سرویس بین الملل جوان آنلاین: در شرایطی که امریکا شمشیر خود را از رو بسته و به دنبال اجرای سیاست فشار حداکثری به ایران است، این تحرکات واشنگتن حتی نتوانسته است متحدان غربیاش را نیز علیه ایران ترغیب کند. در نشستی که پنج شنبه شب برای بررسی هشتمین گزارش دبیرکل سازمان ملل درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ برگزار شد، آنتونیو گوترش از خروج امریکا از برجام و اعمال تحریم علیه ایران، ابراز تأسف کرده است. به گزارش خبرگزاری رویترز، رزماری دیکارلو، معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل در ابتدای این نشست، گزارش دورهای دبیرکل را قرائت کرد. دبیرکل سازمان ملل در این گزارش، تحریمهای یکجانبه امریکا را برخلاف اهداف ترسیم شده در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ دانست و گفت مطابق این قطعنامه، همه کشورها باید بتوانند با ایران تجارت آزاد داشته باشند. دیکارلو همچنین اظهار کرد: «برخی اقدامات امریکا از زمان خروج از برجام، از جمله اعمال دوباره تحریمهای امریکا بر ایران که با انجام شدن توافق لغو شده بودند و تمدید نشدن معافیتها برای تجارت نفت ایران، برخلاف اهداف توافق بودند.»
کلی کراف، نماینده امریکا در سازمان ملل در نشست شورای امنیت، با اتهامزنی مجدد سعی کرد فضا را علیه ایران تهییج کند. کراف در سخنان خود مدعی شد: «هشتمین گزارش دبیرکل سازمان ملل شامل مجموعهای از فعالیتهای ایران است که با بیتوجهی به قطعنامههای شورای امنیت انجام شدهاند». به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، کرافت بار دیگر ایران را به دست داشتن در حمله به تأسیسات نفت عربستان سعودی متهم کرد و گفت: «تنها ایران میتوانست حملهای با این پیچیدگی و وسعت انجام دهد». نماینده امریکا تأکید کرد: «ایران با نقض قطعنامه ۲۲۳۱، منطقه خاورمیانه را پر از سلاح کرده است». کرافت با تکرار مجدد شروط امریکا برای مذاکره با ایران، هشدار داد: «اگر تهران به بیثبات کردن خاورمیانه ادامه بدهد، واشنگتن نیز هر آنچه در توان داشته باشد برای محدود کردن رفتارهای شرورانه ایران به کار میبندد». وی همچنین افزود: «دولت امریکا متوسل شدن ایران به سیاست لبه پرتگاه جهت کمرنگ کردن رفتارهای خود را نمیپذیرد.»
ادعای این مقام امریکایی در شرایطی است که امریکا در یک دهه گذشته به بهانه مقابله با سیاستهای ایران، میلیاردها دلار تسلیحات مدرن به رژیمهای عربی خلیج فارس فروخته و این منطقه را به انبار باروت تبدیل کرده است. امریکا تلاش میکند با افزایش فشارهای اقتصادی، ایران را به میز مذاکره کشانده و توافق جدیدی با این کشور امضا کند، اما مقامات تهران بارها تأکید کردهاند تا زمانی که امریکا به برجام بازنگشته و تحریمها را لغو نکند، مذاکرهای در کار نخواهد بود. مقامات کاخ سفید بارها مدعی شدهاند که آزمایشهای موشکی ایران نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است تا بتوانند بر این اساس جامعه جهانی را متقاعد و برنامه موشکی ایران را محدود کنند، اما تهران گفتگو بر سر این مسئله را خط قرمز خود عنوان کرده است.
موضع روسیه و چین
کشورهای اروپایی که تلاش میکنند به هر نحوی شده از فروپاشی برجام جلوگیری کنند از تشدید تحریمها علیه ایران ابراز نگرانی کردهاند. اولوف اسکوگ، نماینده اتحادیه اروپا در سازمان ملل در جلسه شورای امنیت گفت: «تصمیم امریکا در عدم تمدید کامل معافیتهای تحریمی برای پروژههای هستهای عدم اشاعه میتواند منجر به عواقب منفی جدی شود». به گزارش خبرگزاری رویترز، اسکوگ گفت: «ما به عنوان اعضای جامعه جهانی وظیفه داریم که مانع فروپاشی آن شویم. اعضای باقیمانده در برجام طی جلسه کمیسیون مشترک در تاریخ ششم دسامبر بر اهمیت اساسی اجرای کامل و مؤثر آن از سوی تمام طرفها و تلاشها برای حفظ این توافق تأکید کردند». نماینده انگلیس هم گفت که لندن مراتب تأسف خود را در خصوص اقدام امریکا در خروج از برجام به مقامهای ارشد این کشور ابراز کرده و اثراتی را که تحریمهای امریکا بر اقتصاد ایران دارد، درک میکند. از سوی دیگر، روسیه که همواره از سیاستهای مخرب واشنگتن در قبال تهران انتقاد کرده است، بار دیگر اقدامات امریکا را خلاف مفاد برجام اعلام کرد.
