سرویس بین الملل جوان آنلاین: روند تصاعدی خروج امریکا از ترتیبات بین‌المللی که با دستور ترامپ برای خروج از پیمان آسمان باز به نقطه اوج رسید، حالا با تصمیم اعلام نشده دولت ترامپ برای انجام یک آزمایش اتمی، وارد مرحله جدیدی خواهد شد.
به گزارش «جوان»، طبق آمار دانشگاه جان هاپکینز، با مرگ ۵۳۴ مورد جدید طی ۲۴ ساعت منتهی به دیروز، مجموع قربانیان کروناویروس در امریکا به ۹۸ هزار و ۳۰۲ نفر افزایش یافت و امروز احتمالاً مرز روانی ۱۰۰ هزار نفر را هم پشت سر خواهد گذاشت. تلفات خانه‌های سالمندان امریکا ۴۰ درصد از میزان مرگ و میر کرونا را را شامل می‌شود و بر اساس آماری که بهداشت عمومی امریکا منتشر کرده، تاکنون ۳۷ هزار و ۶۰۰ نفر در خانه‌های سالمندان بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست داده اند. دولت امریکا همچنان چین را متهم ردیف اول این میزان فراگیری کرونا می‌داند. رابرت اوبرایان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید آخرین مقام امریکایی بود که دو شنبه شب با گرفتن پیکان اتهامات به سمت پکن، در مصاحبه با شبکه ان‌بی‌سی گفت: «پنهانکاری آن‌ها در رابطه با این ویروس همانند چرنوبیل در تاریخ ثبت خواهد شد.» اوبرایان در مصاحبه‌ای جداگانه با شبکه سی‌بی‌اس هم گفت: «این یک مشکل واقعی است که با مرگ هزاران هزار نفر در امریکا و دیگر نقاط جهان همراه بود چرا که اطلاعات واقعی را منتشر نکردند.» اروپاییان تا حدی با این دیدگاه واشنگتن موافقند، ولی ظاهراً قصد دارند به جای اصرار روی آن، با واقعیت‌ها کنار بیایند. سخنان جوزف بورل، کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا، بازتاب چنین رویکردی است.
لزوم تعامل قدرتمند و جمعی با چین
بورل روز دو شنبه در جمع گروهی از دیپلمات‌های آلمانی گفته که شیوع بیماری کرونا نقطه عطفی برای تغییر توازن قدرت از غرب به شرق است و تأکید کرده که اتحادیه اروپا بایستی در این بین یک «استراتژی قدرتمندتر» داشته باشد. کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌گوید: «تحلیلگران مدت زیادی است که درباره پایان یک نظام مبتنی بر رهبری امریکا و آمدن یک قرن آسیایی صحبت می‌کنند. این اتفاق الان پیش چشمان ما در حال رخ دادن است.»به گفته بورل، این اتفاق باعث شده «فشار روی اتحادیه اروپا برای اینکه می‌خواهد در کدام طرف باشد، در حال افزایش باشد.» او تأکید می‌کند که اتحادیه اروپا به عنوان یک بلوک بایستی پیرو منافع و ارزش‌های خودش باشد و از اینکه توسط یکی یا دیگری به عنوان ابزار استفاده شود، اجتناب کند. بورل معتقد است که هرچند افزایش قدرت چین «مجذوب کننده» است، ولی وضعیت فعلی مناسبات اتحادیه اروپا با پکن، همواره بر اساس اعتماد، شفافیت و احترام متقابل نبوده است. به همین دلیل، کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا تأکید دارد که اروپا بایستی با چین به صورت جمعی وارد تعامل شود: «ما فقط در صورتی از شانس برخورداریم که با چین بر اساس نظم جمعی عمل کنیم.»او نشست آتی چین-اروپا را فرصت مناسبی برای این استراتژی دانسته و گفته است: «ما نیازمند یک استراتژی قدرتمندتر در قبال چین هستیم که البته مستلزم مناسبات بهتر با الباقی آسیای دموکراتیک نیز است.»
