تنش‌ها بر سر اوکراین بعد از موافقت روسیه با الحاق چهار منطقه لوهانسک، دونتسک، زاپروژیا و خرسون در حال تشدید شده است. اوکراین که از حمایت بی حدوحصر دولت‌های غربی برخوردار است، در تازه‌ترین تحول، بیش از ۵ هزار سرباز و نظامی روس را در لیمان محاصره کرد، تحولی که دیروز منجر به عقب‌نشینی روس‌ها از این شهر شد. وزارت دفاع اوکراین عصر شنبه با انتشار پیامی در حساب توئیتر اعلام کرد نظامیان این کشور وارد شهر لیمان در استان دونتسک شده‌اند و متعاقب آن، وزارت دفاع روسیه هم عقب‌نشینی از شهر لیمان را رسماً اعلام کرد.
اینکه اوکراینی‌ها شهر لیمان را بازپس گرفته اند، یک برد میدانی برای اوکراین به حساب می‌آید، ولی در شرایطی که دولت امریکا هم به طور همزمان بر گسترش ناتو اصرار دارد، باعث شده ناظران درباره تبعات تحقیر مسکو هشدار دهند. «لوید آستین» وزیر دفاع امریکا روز یک شنبه با اشاره به حمایت واشنگتن از سیاست گسترش ناتو، گفت هرکاری بتوانند برای رساندن تجهیزات مورد نیاز اوکراین برای شکست دادن روسیه انجام می‌دهند. آستین که در گفتگو با سی‌ان‌ان صحبت می‌کرد، با تکرار سیاست امریکا درباره در‌های باز گفت: «ما هر کاری از دستمان برآید انجام می‌دهیم تا مطمئن شویم اوکراین آنچه را که برای رسیدن به پیروزی نیاز دارد، کسب کند.»این در حالی است که هنری کیسینجر، وزیر خارجه پیشین امریکا در سخنانی در شورای روابط خارجی امریکا گفته که تلاش‌های واشنگتن برای الحاق اوکراین در ناتو بعد از فروپاشی اتحاد شوروی عاقلانه نیست. به گفته کیسینجر، ملحق شدن اوکراین به ناتوا «اساساً کمربند ایمنی تاریخی روسیه را از بین برد.» او معتقد است: «در نتیجه، تلاش برای وارد کردن اوکراین در ناتو سیاست امریکایی عاقلانه‌ای نبود». کیسینجر که سال ۹۹ عمر خود را سپری می‌کند، گفته است: «واشنگتن کوشید بدون تمایز همه اعضای سابق بلوک شوروی را پس از فروپاشی دیوار برلین زیر چتر خود بگیرد و اینکه کل منطقه بین مرکز اروپا و مرز روسیه برای بازسازی باز شد.» به گفته او، «از دید روسیه، ایالات متحده بعد تلاش کرد کل این منطقه را بدون استثنا در یک سیستم راهبردی تحت هدایت امریکا ادغام کند.»
گفتگو بهتر از جنگ هسته‌ای
کیسینجر البته گفته که معتقد نیست تلاش‌های ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه برای بازادغام اوکراین در حوزه نفوذ مسکو از طریق یک حمله غافلگیرکننده، قابل توجیه است، ولی او همزمان، با نوعی راه‌حل بینابینی در جنگ اوکراین تأکید دارد که بر اساس این راه حل، غرب باید به دنبال فرصتی برای ترتیباتی باشد که آزادی اوکراین را تضمین می‌کند و این کشور را بخشی از سیستم اروپایی نگه دارد. او تأکید می‌کند که دیر یا زود غرب و روسیه باید با یکدیگر وارد گفتگو شوند، زیرا به گفته او «در یک محیط هسته‌ای چنین نتیجه‌ای شاید به «تصمیم میدان نبرد» ارجح باشد.» کیسینجر در حالی که معتقد است روسیه به نوعی «جنگ در اوکراین را باخته، زیرا آشکارا بر ظرفیت آن برای تهدید اروپا با حملات متعارف که برای دهه‌ها و حتی قرن‌ها از آن بهره می‌برد، غلبه شده»، ولی معنای تلویحی صحبت او، احتمال حرکت روس‌ها به سمت گزینه سلاح هسته‌ای در صورت تداوم روند فعلی است. به‌رغم این دیدگاه کیسینجر، لوید آستین، وزیر دفاع