به گزارش شبکه راشاتودی، واسیلی نبنزیا، نماینده دائم روسیه در سازمان ملل، خروج امریکا از برجام و اعمال تحریم علیه ایران را نقض قطعنامه شورای امنیت دانست و گفت: «اعمال تحریم میتواند به وقوع بحرانهای جدید کمک کند». وی ادامه داد: «این اقدام برخلاف برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است. این گزارش نشان میدهد که امریکا قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض کرده است. عضو دائم شورای امنیت نه تنها باید به قطعنامههای تصویب شده، پایبند بماند بلکه نباید بر عضو دیگری که اهداف قطعنامه ۲۲۳۱ را اجرا میکند، تحریم اعمال کند». جون ژانگ، نماینده چین در سازمان ملل هم با ابراز نگرانی از رویکرد امریکا مقابل ایران، خواستار خویشتنداری اعضای برجام و افزایش همفکری آنها برای جلوگیری از پیچیدهتر شدن شرایط شد. تحریمهای جدید امریکا علیه ایران که در راستای کارزار فشار حداکثری انجام شده است، اقلام دارویی و کشاورزی را نشانه گرفته که موجی از واکنشهای جهانی را در پی داشته است. مقامات برخی کشورها با بیان اینکه تحریمهای دارویی به افراد مبتلا به بیماریهای خاص در ایران آسیب جدی وارد میکند، خواهان لغو این تحریمها شدهاند. حتی تعدادی از نمایندگان کنگره امریکا در نامهای به وزیر خزانهداری این کشور از تحریمهای دارویی علیه ایران ابراز نگرانی کردهاند.
واکنش نماینده ایران
مجید تختروانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل که در نشست شورای امنیت حضور داشت از سیاستهای ضد ایرانی واشنگتن انتقاد کرد و گفت: «امریکا به صورت غیرقانونی فعالیتهای هستهای مجاز ایران تحت قطعنامه ۲۲۳۱ را تحریم کرده و مانع اجرای تعهدات ایران و دیگر دولتها شده و بر فعالیتهای کانال خرید تأثیر منفی داشته است». به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، تختروانچی در واکنش به برخی اظهارات مقامات امریکایی مبنی بر اینکه هنوز عضو برجام هستند و میتوانند از فرایند شورای امنیت استفاده کنند، گفت: «این استدلال هیچ پایه و اساس حقوقی ندارد چرا که آنها نمیتوانند هم در برجام باشند و هم نباشند». تختروانچی همچنین در سخنان خود به تحریمهای دارویی واشنگتن هم اشاره کرد و گفت: «تحریمهای امریکا همچنین بخشهای مختلف اقتصاد ایران از جمله بخشهای نفتی و بانکی را هدف قرار داده است که تأثیر منفی بر زندگی میلیونها ایرانی دارد. برخلاف ادعاهای امریکا، تحریمهایش پایینتر، بهتر یا جایگزین جنگ نیستند بلکه جنگ واقعی، اما با ابزار و نام دیگری هستند. به همین سادگی! امریکا از غذا و دارو به عنوان اسلحه استفاده میکند و مغایر با دستور ۱۱مهر ۱۳۹۷ دیوان بینالمللی دادگستری، تحریمهایش را حتی به دیگر کالاهای بشردوستانه تعمیم داده است». نماینده ایران درباره ارزیابی خود از نشست شورای امنیت هم گفت: «این جلسه هر شش ماه یک بار در شورای امنیت برای اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ برگزار میشود، در جلسه امروز همه اعضا به غیر از امریکا از برجام حمایت کردند و خواستار اجرای کامل آن شدند.»