سرویس اقتصادی جوان آنلاین: نفت وست تگزاس در بازار امریکا کاربرد بیشتری دارد و اصولاً در منطقه قاره‌های امریکا بنابراین وقتی مازاد عرضه در امریکا بیشتر باشد یا حجم ذخایر بیشتر شود، قیمت نفت به خودی خود در امریکا کاهش می‌یابد و همین یکی از دلایل اصلی در اختلاف قیمتی است. به بیان ساده‌تر، وست تگزاس یک شاخص قاره‌ای است که عوامل محلی در تعیین قیمت آن تأثیر می‌گذارد درست بر عکس برنت. بخشی از این اختلاف قیمت، برگرفته از همین موضوع است. وست تگزاس اینترمدیت و برنت جزو نفت خام‌های سبک و شیرین هستند که به دلیل سهولت نسبی پالایش، مطلوب‌ترین نوع نفت خام هستند، اما برنت، پایه نفت‌های خامی است که در اروپا، آفریقا و گاهی شمال امریکا مصرف می‌شوند. بیشتر نفت وست تگزاس اینترمدیت برای تحویل در آینده در بازار نایمکس (بازار مبادله نیویورک) و مقداری از آن نیز در بازار لندن (آی‌سی‌یی) مبادله شده و نفت خام برنت عمدتاً در بازار لندن و مقداری از آن نیز در بازار مبادله نیویورک داد و ستد می‌شود. ۷۰درصد نفت جهان بر اساس برنت قیمت‌گذاری می‌شود. این بازار از دهه۸۰ شکل گرفت، اما به‌مرور زمان تکامل یافت و بسیار پیچیده‌تر از گذشته شده است. تکامل این بنچمارک بر اساس نیاز متقاضیان شکل گرفت. دریای شمال نزدیک به پالایشگاه‌های اروپاست و امریکا نیز آن را ترجیح می‌داد و می‌دهد. تولید نفت برنت در سال۱۹۸۶ به ۸۸۵هزار بشکه در روز رسید که امکان تحویل فیزیکی آن را آسان‌تر کرد. با وجود اینکه چنین حجم تولیدی در خلیج‌فارس هم وجود دارد، ولی عامل تعیین‌کننده نبوده و نیست. از عوامل مهم در بنچمارک بودن وجود ساختار‌های قانونی، مالیاتی و نظارتی است. برنت دولت انگلستان را دارد که بر آن نظارت می‌کند و قوانین شفاف و روشنی دارد و بر اساس یک نظام حقوقی پیشرفته این بنچمارک اداره می‌شود.
یکی دیگر از ویژگی‌های برنت این است که طیف وسیعی از تولیدکنندگان وجود دارد و مانند خلیج مکزیک و فارس نیست که انحصار در دست یک کشور باشد که البته امروز هم همین است. در واقع انحصار مانع شکل‌گیری یک بنچمارک و کشف قیمت می‌شود. طی سال‌های گذشته با ورود نفت‌های دیگری به این بنچمارک تنوع مالکیت هم افزایش‌یافته‌است. یکی دیگر از ویژگی‌های یک بنچمارک درجه تمرکز‌پذیری آن در زیرساخت‌های عرضه فیزیکی است. مثلاً درباره برنت، سیستم خط لوله فورتیس – FPS – نفت و میعانات ۵۰میدان نفتی را جمع‌آوری می‌کند که مالکیت آن متعلق به بریتیش پترلیوم است.
در جولای ۲۰۰۲ پلتس، تعریف «برنت مدت‌دار» را تعمیم داد و نفت فورتیس – شمال انگلستان- و اوسبرگ نروژ را به آن اضافه کرد. جمع این نفت‌ها به BFO شناخته شد. ازنظر توسعه مالکیت نفت در این شاخص باید گفت: تولید BFO کمتر از ۳۰ میلیون بشکه در ماه بود که از طریق ۵۵شرکت توزیع می‌شد. در سال ۲۰۰۷ نفت اکوفیسک به این شاخص اضافه شد و شاخص BFOE شکل گرفت. تنها یک‌هفتم از این نفت و شاخص به‌صورت بلندمدت فروخته می‌شود و بقیه تک محموله و نقدی است. در مجموعه برنت، داده‌هایی مانند حجم، ارزش معاملات، تعداد قرارداد‌های انجام‌گرفته، عمق بازار و ترکیب فعالان و درجه تمرکز در دسترس عموم قرار نمی‌گیرد. مؤسسات ارزیابی هم هیچ الزامی برای انتشار این اطلاعات ندارند، بلکه برای آن حق اشتراک می‌گذارند که توسط مؤسسه آرگوس صورت می‌پذیرد. هیچ معامله‌گری الزامی ندارد اطلاعات خود را اعلام کند و این تمایل فعالان بازار است که بخواهند گزارش‌های خود را به آرگوس ارائه دهند. در بازار قرارداد‌های آتی سهم هر معامله هزار بشکه است. در برخی دیگر از لایه‌ها مانند برنت مدت‌دار و BFOE ۲۱ روزه، فعالان باید با کشتی پر قرارداد خود را نهایی کنند که موجب می‌شود جذابیت برای خیلی‌ها کاهش یابد.
شاخصی برای خلیج‌فارس
۹۴درصد صادرات نفت خلیج‌فارس به آسیا با شاخص نفت دوبی – عمان انجام می‌شود؛ ایران، عربستان و سایر کشور‌ها نفت خود را برای فروش به کشور‌های شرق آسیا بر اساس این شاخص تعیین می‌کنند و عملاً به قیمت وست تگزاس بی‌تفاوت هستند. از سال ۲۰۰۹ با شروع جریان یافتن خط لوله سیبری شرقی – اقیانوس آرام ملقب به اسپو – ESPO- می‌توان گفت نقش نفت دوبی تا روسیه گسترش‌یافته است. دلیل شاخص شدن نفت دوبی این است که این کشور برخلاف سایر کشور‌های حوزه خلیج‌فارس که انحصار دارند، میادین نفتی خود را به شرکت‌های خارجی واگذار کرده است. این بازار در سال ۱۹۸۴ مطرح شد و رشد کرد. البته در ابتدا محدود بود. در سال ۱۹۸۸ کشور‌های اوپک نفت صادراتی به آسیا را بر اساس این نوع نفت قیمت‌گذاری کردند، به‌طوری‌که نفت دوبی به‌عنوان «برنت شرق» شناخته شد.
