جوان آنلاین: ظاهراً جمعه این هفته، ترامپ و پوتین در آلاسکا با هم ملاقات میکنند، جایی که روسها آن را ۱۵۸ سال قبل، به قیمت ۲/۷ میلیون دلار به ایالات متحده فروختهاند. حالا یک پرونده جدید، یعنی جنگ اوکراین روی میز است. بعد از چندین بار اولتیماتوم درباره اعمال تعرفه، به نظر میرسد ترامپ توانسته پوتین را پای میز مذاکره بیاورد تا یک پرونده مصالحه دیگر مثل آذربایجان- ارمنستان و پاکستان- هند به پروندههایش اضافه و خودش را یک گام دیگر به آرزوی جایزه صلح نوبل نزدیک کند. با این حال، هم اوکراینیها و هم اروپاییان بهشدت نگرانند که خروجی نشست آلاسکا، متقاعد شدن ترامپ به این باشد که اوکراین باید بخشی از سرزمین خود را تحویل روسیه بدهد.
رهبران اروپایی عصر شنبه با انتشار بیانیهای که در آستانه ملاقات دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا با ولادیمیر پوتین، صادر شد، اعلام کردند که مسیر صلح در اوکراین نمیتواند بدون حضور کییف تعیین شود. اوج این نگرانی در موضع روز شنبه ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین منعکس شد که گفت «اوکراینیها زمین خود را به اشغالگر هدیه نمیدهند.» نیویورکتایمز با اشاره به بیانیه روز شنبه رهبران اروپایی نوشته که آنها نگرانند که دونالد ترامپ با خواستههای ولادیمیر پوتین همتای روس خود موافقت کرده و فشار بیاورد که اوکراین را هم برای پذیرش این خواستهها تحت فشار بگذارد. دونالد ترامپ روز ۱۴ جولای ۲۰۱۵ یک مهلت ۵۰ روزه برای روسها تعیین کرد تا به توافقی برای آتشبس در اوکراین دست یابند، وگرنه با تعرفههای سنگین روبهرو خواهند شد. این مهلت تا اواسط شهریور طول میکشید ولی ترامپ که اغلب در این موارد از خود نابردباری نشان میدهد، این ضربالاجل را به ۱۰ روز (یعنی تا پنجشنبه ۱۷ مرداد) تغییر داد و بعد هم استیو ویتکاف، نماینده خودش را یک روز قبل از تمام شدن ضربالاجل برای ملاقات با پوتین به مسکو فرستاد. یوری اوشاکوف، دستیار کرملین دیدار روز چهارشنبه قبل بین پوتین و ویتکاف را سازنده توصیف کرده و بدون اشاره به جزئیات، به خبرنگاران گفته که واشینگتن پیشنهادی «قابلقبول» به مسکو ارائه داده است.
دونباس مال روسیه میشود
اینکه این چارچوب پیشنهادی چیست، کسی به طور رسمی توضیحی درباره آن نداده ولی والاستریتژورنال روز ۸ آگوست به نقل از مقامات اروپایی و اوکراینی نوشت که پوتین، در دیدار با استیو ویتکاف، پیشنهاد جامعی برای آتشبس در اوکراین ارائه کرده و به او گفته که اگر کییف نیروهای خود را از استان دونتسک خارج کند و به مسکو کنترل کامل استانهای دونتسک و لوهانسک، معروف به دونباس و همچنین کریمه را بدهد، روسیه با آتشبس کامل موافقت خواهد کرد. به نوشته والاستریتژورنال، پیشنهاد پوتین شامل دو مرحله است. مرحله اول مستلزم خروج نیروهای اوکراینی از دونتسک و در نتیجه منجمد شدن خط مقدم است. مرحله دوم مستلزم توافق ترامپ و پوتین بر سر یک طرح صلح نهایی است که بعداً با رئیسجمهور ولودیمیر زلنسکی مورد مذاکره قرار خواهد گرفت. در حالی که اوکراین طی سه سالونیم گذشته به طور مداوم مقابل طرحهایی که مستلزم از دست دادن بخشهایی از خاک خود است، موضع تندی گرفته، با گذشت چهار روز از سفر ویتکاف به مسکو، ظاهراً بحثها درباره مبادله ارضی جدی است. دونالد ترامپ جمعه شب در کنفرانس مطبوعاتی که بعد از مصالحه بین ارمنستان و آذربایجان انجام شد، به مسئله اوکراین هم اشاره کرد و گفت: «شاهد سرزمینی هستید که سه سال و نیم بر سر آن جنگ بوده است... بنابراین ما در حال بررسی این هستیم، اما در واقع به دنبال پس گرفتن برخی از آنها هستیم.» او بدون اینکه اشارهای به جزئیات کند، گفت: «ما قرار است مقداری (از این سرزمینها) را پس بگیریم و مقداری را هم مبادله کنیم. برای بهبود وضع هر دو طرف مبادلات سرزمینی صورت خواهد گرفت.»
