دولت تدبیر به دلیل زیرساخت‌های غلط مدیریت تولید، سیاست‌های نادرست ارزی- مالی، اتکای صرف به برجام و پیدا نکردن مقصد‌های صادراتی، بدترین بازار محصولات کشاورزی دهه‌های اخیر را داشت، قیمت فروش کشاورز ۱۰ برابر کمتر از قیمت بازار شد و هزینه‌های سرسام‌آور مجبورشان کرد محصولات خود را روی زمین رها کنند که می‌توان به پیاز، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، سیب، پرتقال و هندوانه اشاره کرد. در طول این سال‌ها به بهانه کمبود آب، سرمایه‌گذاری لازم در این بخش صورت نگرفته و حتی برداشت از صندوق توسعه ملی و احیای زمین‌های کشاورزی در منطقه سیستان نیز نتوانسته به رشد بخش کشاورزی بینجامد. نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس معتقد است، تنها سه استان کشور می‌توانند ۷۰ درصد نیاز محصولات کشاورزی را تأمین کنند، اما فراهم نبودن زیر‌ساخت‌ها و دغدغه تأمین نهاده‌های کشاورزی و نبود ماشین‌آلات موجب‌شده تولیدات کشاورزی یا مدفون شوند یا در کامیون‌ها پشت مرز‌ها فاسد شوند.
ایران از نخستین کشور‌های جهان است که در آن کشاورزی آغاز شده‌است. نزدیک به یک‌سوم زمین‌های ایران، قابلیت کشاورزی را دارند، اما به دلیل خاک نامرغوب و نامناسب بودن پخش آب در بیشتر نواحی، تنها در ۱۲درصد از سرزمین ایران کشاورزی انجام می‌شود، اما کمتر از یک‌سوم از زمین‌های کشاورزی آبیاری می‌شود و در دیگر موارد، دیم‌کاری می‌شود. در طول یک دهه گذشته بی‌برنامگی و سوء‌مدیریت این بخش را تضعیف کرده‌است، به طوری که قیمت تمام‌شده محصولات کشاورزی افزایش‌یافته و به قیمت بسیار گران به دست مصرف‌کننده داخلی می‌رسد و کشاورزان نیز منتفع نمی‌شوند. بازار‌های صادراتی نیز به دلیل نبود استراتژی مناسب دچار ضعف شده و از بین رفته است. روزانه اخباری از دفن محصولات کشاورزی یا چرای دام در زمین‌های کشاورزی به دلیل ارزان بودن منتشر می‌شود و به‌رغم شعار‌های وزرای جهاد کشاورزی برای توسعه صنایع تبدیلی و اصلاح «الگوی کشت»؛ متأسفانه صنایع تبدیلی به رشد کافی نرسیدند و در جذب محصولات کشاورزی ناتوان هستند و عدم رعایت الگوی کشت نیز خسارات بسیاری به کشاورزان وارد کرده‌است. دفن پیاز و هندوانه در ماه‌های نخست امسال دو نمونه از سوء‌مدیریت و بی‌برنامگی وزارت جهاد کشاورزی است که در این مدت خبر‌ساز شده‌است.
برداشت از صندوق توسعه کارساز نبود
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس در برنامه تهران ۲۰گفت، بخش کشاورزی از نوعی آشفتگی، بی‌برنامگی و سوء‌مدیریت رنج می‌برد. سرمایه‌گذاری نکردن لازم در این بخش به بهانه ترس از کمبود آب این بخش را بیش از گذشته تضعیف کرده و نگاه‌ها به سوی واردات بوده‌است. به گفته وی یکی از مشکلات عمده این است که عده‌ای در کشور نگاهشان به سود واردات است و از آنجایی که این گروه در همه دولت‌ها لابی قوی دارند، همیشه پیروز میدان هستند.
