سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: بعد از یک روز کار و تلاش و ارتباط با دیگران، شب هنگام نگاهی به ساعات سپری شده بیندازیم. کمی فکر کنیم چه ساعاتی را پشت سر گذاشتیم؟ اعضای خانواده، دوستان، چنانچه بیرون از منزل بودیم همکاران، انسانهای آشنا و غریبهای را به یاد آوریم. به گفتوگو و کارهایی که انجام دادیم. خوب دقت کنیم! حال با مرور این خاطرات چه حسی داریم؟! سپس به آیینه و به حالت صورت خود توجه کنیم؟ آیا لبخندی به لب داریم؟ یا اخمی بر پیشانی؟ فاصله لبخندی که ممکن است بر لب داشته باشیم یا اخمی که در پیشانی نقش بسته باشد از نظر فیزیکی و در صورت چند سانتیمتر بیشتر نیست! اما فاصله احساسی این دو حالت بسیار طولانی است...
چنانچه بخواهیم این تمرین ساده را انجام دهیم و با خود روراست باشیم طی یک هفته، ما کدام حالت و احساس را بیشتر تجربه کردهایم؟ این تمرین ساده نمایانگر بخش کوچکی از شخصیت ماست. اینکه ما به رغم مسائلی که با آن دست و پنجه نرم میکنیم با چه دیدگاهی با رویدادها روبهرو میشویم. اینکه آیا برخورد ما با رویدادها و انسانها مهربانانه است یا نه؟
مهربانی انتخاب یک شیوه زندگی است
مهربانی یعنی دیگرخواهی، یعنی شخص مهربان با خود و با تمام محیط خود مهربان است. این ویژگی یک انتخاب است. مهربانی یک سبک و روش زندگی کردن است. وقتی ما با این انتخاب زندگی میکنیم، برایمان مهم نیست بازخورد این رفتار را همان لحظه یا از شخص مورد نظر دریافت میکنیم یا نه! در این روند، این ویژگی بدون چشمداشت است. تحقیقات نشان میدهد، افراد با الگوپذیری این رفتار را برمیگزینند، بنابراین چنانچه تصمیم بگیریم و بخواهیم، هر کدام از ما به واقع میتوانیم یک سرمشق در این حیطه باشیم. شاید در نگاه اول آسیبهای نامهربانی قابل مشاهده نباشد ولی مطالعات نشان میدهد اثرات مخرب این رفتار جریان رو به رشد احساسات مثبت را مختل میکند. افراد با احساسات خدشهدار، محیط را ناامن میکنند. ما برای پرورش انسانهای وارسته نیاز به امنیت اخلاقی و رفتاری از جانب همنوعان خود داریم.
انسانهای مهربان دنیایی بزرگ دارند
شخص مهربان کسی است که دنیا را با تمام سختیها و مشکلاتش میبیند و درک میکند. حتی شاید بتوان گفت که انسانهای مهربان، به نوعی تلخیهای روزگار را با عمق بیشتری لمس میکنند، اما رفتاری را که در پیش میگیرند رفتار خردمندانهای است. اندیشه بنیادین انسان مهربان همدلی است. یاری رساندن است. افق دید انسانهایی با این ویژگی بسیار گسترده میباشد. آنها به ورای اتفاقها مینگرند. هر رویداد برایشان به منزله فرصتی است که ذات درخشانشان بدون خودنمایی، سرریز شود.
در بسیاری از موارد، افراد این سؤال را دارند که آیا هنگامی که از دیگران رفتار نامناسب میبینند باز هم جواب را با مهربانی بدهیم؟ در پاسخ باید گفت: این خصلت یک اصل است. به هر حال طبیعی است که هر کس رفتار متفاوتی داشته باشد. آنچه مهم است اینکه با این اصل ما با روشهای فراوان، اما مؤثر میتوانیم بازخورد رفتاری داشته باشیم. مسئله حائز اهمیت در این رفتار توانمندی بالای فرد مهربان و حساسیت وی در مقابل درک و توجه به احساس آرامش دیگران است. به یاد داشته باشیم هر چه یک فرد بتواند بیشتر به خواستههای معقول دیگران پاسخ همدلانه و منطقی بدهد، در اصل بهتر است در مسیر انسانیت قدم گذاشته و انسانیت نیاز مبرم بشر امروزی است. با کمال تأسف، آنچه هر چند وقت یکبار به شکل فاجعهآمیز از خبرها در نقاط جهان به گوش میرسد گویای کمرنگ شدن صفات انسانی است! آمار قتل با انواع سلاحهای گرم و سرد در کشورهای اروپایی سر به فلک کشیده و متأثرکنندهتر اینکه سن رفتار خشونتآمیز طبق نتایج تحقیقات به شدت کم شده است. انسان امروزی با وسعت زیاد نیاز به توسعه و پرورش صفات خوب دارد. مهمترین مشکل امروز جهان بحران انرژی نیست بحران مهربانی است.
