انقلاب اسلامی ایران فرصتی بیبدیل را برای رشد و ارتقا در اختیار زنان قرار داد. حالا زنان ما در میادین مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، ورزشی و علمی فعالند و به اوج قلههای پیشرفت و تعالی رسیدهاند. این رشد و تعالی و نقشآفرینی زنان در عرصههای اجتماعی و اقتصادی، اما گاهی وقتها زنان را بر سر دو راهی برقراری توازن میان نقشهای مادری و همسری قرار میدهد؛ مسئلهای که میطلبد تا ساختارهای کشور و سیستم نظام اشتغال در کشور برای استفاده از ظرفیت و توان بانوان و همچنین کمک به نقشآفرینی آنها در نقشهای ذاتی خود یعنی مادری و همسری تغییراتی یابد و به روز رسانی شود، اما این به روزرسانی و بازآرایی ساختارهای شغلی بانوان از یک طرف نیازمند فرهنگسازی است و از سوی دیگر به بسترسازیهای قانونی نیاز دارد و این مهم با طرح لوایحی از سوی دولت و همچنین طرحهایی از سوی مجلس شورای اسلامی امکانپذیر خواهد بود. در این زمینه معاونت زنان و خانواده رئیسجمهور نقش مهمی در احصای چالشهای حوزه زنان و خانواده و طراحی چنین لوایحی ایفا میکند. به سراغ انسیه خزعلی، معاون زنان و خانواده رئیسجمهور رفتهایم و در رابطه با برنامههای این معاونت در راستای رفع برخی دغدغههای زنان از جمله بحثهای مرتبط با اشتغال بانوان با وی به گفتگو نشستهایم.
خانم دکتر خزعلی همانطور که میدانید امروز درصد بالایی از بانوان به برکت انقلاب اسلامی دارای تحصیلات عالیه و شاغلند، اما با تغییر سیاستهای جمعیتی کشور و حرکت به سمت تشویق خانوادهها به داشتن فرزند بیشتر، مادران شاغل برای مدیریت خانواده و ایفای نقش مادری در کنار انجام مسئولیتهای شغلی و اجتماعی خود دچار چالشی جدی میشوند، به خصوص اینکه بسیاری از امتیازات و مسائلی همچون دورکاری شامل حال زنان شاغل در بخش دولتی میشود و خانمهای شاغل در بخش خصوصی بهرغم تعداد بیشتر از این مزایا برخوردار نیستند و همهچیز منوط به توافق با کارفرماست. شما برای حل این معضل و حمایت از مادران شاغل در بخش خصوصی چه برنامهای دارید؟
بله، این مشکل را داریم و فعلاً از بخش دولتی شروع کردهایم و بعدها ممکن است به سمت اصلاح قانون برای بخش خصوصی هم برویم. البته توجه داشته باشید که متأسفانه این مسئله مثل شمشمیر دو لبه است و ممکن است با گسترش قوانینی از این دست برای خانمهای شاغل در بخش خصوصی، کارفرمایان از به کارگیری خانمها اجتناب کنند و بگویند به واسطه چنین قوانینی نیروی کار خانم به درد ما نمیخورد، بنابراین باید روی این مسئله فکر کرد و کار را به گونهای پیش برد که ضمن استفاده از مزایای قوانین حمایتی مادران و زنان شاغل در بخش خصوصی، از معایب آن نیز پیشگیری شود.
روشهای جایگزین چطور؛ به طور مثال ایجاد مشاغل نیمهوقت، پارهوقت یا در نظر گرفتن مشوقهایی برای کارفرمایان بخش خصوصی تا از به کارگیری خانمهایی که مادر هستند و از قوانین حمایتی استفاده میکنند، منصرف نشوند؟
بله، داریم روی این موضوعات کار میکنیم. کار نیمه وقت و کار یک سوم وقت.
در بحث توانمندسازی زنان به ویژه زنان سرپرست خانوار چه برنامههایی دارید؟
عمده کار ما در بخش توانمندسازی بانوان است و در این زمینه کار زیادی صورت گرفتهاست.
به طور مصداقی در این رابطه چه اقداماتی داشتهاید؟
به طور مثال در روستاهای مختلف به خانمها وام ۵۰ میلیونی با یک ضامن داده میشود، در حالی که پیش از این، برای دریافت این وام باید سه ضامن معرفی میشد. در سفر اخیر استانی که به خوزستان داشتیم، این مسئله را پیگیری کردیم، به طوری که در چهار سال گذشته در کل خوزستان یک میلیارد تومان وام داده شدهبود، اما تنها در یک ماه گذشته همین میزان وام به خانمها داده شد. رفع محرومیت از جامعه زنان از برنامههای معاونت امور زنان است که در این راستا برنامه جامع ما شامل دو برنامه توانمندسازی زنان و آسیبزدایی از خانوادههاست. تمرکز ما بر اشتغال بانوان سرپرست خانوار است همچنین آسیبزدایی از مواردی که متوجه زنان اعم از طلاق است، جزو دیگر اهداف ما به شمار میرود.
برای حمایت از مادران زندانی چه برنامهای دارید؟
گرچه تعداد زندانیان زن به نسبت آقایان کم است، اما درصدد آزادسازی زنان زندانی جرائم غیر عمد هستیم که بر همین مبنا بنا داریم پویش زنان برای زنان را برگزار کنیم که طی آن زنان خیری که میتوانند زنان زندانی را آزاد کنند، فعالیت خواهند کرد تا بتوانند بسیاری از آسیبها و مشکلات فرزندان این زندانیان را ترمیم و بازسازی کنند. البته ما به سمت جذب بودجه برای آزادی مادران زندانی پیش رفتهایم و در همین مدت هم تعدادی از زندانیان را آزاد کردهایم.