فاطمه قاسمی خبرنگار مرکزی - طلاق تنها به معنای جدایی دو نفر نیست، بلکه نشانهای آشکار از تغییرات عمیق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است که اگر بهدرستی مدیریت نشوند، پیامدهای آن دامنگیر کل جامعه خواهد شد.
بسیاری از طلاقها نه بهدلیل یک بحران ناگهانی، بلکه در نتیجهی فرسایش تدریجی روابط رخ میدهند. فشارهای اقتصادی، دغدغههای معیشتی، ناامنی شغلی و مقایسههای مداوم ناشی از شبکههای اجتماعی، انتظارات زوجین از زندگی مشترک را تغییر داده است. در چنین فضایی، تابآوری کاهش مییابد و اختلافهای کوچک، به شکافهای عمیق تبدیل میشوند. نبود مهارت گفتوگو و ناتوانی در حل تعارض، باعث میشود زوجین بهجای حل مسئله، یکدیگر را مقصر بدانند و فاصله عاطفی روزبهروز بیشتر شود.
از سوی دیگر، ازدواجهای شتابزده و تصمیمگیریهای احساسی بدون شناخت کافی، سهم قابلتوجهی در فروپاشی خانواده دارند. در بسیاری از موارد، زوجها پیش از ازدواج فرصتی برای شناخت ارزشها، اهداف و سبک زندگی یکدیگر نداشتهاند. این ناآگاهی در سالهای ابتدایی زندگی مشترک خود را به شکل تعارضهای جدی نشان میدهد؛ تعارضهایی که در نبود حمایت و آموزش، مسیر طلاق را هموار میسازد.
پیامدهای طلاق محدود به زوجین نمیماند. کودکان، آسیبپذیرترین قربانیان این فرایند هستند. تجربهی ناامنی عاطفی، کشمکشهای والدین و از دست دادن ساختار خانواده، میتواند آثار بلندمدتی بر سلامت روان و اجتماعی آنان برجای بگذارد. جامعهای که در آن کودکان با اضطراب و بیاعتمادی رشد میکنند، در آینده با چالشهای بزرگتری همچون کاهش سرمایه اجتماعی و افزایش آسیبهای اجتماعی روبهرو خواهد شد.
با وجود همهی این هشدارها، طلاق را نمیتوان تنها با نگاه منفی و قضاوتمحور بررسی کرد. در برخی شرایط، ادامهی یک زندگی ناسالم و پرتنش، آسیبزاتر از جدایی است. مسئلهی اصلی، پیشگیری از رسیدن به نقطهی بیبازگشت است. این پیشگیری از مسیر آموزش مهارتهای زندگی، مشاورههای پیش از ازدواج و حمایت مستمر از خانوادهها میگذرد. گفتوگو، همدلی و پذیرش تفاوتها باید به بخش جداییناپذیر فرهنگ خانواده تبدیل شود.
در پایان باید بدانیم طلاق یک انتخاب شخصی است، اما پیامدهای آن اجتماعی است. اگر جامعه بهجای برخورد سطحی با این پدیده، به ریشههای آن توجه کند، میتوان بسیاری از فروپاشیها را پیش از وقوع مهار کرد. تقویت مهارتهای ارتباطی، حمایت اقتصادی و فرهنگی از خانوادهها و ترویج مسئولیتپذیری در روابط، میتواند خانواده را دوباره به جایگاه اصلی خود بازگرداند. خانواده سالم، زیربنای جامعه سالم است و حفظ آن، نیازمند آگاهی، صبر و همراهی همهی اعضای جامعه خواهد بود
