سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: چهارم تیر امسال خبری با این تیتر درج شد: «انتقال آرامگاه پروین اعتصامی از قم به تبریز در حال پیگیری است.» به عنوان یک محقق و فعال فرهنگی خرد که چندین سال است در وادی تاریخ و فرهنگ این مرزوبوم گام برمیدارم، کنجکاو شدم بدانم موضوع چیست و پیش خود گفتم احتمالاً تیتری خبری است برای جلب نظر خوانندگان. مطلب را وارسی کردم و دیدم به نقل قول از دبیر شورای شهر تبریز بیان شده و ایشان گفته است شورای این شهر پیگیر انتقال جسد پروین اعتصامی از قم به تبریز است و در ادامه جستوجوهایم به مطلبی در سایت همشهریآنلاین به تاریخ پنجم تیرماه امسال برخوردم که به نقل قول از مدیر روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم بیان کرده بود این امر منتفی است و تاکنون هم در این خصوص هیچ بحث و گفتوگویی در شورای فرهنگی این استان انجام نشده است. با خواندن این مطالب ناخودآگاه به یاد تاریخ افتادم که حدود هفت قرن پیش محمد خدابنده (الجایتو) ایلخان مسلمان مغول و صاحب گنبد سلطانیه در زنجان تصمیم گرفت قبر مولای متقیان امیرمؤمنان حضرت علی (ع) را از نجف به سلطانیه انتقال دهد و علت آن را حب و اشتیاق فراوان به ایشان اعلام کرد. پیشتر آمدم رسیدم به دوران قاجار و حدود دو قرن پیش که آقا محمدخان قاجار جسد کریمخان زند را از شیراز به تهران و در زیر پای تخت سلطنت خود انتقال داد و انگیزه او لگدمال کردن هر روزه قبر کریمخان بود. باز پیشتر آمدم تا رسیدم به اکنون و قرن ۲۱؛ قرنی که نهایت پیشرفت و ترقی فکری و عقلی و صنعتی بشر تا به امروز در آن رخ داده است و به اعمال ددمنشان گروه وحشی و خونخوار داعش رسیدم که قبور بزرگان و صحابه اسلام را تخریب و اجساد را درآورده و کار را تا بدانجا رساندند که گفته شد قصد تخریب قبر مطهر رسول اکرم (ص) را داشتهاند و انگیزه خود را یکتاپرستی و توحید و بازداشتن مسلمانان از شرک اعلام کردند. آری حب و بغض و رضای خدا انگیزههایی بوده که در طول تاریخ باعث تعرض به قبر متوفیان بوده است. حالا دبیر شورای شهر تبریز هم انگیزه نبش قبر و انتقال جسد خاک شده پروین اعتصامی بعد از ۸۰ سال را ارج نهادن به مقام این شاعره بزرگ و معرفی و تکریم هر چه بیشتر او دانسته است. جالب است در طول تاریخ بسیاری از بزرگان و علما و سلاطین و مردم عادی جهت تبرک و تیمم وصیت نمودهاند که در قم و جوار کریمه اهل بیت (س) به خاک سپرده شوند. حال چطور شده است که این مکان جای مناسبی برای تکریم پروین نیست، در ضمن یادآور میشود که این مقبره را شخصاً یوسف اعتصامالملک آشتیانی پدر پروین برای خود و خانوادهاش خریداری کرده و مادر پروین هم در این مقبره مدفون است. نمیدانم که شورای شهر تبریز چه کار اضافه و فوقالعادهای در جهت شناخت و تکریم پروین در نظر دارد انجام دهد که تا امروز انجام نشده است. شکر خدا در هر کوی و برزنی پروین را میشناسند و در گاهشمار رسمی هم روزی به نام او درج شده است (۲۵ اسفند). همچنین جشنواره ادبی و فیلم پروین اعتصامی هم هر ساله برگزار میشود و از همه مهمتر کدام اقدام و ابزار فرهنگی و تبلیغاتی مؤثرتر از قرار گرفتن قبر او در کنار حرم حضرت معصومه (س) که هر ساله میلیونها نفر به زیارت ایشان آمده و همزمان قبر پروین را هم بازدید کرده و فاتحهای بر روحش نثار میکنند. متأسفانه این هرج و مرج و مشکلات عدیده موجود در مسائل مختلف نشئت گرفته از سخنان و افکار نسنجیده برخی متولیان و مسئولان و دستاندرکاران جامعه است.
اگر انتقال اجساد بزرگان و علما در داخل کشور رایج شود، دیگر سنگ روی سنگ نمیماند و خواجوی کرمانی به کرمان و آیتالله بروجردی به بروجرد باید انتقال داده شوند. اگر این رویه در دنیا هم باب شود نخست گریبان شهر تبریز را میگیرد که باید جسد دو کمال (کمالالدین بهزاد هروی و کمال خجندیتاجیکستانی) را به افغانستان و تاجیکستان و خاقانی شروانی را به کشور آذربایجان تحویل دهد. امید که متولیان فرهنگ جامعه سخن را ابتدا پخته و با معیارهای عقلانی سنجیده و سپس بیان نمایند تا جامعه دچار تلاطمهای روحی و فرهنگی نگردد.
محقق تاریخ و باستانشناسی