در پی تشدید تنشها در سودان و اوضاع فاجعهبار انسانی در این کشور، امریکا و عربستان، نمایندگان دو طرف درگیر را به جده کشاندهاند تا راهکاری برای پایان دادن به تنشها بیایند، اما این ابتکار دیپلماتیک تنها به حل اختلافات امنیتی توجه دارد و در آن رسیدگی به مسائل سیاسی و انتقال قدرت به غیرنظامیان مطرح نشده است.
با گذشت بیش از سه هفته از شروع دور جدید درگیریها در سودان بین ارتش و نیروهای واکنش سریع، تلاشهای بینالمللی برای توقف درگیریها افزایش یافته است. هیئتی از ارتش سودان و هیئتی از نیروهای واکنش سریع، روز شنبه برای مذاکره عازم جده عربستان شدند. به گزارش شبکه العالم، فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان روز جمعه با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا تماس تلفنی داشته است. آنها در جریان تماس خود، تحولات منطقه بهویژه یک ابتکار مشترک را برای میزبانی از هر دو طرف متخاصم سودانی در شهر جده مورد بحث و بررسی قرار دادند. در بیانیه صادر شده آمده است: «ابتکار مشترک با هدف کاهش سطح تنش در سودان است.» در این گفتوگوی تلفنی دو طرف درباره تحولات سودان گفتگو و بر اهمیت توقف تنشهای نظامی بین طرفهای درگیر و پایان دادن به خشونت تأکید کردند. هدف از این ابتکار مشترک، فراهم کردن زمینه لازم برای گفتگو به منظور کاهش تنشها در سودان به نحوی است که امنیت و ثبات سودان و مردم آن را تضمین کند. وزرای خارجه عربستان و امریکا همچنین خواستار «ادامه تلاشهای هماهنگ بینالمللی برای مذاکرات گسترده با مشارکت همه طرفهای سودانی» شدند. یک منبع مسئول در وزارت خارجه عربستان گفت که هیئت ارتش سودان از سه افسر و یک سفیر و هیئت نیروهای واکنش سریع از سه افسر تشکیل شده است.
ابتکار مشترک امریکا و عربستان تنها مسائل امنیتی و توقف درگیریها را مدنظر قرار داده است و از پرداختن به مسائل سیاسی که در حال حاضر خواست همگانی است، خودداری کرده است. کودتاچیان با اینکه وعده داده بودند که قدرت را به غیرنظامیان واگذار خواهند کرد، اما در عمل خلاف آن را انجام دادهاند و حاضر نیستند کرسی ریاست را به دولت برآمده از مردم تحویل دهند. جنگی هم که اخیراً بین حمیدتی و البرهان شکل گرفته است بر سر تقسیم منافع و جنگ قدرت است و دو طرف سعی دارند سکان هدایت سودان را در دست بگیرند.
مردم سودان امیدوار بودند که پس از سرنگونی دولت عمر البشیر، دیکتاتوری در این کشور رنگ میبازد و یک دولت دموکراتیک روی کار خواهد آمد، اما رهبران کودتا، همان سیاست سابق را در پیش گرفتند و در چهار سال گذشته صدها نفر از مخالفان ضد کودتا کشته و زخمی و صدها نفر دیگر هم بازداشت شدهاند. سال گذشته البرهان برای فریب افکار عمومی با احزاب مدنی توافقاتی را امضا کرد که طی آن تا دو سال آینده قدرت را واگذار کند و ارتش از ساختار حاکمیتی کنار بکشد، اما بسیاری از تحلیلگران در اجرای این توافقات تردید دارند و با درگیریهایی که اخیراً بین دوستان سابق درگرفته است راه رسیدن به صلح و انتقال قدرت دشوار به نظر میرسد.
فاجعه انسانی در سودان
گفتوگوی نمایندگان درگیر سودان در جده درحالی است که طبق آخرین گزارشها بحران غذایی در این کشور تشدید شده است. سخنگوی دبیرکل سازمان ملل به نقل از برنامه جهانی غذا اعلام کرد تداوم بحران کنونی در سودان باعث میشود در ماههای آینده بیش از ۱۹ میلیون نفر از مردم این کشور در معرض گرسنگی و سوءتغذیه شدید قرار گیرند. صدها نفر در این درگیریها کشته و زخمی و دهها هزار نفر هم آواره شدهاند. به گزارش خبرگزاری رویترز، شورای حقوق بشر سازمان ملل در بیانیهای اعلام کرد که جمعه آینده نشست ویژهای برای بررسی تأثیر درگیریهای سودان از اواسط آوریل بر وضعیت حقوق بشر برگزار خواهد کرد. این شورا در ادامه بیانیه خود تأکید کرد که این نشست فوقالعاده بر اساس درخواست رسمی و مشترک انگلیس، نروژ، امریکا و آلمان برگزار میشود و تا این لحظه ۵۲ کشور از آن حمایت کردهاند. بر اساس سند، انتظار میرود گروهی از کشورها به رهبری چهار کشور غربی نشست فوری شورای حقوق بشر سازمان ملل را درباره بحران سودان و آغاز خشونتها در این کشور از ۱۵آوریل خواستار شوند.