بورل معتقد است که کرونا، نخستین بحران بزرگ در دهه‌های اخیر است که ایالات متحده واکنش‌های بین‌المللی به آن را رهبری نمی‌کند و تأکید کرده که «شاید امریکا به این موضوع اهمیت ندهد، اما هر جا که نگاه می‌کنیم شاهد رقابت‌های فزاینده هستیم. به‌خصوص بین ایالات متحده و چین. فشار‌ها برای اینکه طرف یکی از این‌ها گرفته شود در حال افزایش است و به عنوان اتحادیه اروپا، باید منافع و ارزش‌های خود را دنبال کنیم.» وی تصریح کرد: «رقابت امریکا و چین تأثیر فلج کننده‌ای بر سیستم چندجانبه در شورای امنیت سازمان ملل، گروه ۲۰، سازمان جهانی بهداشت و جا‌های دیگر دارد. این موضوع باعث اختلاف نظر‌های بیشتر، وتو‌های بیشتر و توافق‌های کمتر می‌شود.»
چین نگران آزمایش اتمی امریکا
پیش از بورل، چند مقام اروپایی هم درباره افول قدرت جهانی امریکا سخن گفته‌اند از جمله هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان که ماه آوریل ۲۰۲۰ گفته بود: «زمانی که امریکا در آن همانند پلیس جهان رفتار می‌کرد، به پایان رسیده و مراکز تصمیم‌گیری درباره بسیاری از اختلاف‌نظر‌ها تغییر کرده است.»دیدگاه‌ها درباره افول قدرت امریکا در رفتارهای امریکا نیز در حال نمایان شدن است. خروج از ترتیبات بین‌المللی که امریکا خود معمار آن‌ها بوده است، تنها یک نمونه است. چند روز بعد از تصمیم دولت ترامپ برای خروج از پیمان آسمان باز، حالا منابع امریکایی می‌گویند که دولت امریکا در حال رایزنی برای انجام یک آزمایش اتمی است که از سال ۱۹۹۲ بی‌سابقه است. روز شنبه هفته جاری واشنگتن پست به نقل از منابع آگاه خبر داد، مقامات دولت ترامپ با برگزاری نشستی، اولین آزمایش اتمی بعد از سال ۱۹۹۲ را بررسی کردند. به نوشته این روزنامه، این اقدام پیامد‌های گسترده‌ای برای روابط امریکا با دیگران قدرت‌های هسته‌ای خواهد داشت و ایالات متحده با این اقدام، توقف ده‌ها ساله برای چنین اقداماتی را نقض خواهد کرد. چینی‌ها دیروز این گزارش را جدی گرفتند و ضمن ابراز نگرانی از گزارش‌هایی که در این باره منتشر شده، خواستار پایبندی این کشور به «پیمان منع جامع آزمایش‌های هسته‌ای» شد. «ژائو لیجیان» سخنگوی وزارت خارجه چین اعلام کرد: «ما قویاً درباره گزارش‌ها (در خصوص احتمال آزمایش هسته‌ای جدید امریکا) نگران هستیم. پیمان منع جامع آزمایش‌های هسته‌ای، ستون مهم سیستم کنترل تسلیحات اتمی بین‌المللی است و اگرچه هنوز وارد فاز اجرایی نشده، اما ممنوعیت انجام آزمایش اتمی، به یک هنجار بین‌المللی تبدیل شده است». به گفته او، این پیمان نقشی برجسته در تقویت تلاش جهانی در زمینه خلع سلاح اتمی و تقویت صلح و امنیت بین‌المللی دارد.» سخنگوی وزارت خارجه چین افزود: «پنج قدرت اتمی شامل ایالات متحده پیمانی امضا کرده و متعهد شدند که آزمایش‌های اتمی را معوق کنند. ایالات متحده بیشتر از هر کشور دیگری آزمایش‌های اتمی انجام داده است. ما از واشنگتن می‌خواهیم به مسئولیت‌هایش احترام بگذارد، تعهداتش را اجرا و از اهداف و مقاصد پیمان منع جامع آزمایش‌های هسته‌ای حمایت کند.»
