دبیر پانزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» ضمن اشاره به اینکه امسال برای نخستین بار شرط اولین نمایش آثار در جشنواره را لحاظ کردیم، میگوید: در جشنواره امسال ضمن رفع خطاهای گذشته به دنبال اجرای فیزیکی و آنلاین جشنواره با مجموع ۱۷۹ اثر هستیم. وی همچنین با اسم بردن از برخی مستندهای جنجالی و جذاب خارجی حاضر در جشنواره به علاقهمندان پیشنهاد کرد حتماً آنها را ببینند.
محمد حمیدیمقدم، دبیر پانزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» در نشست خبری این دوره از جشنواره که روز گذشته به صورت آنلاین برگزار شد، گفت: پس از پشت سر گذاشتن دوره متفاوت چهاردهمین جشنواره سینماحقیقت در سال گذشته که همراه با همهگیری کرونا بود و جشنواره را برخط کرد، شاهد یک پیشتازی و رشد و دگرگونی در ارتباط با مخاطبان بودیم و خوشبختانه دوره گذشته جشنواره مسیری رو به رشد داشت و بر جشنوارههای دیگر کشور تأثیر گذاشت.
خطازدایی از جشنواره
دبیر پانزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» ادامه داد: بر اساس این روند و زیرساخت برخط، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به عنوان یک کار تازه شروع به کار کارشناسی و خطاگیری دوره گذشته کرد و شورای سیاستگذاری بسیار سریعتر نسبت به ادوار گذشته تشکیل شد و برنامهریزی دوره جدید را با نگاهی به آینده و پیک جدید کرونا انجام داد. تصمیم بر این شد که مسیر برخط را به عنوان مسیر جدی جشنواره امسال هم ادامه دهیم و روی آن سرمایهگذاری کنیم و رفع خطاها را در پیش بگیریم، بنابراین در شورای سیاستگذاری تصویب شد نگاه به اجرای فیزیکی را هم با توجه به رفع بیماری داشته باشیم. خوشبختانه در هفته گذشته با رشد مخاطبان در سالنهای سینمایی موافقت شد به شکل محدود اجراهای فیزیکی را هم داشته باشیم و در نتیجه جشنواره پانزدهم سینماحقیقت هم به صورت برخط و هم به شکل محدود فیزیکی برگزار خواهد شد.
وی در ادامه عنوان کرد: امسال به دلیل شرایط کرونا، مشکلات معیشتی و همچنین شرط نمایش اول فیلم، تعداد مستندهای شرکتکننده در پانزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» کاهش یافته است. ۵۳ فیلمساز از ۲۱ استان و ۲۳ شهر شرکت داشتند که خوشبختانه نشانگر طیف وسیع تصویر حوزه مستند است. در بخش بینالملل ۲ هزارو۶۱۱ فیلم از ۷۳ کشور درخواست حضور در جشنواره را داشتند. نهایتاً ۸۱ فیلم ایرانی در بخش مسابقه ملی نمایش داده میشود، ۲۹ فیلم در بخش «شهید آوینی»، ۱۱ فیلم درباره «کرونا» و هشت فیلم خارج از مسابقه هستند و در مجموع ۱۲۲فیلم ایرانی در این دوره نمایش داده میشود. در بخش بینالملل ۵۰ فیلم خارجی روی پرده میروند و هفت فیلم در بزرگداشتها نمایش داده میشوند. در مجموع فیلمهای پانزدهمین جشنواره سینماحقیقت ۱۷۹ اثر است.
پرسروصداهای فاقد جسارت
وی همچنین درباره امیدآفرینی در آثار مستند جشنواره امسال خاطر نشان کرد: قطعاً نگاه به امید و شادابی در فیلمهای مستند با وجوه دیگر سینما متفاوت است، اما بیش از امید، کاوش و تحقیق و جسارت فیلمساز اهمیت دارد و این مدنظر مرکز است. اینکه چگونه امید و شادابی به فیلمها تزریق شود به وضعیت جامعه بستگی دارد، اما در این وضعیت بیماری و معیشتی باید به این موضوع هم توجه کنیم، آنچه نیاز داریم از ایران امروز به جهان مخابره شود، همین زندگی امروز ما با وجود همه این مشقات با امید به آینده است.