عسکری در رابطه با میزان واردات نیاز‌های اساسی کشور گفت: ما تقریباً ۲/۹ میلیون تن ذرت نیاز داریم که تقریباً ۳ میلیون تن را تولید می‌کنیم و مابقی را وارد می‌کنیم. ۳/۴ میلیون تن سویا نیاز داریم و چیزی حدود ۳۰۰ الی ۴۰۰ هزار تن تولید می‌کنیم و ۶/۶ میلیون تن جو نیاز داریم که تقریباً ۵۰ درصد آن را تولید می‌کنیم.
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی گفت: در استان سیستان و بلوچستان یک مجموعه ۴۶ هزار هکتاری وجود دارد که به دستور مقام معظم رهبری ۸۵۰ میلیون دلار اعتبار اختصاص داده‌شد که ۴۶ هزار اراضی حاصلخیز آنجا را احیا، اصلاح و بازسازی کنند که از منطقه هیرمند نیز تأمین آب می‌شد و تقریباً حدود ۵۵۰ هزار هکتار هم وجود دارد که از سال ۸۸ به دستور مقام معظم رهبری از اعتبارات ملی مبلغ خوبی گذاشتند که این ۵۵۰هزار هکتار هم مربوط به استان خوزستان و ایلام بود، آماده کشت شود.
وی تصریح کرد: اراضی سیستان از سال ۹۲ شروع شده‌بود و باید در سال‌های ۹۹ - ۹۸ دولت تحویل می‌دادند، اما این اتفاق عملی نشد، الان وزیر جهاد کشاورزی قول دادند که در آذرماه افتتاح خواهد شد و این ۴۶ هزار هکتار زیر کشت خواهد رفت.
وی افزود: البته این ۴۶ هزار هکتار تقریباً یک ماه پیش در اختیار متولیان یعنی کشاورزان قرار گرفت، از ۵۵۰ هزار هکتار در خوزستان و ایلام نیز تقریباً حدود ۳۰۰ هزار هکتار محیا شده‌است، اما مدیریت ندارد، ضمن اینکه اگر ما در این سه استان خوب مدیریت می‌کردیم چیزی حدود ۶۰۰ هزار هکتار سطح آماده کشت داشتیم.
۳ استان ۷۰ درصد نیاز را تأمین می‌کنند
عسکری با اشاره به نبود مدیریت در این حوزه و عدم هدایت درست محصولات کشاورزی به بازار‌های داخلی و صادرات گفت: وقتی آنالیز می‌کنیم، می‌بینیم این سه استان به تنهایی می‌توانند ۷۰درصد نیاز ما را تأمین کنند و حالا استان‌های دیگر هم ما داریم. نگاه ما این است که اگر طبق برنامه و نقشه راه پیش می‌رفتیم الان تمام نیاز‌های خود را می‌توانستیم تأمین کنیم.
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس در رابطه با مشکل تأمین ادوات کشاورزی نیز گفت: طی بررسی که ما داشتیم متوجه شدیم که ۱۸۰هزار نفر از کشاورزان در نوبت دریافت تراکتور هستند، در حالی که ما فقط یک فضای تولید تراکتور آن هم در تبریز داریم. عسکری با اشاره به قیمت پایین خرید تضمینی گندم توسط دولت گفت: ما الان ۱۱ تا ۱۳ میلیون تن گندم نیاز داریم، اما با مشکلات پیش آمده مثل خشکسالی و مشکلات دیگر، بیش از ۶ میلیون تن نمی‌توانیم تولید کنیم و مابقی را باید وارد کنیم، آن هم با چه نرخی، با نرخ جهانی باید از طریق خلیج فارس با کشتی وارد کنیم و به نقاط مختلف کشور ارسال کنیم. وی افزود: وقتی که ما نیاز گندم خود را باید با نرخ بین‌المللی وارد خرید کنیم و آن قیمت از داخل بسیار گران‌تر است، چرا از کشاورز داخلی حمایت و با قیمت مناسب محصول او را خریداری نکنیم. من شخصاً اعلام کردم حداقل باید از کشاورز داخلی ۸ هزار تومان خریداری شود.
