فشار روی لبنانیها کم بود، حذف یارانه سوخت هم به آن اضافه شد؛ اقدامی که باعث افزایش چهاربرابری قیمت بنزین و گازوئیل میشود. رئیس بانک مرکزی لبنان که گفته میشود از حمایت امریکا هم برخوردار است، چهار شنبه قبل یکباره تصمیم حذف یارانه سوخت را اعلام کرد تا لبنانیها را به خیابانها بکشد. ریاض سلامه گفته که کمبود ارز در لبنان برای تأمین سوخت، او را مجبور به این کار کرده، ولی حزبالله لبنان این را بخشی از یک توطئه برای «انتقامگیری از مقاومت» خوانده و گفته که باید در این تصمیم تجدیدنظر شود، ولی ریاض سلامه تأکید کرده که نمیتواند از تصمیم حذف یارانه سوخت عقبنشینی کند.
معترضان خشمگین لبنانی روز جمعه سعی کردند به خانه ریاض سلامه، رئیس بانک مرکزی حمله کنند؛ چهرهای که از طرف لبنانیها متهم است که در پازل امریکا بازی میکند. روز چهار شنبه ریاض سلامه به یکبار ه اعلام کرد که بانک مرکزی یارانه واردات سوخت را به طور کامل متوقف کرده و گفت که از روز پنج شنبه اعتبارهای لازم برای واردات آن را با توجه به قیمت دلار در بازار تأمین میکند. هرچند تاکنون قیمت رسمی سوخت در لبنان پس از لغو یارانه اعلام نشده، ولی گفته میشود که قیمت بنزین و گازوئیل چهاربرابر میشود، همین سبب شد معترضان از روز پنج شنبه در مخالفت با این تصمیم به خیابانها بیایند. آنها سعی کردند به یکی از موانع منتهی به خانه سلامه حمله کنند که منجر به درگیری با نیروهای امنیتی و زخمی شدن یکی از معترضان شد. میشل عون، رئیسجمهور لبنان روز پنج شنبه در نشستی با حضور «غازی وزنی» وزیر انرژی، «ریمون غجر» وزیر آب، «ریاض سلامه» رئیس کل بانک مرکزی، «سلیم جریصاتی» از وزیران پیشین و «آنتوان شقیر» مدیرکل نهاد ریاست جمهوری لبنان، تأکید کرد که تصمیم برای افزایش قیمت سوخت دارای پیامدهای اجتماعی و اقتصادی مهمی است که بر تمامی عرصهها به ویژه بر معیشت و نیازهای روزمره شهروندان تأثیر میگذارد. او خواستار برگزاری نشست اضطراری دولت برای بررسی وضعیت و یافتن راهحلهای ممکن برای حل این شرایط شد؛ تصمیمی که با مخالفت حسان دیاب، نخستوزیر مستعفی لبنان روبهرو شده است.
این تصمیم فردی است
«جبران باسیل» رهبر جریان ملی آزاد لبنان در توئیتی، اقدام ریاض سلامه را «توطئه» خواند و نوشت: «زمانی که پرونده و کارت تأمین مالی به پایان رسید و دولت جدید در آستانه تشکیل کابینه و فعالیت بود، رئیس بانک مرکزی تصمیم گرفت با حذف یارانههای سوخت، کشور را منفجر کند.» «ایلی فرزلی» معاون رئیس پارلمان لبنان در گفتگو با تسنیم حذف یارانه سوخت را اقدام فردی و خودسرانه رئیس بانک مرکزی لبنان خواند. «حسن عزالدین» عضو فراکسیون وفاداری به مقاومت در پارلمان لبنانی نیز با تأکید بر اینکه تصمیم «ریاض سلامه» رئیس بانک مرکزی برای حذف یارانههای سوخت قابل قبول نیست، اظهار داشت که حذف یارانه به معنی سختتر شدن زندگی مردم در این شرایط دشوار است و این تصمیمی شتابزده است و باید در آن تجدیدنظر شود. عزالدین گفته که حذف یارانهها باید به شکل تدریجی و بر اساس برنامه منظم صورت بگیرد تا علاوه بر حل بحران اقتصادی، حمایت از فقرا و اقشار کمدرآمد نیز مورد توجه قرار گیرد، ولی ریاض سلامه گفته که در حال حاضر دلار کافی در کشور وجود ندارد و ما گمان میکردیم ۸۲۰ میلیون دلار بودجه تأمین شده سوخت برای سه ماه کافی خواهد بود، اما تاجران مسئول توزیع به شکل غیرمنطقی هستند. رئیس بانک مرکزی لبنان گفته که اینکه برخی تصور میکنند تصمیم من برای حذف یارانه سوخت یکطرفه بود درست نیست. این شورای مرکزی است که سیاستها را تعیین میکند و ما ملزم به اجرای تصمیمات این شورا هستیم. من نمیتوانم تصمیم خود را برای حذف یارانه سوخت پس بگیرم، این تصمیمات از سوی شورای مرکزی صادر میشود و باید به آن احترام گذاشت.