امریکا در گفتگو با سی‌ان‌ان، یک بار دیگر هشدار مقام‌های روس درباره به کار‌گیری سلاح هسته‌ای را کم احتمال خواند و تصریح کرد: «هیچ نشانه‌ای مبنی بر تصمیم پوتین برای استفاده از سلاح اتمی در اوکراین وجود ندارد»، دیدگاهی که دولت اوکراین آن را برای چندمین بار رد کرده است. به گزارش وب‌سایت خبری هیل، آندری یرماک، رئیس دفتر ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین گفت، از نظر مقامات اوکراینی، تهدیدات روسیه به استفاده از تسلیحات هسته‌ای توخالی نیست. یرماک گفت: «سازمان‌های اطلاعاتی ما تهدید استفاده روسیه از تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی را بسیار زیاد ارزیابی می‌کنند و تمایل روسیه به تهدیدات هسته‌ای نه تنها نمایانگر بحرانی برای اوکراین بلکه برای هر کشور روی زمین است.»وی ادامه داد: «پاسخ به باج‌گیری هسته‌ای روسیه باید شدید و صریح بوده و ایده امتیاز دادن به یک متجاوز هسته‌ای را رد کند. در غیر این صورت، هر رژیم دیکتاتوری برای دستیابی به سلاح هسته‌ای تلاش خواهد کرد و کشور‌های غیرهسته‌ای نیز همین کار را برای دفاع شخصی انجام خواهند داد.»
پرواز بمب‌افکن‌های اتمی مسکو
در سطح میدانی نیز نشانه‌ها درباره احتمال کاربرد تسلیحات هسته‌ای در حال بیشتر شدن است. روز یک شنبه بعد از اعلام کنترل اوکراینی‌ها بر شهر لیمان، رمضان قدیروف، رهبر چچن و متحد مسکو، گفت که روسیه در برابر چنین شکست‌هایی باید استفاده از سلاح‌های اتمی کم انرژی را مد نظر قرار دهد. او در پیامی در تلگرام نوشت: «به نظرم، باید اقدامات بسیار جدی‌تری صورت گیرد؛ از اعلام حکومت نظامی در مناطق مرزی تا استفاده از تسلیحات اتمی تاکتیکی.» همچنین منابع رسانه‌ای غروب شنبه از پرواز‌های بمب افکن‌های اتمی روسیه نزدیک حریم هوایی فنلاند خبر دادند. به نوشته وبگاه «نیوزمکس» تصاویر ماهواره‌ای پرواز بمب‌افکن‌های روسی از نوع «توپلوف-۹۵» و «توپلوف-۱۶۰» مستقر در پایگاه هوایی «اولینا» نزدیک حریم هوایی فنلاند را در روز‌های اخیر نشان می‌دهند. این بمب‌افکن‌های روسی قادر به حمل بمب‌های اتمی هستند. گفته می‌شود که روسیه دارای ۱۴۴۷ کلاهک راهبردی است. پایگاه هوایی اولینای روسیه نیز دارای ظرفیت حملات عظیم به دشمن است و استقرار بمب‌افکن‌های راهبردی روسیه در این پایگاه هوایی پیامی به ایالات متحده و ناتو است. علاوه بر آن، این پایگاه هوایی خارج از تیررس حملات نیرو‌های اوکراینی است. موازی با این تحول، نیروی هوایی فنلاند برای سنجش توان عملیاتی خود در شرایط سخت و مقابله احتمالی با روسیه، رزمایشی را برگزار کرد. فنلاند برای برگزاری این رزمایش هوایی بزرگ، جاده ملی فنلاند را که «هلسینکی» پایتخت را به شمالی‌ترین نقاط این کشور متصل می‌کند، بست. کناره‌های جاده نیز برای آماده‌سازی بیشتر پاکسازی شد. جنگنده‌های شرکت‌کننده نیز از نوع «اف-۱۸» بودند. نیروی هوایی فنلاند در بیانیه‌ای توضیح داد: «هدف این رزمایش، انجام برخاست و فرود بر اساس برنامه آموزشی پرواز در پایگاه جاده‌ای در شرایط شبانه‌روزی و توانمندسازی خلبانان عملیاتی برای انجام پروازهاست.» عملیات پراکنده به نیروی هوایی فنلاند در زمان جنگ اجازه می‌دهد با چند برابر کردن مکان‌های عملیاتی، هدف‌گیری دشمن را پیچیده کند.
