچه باشد میپردازند. در طول این مدت نشان دادند که از جان خود و فرزندانشان در این مسیر میگذرند و اگر بناست سختی اقتصادی را تحمل کنند، این سختی را هم تحمل میکنند و ما در این چهل سال در همه عرصهها دیدیم که مردم ما امتحان خوبی پس دادهاند و همیشه کمک مدیران و مسئولین در موارد مختلف بودهاند و انشاءالله در آینده هم خواهند بود. وی افزود: آنچه امروز مردم از نمایندگانشان توقع دارند، این است که ما هزینههای اضافی به مردم تحمیل نکنیم و در تصمیمات و سیاستهایمان چه در حوزه اقتصادی و چه در سیاستهای داخلی و خارجی به گونهای عمل کنیم که هزینه بیش از اندازه به مردم وارد نشود. قالیباف خاطرنشان کرد: امروز در حوزه سیاست خارجی و در پیگیری مسائل در این حوزه، اولین چیزی که مورد نیاز ماست تولید قدرت است. وقتی که ما قدرت و توان داشته باشیم و با قدرت در مقابل دشمن بایستیم، آنجاست که میتوانیم موفق باشیم و در چرخه چانهزنی تحت فشار آنها قرار نمیگیریم و عقبنشینی و وادادگی پیدا نمیکنیم.
اجازه نمیدهیم آژانس حلقههای جاسوسی را تکمیل کند
وی خاطرنشان کرد: در ارتباط با آژانس بینالمللی اتمی و شورای حکام، به هر حال شورای حکام باید این را بداند که در حوزه دستگاه سیاست خارجی ما هرگز جمهوری اسلامی و نمایندگان مردم و مجلس شورای اسلامی اجازه نخواهند داد به آژانس که بتواند همینطور دستش باز باشد و بدون محدودیت هر کاری را که بخواهد انجام دهد و به دنبال این باشد که حلقه اطلاعاتی و جاسوسی کشورهای متخاصم را تکمیل کند. قطعاً ملت ایران و نمایندگان مردم و مجموعه جمهوری اسلامی چنین اجازهای را به آژانس نخواهند داد.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: ما در مقابل این زیادهخواهی آژانس و شورای حکام به طور جد خواستهمان از وزارت امور خارجه و دولت این است که سیاستهای کاهش تعهدات برجامی را که برایش تصمیمگیری شده اجرا کند و ما تا زمانی این همکاری را ادامه خواهیم داد که در چارچوب توافقات پیش برود و ما در مقابل زیادهخواهیهای آنها خواهیم ایستاد و این حق ملت و مردم ماست.
گزارش وزیر صمت به مجلس
همچنین حسین مدرس خیابانی، سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت در نشست علنی دیروز پارلمان ضمن ارائه گزارشی از وزارت صمت اظهار داشت: این وزارتخانه سهم قابل توجهی در اقتصاد کشور دارد و حدوداً ۴۰ تا ۴۵ درصد سهم تولید ناخالص داخلی، بیش از ۳۳ درصد سهم اشتغال و ۷۵ درصد سهم صادرات غیرنفتی را در بر میگیرد.
مدرس خیابانی با اشاره به حوزه واردات گفت: همه تلاش مجموعه وزارت صمت مخالفت با هرگونه واردات است و بیش از ۱۵۰۰ ردیف تعرفه در سال گذشته مسدود شده و امسال هم این عدد در سه ماهه اول حدود ۲۵۰۰ ردیف کالای مشابه یا غیرضرور را اضافه کردیم و ترکیب واردات به کشور به گونهای است که ۸۵ درصد کالاهای کشور مواد اولیه و نهادهای تولید و ۱۵ درصد کالاهای مصرفی که حدود ۷ درصد آن مربوط به کالاهای اساسی است. مدرس خیابانی، همچنین با بیان اینکه ۶۰ درصد صادرات غیرنفتی به ۱۵ کشور همسایه انجام میشود، گفت: صادرات غیر نفتی امسال با وجود همه مشکلات تحریمها و شیوع کرونا به ۴۱ میلیارد دلار خواهد رسید.
در جریان گزارش وزیر صمت برخی نمایندگان مجلس ضمن نقد سیاستهای وزارت صمت در حوزه تنظیم و کنترل بازار، تصریح کردند: وزرایی که به مجلس گزارش میدهند اگر به حرفهایی که میزنند عمل کنند کفایت میکند، اما ما در عرصه عمل چیز دیگری را مشاهده میکنیم.