رئیس امریکایی
فراتر از بحثهای تکنیکی، حزبالله لبنان تصمیم برای قطع یارانه سوخت را بخشی از تصمیمات زنجیرهای ماههای اخیر برای ضربه زدن به مقاومت لبنان میداند. شیخ نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزبالله لبنان دیروز گفت که هزینهای که لبنان میپردازد با تلاشها برای بازگرداندن آن به حلقه کنترل اسرائیل و امریکا در ارتباط است و ما باید با آن مقابله کنیم. «محمد رعد» رئیس فراکسیون وفاداری به مقاومت در پارلمان لبنان هم طی سخنانی در مراسم سوگواری امام حسین (ع) در ایام محرم گفت که یک عامل خارجی وجود دارد که از اتفاقات لبنان با هدف توطئه علیه ما سوءاستفاده میکند و هدف این دشمن انتقام گرفتن از شکستی است که در لبنان متحمل شده است. محمد رعد گفته که ما مالک نفت یا شرکتهای انحصاری دارو و بانکهایی که ارز و معیشت مردم توسط آنها کنترل میشود، نیستیم. برخی کسانی که شعار اصلاح امور و جلوگیری از سقوط کشور را سر میدهند، خودشان بزرگترین احتکارکنندگان در لبنان هستند و ما اسم آنها را میگوییم. ظاهراً اشاره غیرمستقیم نماینده حزبالله به ریاض سلامه رئیس بانک مرکزی است که به خانواده قدرتمند حریری در لبنان نزدیک است و پیش از این مقامات سوئیس نیز به او در موضوعاتی همچون پولشویی و اختلاس از بانک لبنان مظنون بودند و برای ماهها تحقیقات گستردهای را علیه او آغاز کردند. روزنامه الاخبار چاپ لبنان مدتهاست که از حمایت امریکا از ریاض سلامه سخن میگوید. سال قبل که اولین بار بحثها درباره فساد مالی رئیس بانک مرکزی لبنان و احضار او به دادگاه مطرح شد، روزنامه الاخبار نوشت که تصمیم قاضی علی ابراهیم، دادستان مالی لبنان در عدم احضار سلامه برای تحقیق نه به دلایل شخصی خود قاضی و نه به دلیل حمایتهای داخلی از سلامه بلکه تنها به دلیل دخالت آشکار دورتی شیا، سفیر امریکا در بیروت در این پرونده انجام شد که نقش بسزایی در حمایت از رئیس بانک لبنان داشت. گفته شده که حتی دولت امریکا درباره تعیین معاونان بانک مرکزی لبنان نیز به دولت لبنان فشار آورده است. چند ماه قبل مطبوعات لبنان فاش کردند که امریکا به دولت لبنان اخطار داده که هیچ جایگزینی برای «محمد بعاصیری» یکی از سه معاون رئیس کل بانک وجود ندارد و وی همچنان باید به عنوان معاون «ریاض سلامه» رئیس کل بانک مرکزی ادامه کار دهد.