مهربانی یک نسخه درمانی معجزهآساست
جالب است بدانیم گاه برای درمان افسردگی به عنوان مکمل از شخص خواسته میشود که روزانه حداقل به یک نفر مهربانی کند. تاثیر این کار چیست؟ هنگام انجام رفتار محبتآمیز در بدن هورمون سروتونین ترشح میشود. این هورمون تأثیر بسزایی در خلقوخو دارد. افزایش شادی، ترمیم زخمها و همچنین مقاومت بالا در برابر مسائل استرسزا، پیامد متعادل شدن این هورمون در بدن است. بنابراین این رفتار تا حدی مانند داروی ضدافسردگی عمل میکند. جالبتر اینکه بیننده این رفتار هم حس آرامش را دریافت میکند. اگر دقت کنیم به طور مثال وقتی ورزشکاری، رفتار شفقتآمیز در برابر حریف خود دارد، تماشاگران یکپارچه با کف زدن و ایستادن عکسالعمل نشان میدهند زیرا حس شادی از طریق مشاهده رفتار به آنان نیز منتقل میشود. همینطور تحقیقات حاکی از آن است که در بدن افراد مهربان هورمون کورتیزول، یعنی هورمون استرس، نسبت به افراد دیگر کمتر است. فرد مهربان به دلیل ظرفیت بالایی که در روابط دارد، زندگی اجتماعی مناسبتری دارد. از آنجا که انسان موجودی اجتماعی است، هر چه در تعاملات عملکرد بهتری داشته باشد، بالطبع آرامش بیشتری نیز خواهد داشت. طبق نظر متخصصان، در دنیای امروزی بسیاری از بیماریها ودردها منشأ روحی دارد بنابراین این ویژگی تأثیر درمانی برای برخی ناراحتیهای جسمانی است. این چکیده نمونههایی اندک از تاثیرات مهربانی بر بدن است.
چطور میتوان مهربانی را گسترش داد؟
اولین و مهمترین گام در این راستا، اینکه بدانیم و بخواهیم یک الگوی رفتاری در این زمینه باشیم. حتی اگر این رفتار را نداریم، خوب است مد نظر داشته باشیم که هر انسانی چنانچه بخواهد میتواند تغییر کند! تغییر یک روند تدریجی است. پس با مداومت این خصلت را در خود شکوفا کنیم تا تأثیرگذار بر دیگران باشیم.
باید نسبت به نامهربانی حساس باشیم! بازیهای کامپیوتری، انواع فیلمها و شبکههای اجتماعی در بسیاری از موارد مملو از صحنههای خشن است. در برخی بازیهای کامپیوتری، قهرمان بازی شخصیتی است که بیشترین کشتار را انجام میدهد! محققان هشدار میدهند دیدن مکرر این صحنهها، رفتار پرخاشگرانه را افزایش داده و حس همدلی را کمرنگ میکند. بنابراین نسبت به زمان صرف شده برای دیدن فیلمها و بازیهایی که فرزندانمان انجام میدهند، دقت داشته باشیم. در روابط تأمل کنیم. نسبت به آنچه میگوییم و آنچه انجام میدهیم حساس باشیم. یعنی خود را جای طرف مقابل بگذاریم. چه حسی را با رفتار وگفتارمان منتقل میکنیم؟ واقعاً چنانچه انتقالدهنده حس خوب نیستیم، این رفتار را متوقف کنیم! البته این به معنای راضی نگه داشتن تمام اشخاص نیست. در نهایت اینکه برای مهربان بودن هرگز خیلی زود یا خیلی دیر نیست، پس مهربان باشیم.