سناریوی پوتین در آلاسکا
ترامپ روز جمعه در شبکه اجتماعی «تروثسوشال» تأیید کرد که دیدار او با پوتین، رئیسجمهور روسیه، جمعه آینده، ۱۵ اوت ۲۰۲۵ (۲۴مردادماه) در ایالت بزرگ آلاسکا برگزار خواهد شد، جایی که روسها حاضر شدند در سال ۱۸۶۷آن را به طور رسمی از خاک خود جدا و به امریکا بفروشند. مواضع دو، سه روز اخیر ترامپ، اوکراین و اروپاییان را به این نتیجه رسانده که در مذاکرات ویتکاف با پوتین در مسکو، بحث مبادله سرزمینی به طور جدی مطرح شده است. نگرانیها به قدری زیاد است که روز شنبه منابع گفتند که اروپاییان و اوکراینیها سه بار طی چند روز گذشته برای بحث درباره آن با هم تماس گرفتهاند که البته با احتساب بیانیهای که روز شنبه بین اوکراین و اروپا صادر شد، این تماسها به عدد چهار رسیده است. در این بیانیه که رهبران بریتانیا، فرانسه، ایتالیا، آلمان، لهستان، فنلاند و کمیسیون اروپا آن را صادر کردهاند، به نشست روز جمعه آلاسکا اشاره و گفته شده که «روند صلح اوکراین بدون اوکراین عملی نیست.» این بیانیه همچنین تصریح میکند که «مرزهای بینالمللی نباید با زور تغییر کنند.» «امانوئل ماکرون» رئیسجمهور فرانسه هم دیروز گفت که در تماس تلفنی با «ولودیمیر زلنسکی»، رئیسجمهور اوکراین، «فریدریش مرتس»، صدراعظم آلمان و «کر استارمر»، نخست وزیر انگلیس، حمایت پاریس از کییف را بار دیگر تکرار کرد. او گفت آینده اوکراین «بدون اوکراینیها قابل تعیین نیست.»
خود زلنسکی در یک سخنرانی تأکید کرد که روز شنبه را مشغول هماهنگی با متحدان اروپایی اوکراین بوده و مجدداً واگذاری بخشی از خاک کشورش را به روسیه در ازای صلح، رد کرد. در حالی که دیروز گزارش شد که پنتاگون مجوز گرفته تا سلاحها و تجهیزاتی را که در اصل برای اوکراین در نظر گرفته شده بود، دوباره به انبارهای داخلی امریکا بازگرداند. به نظر میرسد ترامپ برای پیش بردن مصالحهای که ماههاست آن را دنبال میکند، بار دیگر آماده تشدید فشار بر اوکراین است. نیویورکتایمز دیروز با اشاره به سفر ویتکاف به مسکو، نوشت که پوتین «با صحبت کردن به زبانی که آقای ترامپ میفهمد، یعنی زبان املاک و مستغلات، چیزی را که از ژانویه به دنبال آن بود، به دست آورد: یک دیدار رو در رو با رهبر ایالات متحده، بدون حضور آقای زلنسکی، برای طرح ادعای خود و رسیدن به توافق.» الکساندر گابویف، مدیر مرکز اوراسیای روسیه کارنگی در برلین معتقد است که در نشست آلاسکا، پوتین دنبال سناریوهای مختلفی است: «این سناریوها شامل یک توافق مطلوب با آقای ترامپ است که رئیسجمهور ایالات متحده با موفقیت آن را به اوکراین تحمیل کند یا یک توافق مطلوب با آقای ترامپ که آقای زلنسکی آن را رد میکند و باعث میشود ایالات متحده از اوکراین فاصله بگیرد.» گرین، از کالج کینگز لندن، معتقد است که اگر روسها بتوانند ترامپ را وادار کنند که ادعای سرزمینی خود را به رسمیت بشناسد، با این درک که اوکراینیها و اروپاییها ممکن است با این موضوع همراهی نکنند، موفق خواهند شد که «یک شکاف بلندمدت بین ایالات متحده و اروپا» ایجاد کنند.
«سیانان»امریکا نوشته است: «شرایط پیرامون نشست روز جمعه به شدت به نفع مسکو بوده و واضح است که چرا ولادیمیر پوتین بعد از ماهها مذاکرات جعلی چنین فرصتی را غنیمت میشمرد. به سختی میتوان متصور شد که از این نشست دوجانبه توافقی که اوکراین را چندتکه کند بیرون نیاید.» سیانان گمانهزنی میکند که اوکراین در طی آنچه که ترامپ از آن به عنوان «مبادله» یاد کرده احتمالاً تنها یک سری نواحی مرزی کوچک تحت کنترل روسیه در مناطق سومی و خارکیف- نواحی که بخشی از طرح پوتین برای ایجاد یک منطقه حائل در مرز بودهاند - را به دست خواهد آورد.