رئیس مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در ادامه افزود: امسال خیلی فیلم چالشبرانگیزی نداشتیم، البته ممکن است پس از نمایش چالشهایی از سوی مخاطبان ایجاد شود. جشنوارهها محل کشف و حرکتهای هیجانی است. بعضی فیلمها با سر و صدای زیادی همراه میشوند، اما در دلشان چیزی از جسارت و شجاعت وجود ندارد. اگر نگاه دغدغهمند و جستوجوگر در آثار به چشم میخورد، ما حتماً به دنبال آن میگشتیم. برآیند نگاه هیئت انتخاب چیزی است که در سبد اکران جشنواره میبینیم. باز هم میگویم ارزشمند است مستندهایی ساخته شود که به قدری جسورانه باشند که دبیر جشنواره برای اخذ اکران آنها از ارگانهای مربوط اجازه بگیرد، اما امسال تمامی آثار حاشیه امن را رعایت کرده بودند.
حمیدیمقدم درباره بخش شهید آوینی گفت: بخش «شهید آوینی» قسمتی جنبی یا سنجاق شده به جشنواره نیست. «شهید آوینی» بخشی ویژه برای جشنواره است که همانند دیگر جشنوارههای معتبر دنیا فیلمهای آن با محتوا و بسته مخصوص به خود اکران میشوند. «شهید آوینی» بخش جدانشدنی جشنواره است و کسانی که آثار خودشان را به این بخش ارسال میکنند، فیلمهایی با کیفیت دارند که نمایانگر رنگینکمانی از آثار ملی است. این بخش جایزه جداگانه هم دارد و شاهد این هستیم که آثاری بسیار جسورانه در این بخش ساخته شدهاند.
از «الهه انتقام» تا درگیری با داعش در «صبایا»
دبیر پانزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» گفت: امسال هم حق قانونی نمایش فیلمهای بینالملل را پرداخت و سعی کردیم گنجینه و منتخب خوبی آماده کنیم که چند مورد آن را مثال میزنم. فیلم خوب «نمسیس، الهه انتقام» از کشور سوئیس است که تاکنون حدود ۱۰ جایزه مهم گرفته و فیلمی مهم و مشاهدهمحور است. فیلم جذاب دیگر، مستندی درباره درگیری با داعش به اسم «صبایا» است که آن هم جوایز بسیاری گرفته. برای کسانی که به سینمای داستانی علاقه دارند هم پرتره جذابی داریم به نام «جانگوجانگو» که خیلی هم سر و صدا کرده بود و محور آن گفتوگویی با تارانتینو است. «پیش از خاموش شدن نور» از سینمای مراکش و همچنین در بخش مسابقه بلند مستند «مأمور نفوذی» از کشور شیلی و اسپانیا را نیز پیشنهاد میکنم.
وی با تأکید بر این نکته که حتماً باید جلسات کارشناسی در حوزه تعارض منافع در آینده شکل بگیرد، اظهار داشت: مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به عنوان متولی تولید مستند، باید نقش خود را داشته باشد، چون به خیلی از دوستان مستندساز که در این مرکز فیلم تولید میکنند در حوزههای بیرون از آن، ظلم میشود و برخی احساس میکنند این فیلمها با سفارش مرکز در بخشهای مسابقه قرار میگیرند، البته تمام دورههای گذشته جشنواره سینماحقیقت خوب برگزار شده، اما مسائل مختلفی هم دارد که باید به صورت مبسوط درباره آن صحبت کرد تا با یک تعامل و همگرایی بیشتر بتوانیم در جشنی که برای سینمای مستند کشور برپا میشود، حضور پیدا کنیم.
حمیدیمقدم در پایان گفت: ما سه بزرگداشت با حضور استادان سینمای مستند داریم؛ دو بزرگداشت برای ارد عطارپور و ابراهیم مختاری که ما فیلم «زعفران» استاد مختاری را با همکاری فیلمخانه ملی مرمت کردیم که به نمایش درمیآید. همچنین بزرگداشت آقای حبیب والینژاد را هم خواهیم داشت.