سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گزارش «جوان»، توزیع غیر هدفمند یارانه نقدی بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومانی و یارانه پنهان بیش از ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومانی در سال به دلیل آنچه ضعف زیر‌ساخت برای شناسایی مجموع دارایی و درآمد خانوار خواهنده می‌شود، به شدت مورد نقد کارشناسان و اساتید اقتصاد است، زیرا با توزیع کورکورانه یارانه‌ها عملاً بخشی از جامعه که در فقر و تنگنای مالی به سر می‌برد و مستحق دریافت یارانه می‌باشد از دریافت این حق محروم است و در مقابل عده‌ای از ثروتمندان به رغم آنکه مستحق دریافت یارانه نقدی و پنهان نیستند، اما به ناحق مشمول دریافت یارانه نقدی و پنهان می‌شوند.
برخورداری از یک سامانه جامع و کامل که تمامی اطلاعات مالی و هویتی اشخاص حقیقی و حقوقی جامعه را به همراه تغییرات آن‌ها به شکل آنلاین نمایش دهد، یکی از الزامات برنامه‌ریزی صحیح اقتصادی در حوزه‌های مختلف است و در عین حالی که می‌تواند امکان دریافت انواع مالیات را برای دولت فراهم آورد، زمینه بازتوزیع منصفانه و عادلانه و منطقی ثروت و یارانه‌های نقدی و پنهان را نیز بین اشخاص حقیقی و حقوقی فراهم می‌آورد و در حقیقت توزیع یارانه‌های غیر هدفمند کورکورانه را به توزیعی منطقی و هدفمند تبدیل می‌کند.
در همین رابطه با وجودی‌که در حدود ۱۰ سال است که از اجرای طرح هدفمندی‌سازی یارانه‌ها می‌گذرد، هنوز برای حذف یارانه نقدی ثروتمندان با چالش‌های مختلف روبه‌رو هستیم که ریشه این مورد یا به عدم اراده از سوی برخی از دولتمردان برای حذف یارانه ثروتمندان باز می‌گردد یا اینکه پراکندگی اطلاعات در دستگاه‌های مختلف شناسایی اشخاص ثروتمند را سخت کرده‌است.
شاخص آزمون وسع وزارت رفاه بالاتر از مرکز آمار و بانک مرکزی
سخنگوی ستاد اجرایی تبصره ۱۴ قانون بودجه ۹۸ (ستادی که متولی شناسایی و حذف سه دهک ثروتمند از گردونه دریافت یارانه نقدی است) در گفتگو با فارس گفت: اطلاعات پایه‌ای و مبنایی منتشر شده توسط مرکز آمار ایران و بانک مرکزی نیز به خوبی بررسی و مورد استناد قرار گرفت، اما آزمون وسع وزارت رفاه چند سال است که در حال تست و به‌روزرسانی است. حسین میرزایی در رابطه با آزمون وسع وزارت رفاه گفت: بر مبنای ضریب بانک‌های اطلاعاتی افراد را رتبه‌بندی کردیم. رتبه اعتباری را در نظر گرفتیم بر مبنای دهک‌ها سقف و کف هر دهک مشخص می‌شود که چه رتبه‌ای دارند. بر مبنای اطلاعات کاندیدای حذف مشخص می‌شوند در نهایت با بررسی اطلاعات بیشتر و ارائه ادله از سوی یارانه‌بگیران، تصمیم‌گیری نهایی در خصوص وُسع مالی خانوار یارانه‌بگیر صورت خواهد پذیرفت.
خانواری که ۱۰ میلیون تومان درآمد دارد و یارانه می‌گیرد
وی تصریح کرد: به‌طور مثال خانواری حدود ۱۰ میلیون تومان درآمد دارد، اما به‌دلیل اینکه دو فرزند معلول و بیمار دارد، ماهانه بیش از ۱۵ میلیون تومان هزینه دارند و در کنار آن، مستأجر هستند. در این شرایط این فرد باید مشمول دریافت یارانه باشد. کما اینکه بنا به موافقت معاون اول محترم رئیس‌جمهور، مقرر شد یارانه پردرآمد‌هایی که شناسایی و حذف شد، به معلولان اختصاص یابد.
وی افزود: در مرحله بعدی پس از شناسایی، به افراد اطلاع‌رسانی می‌شود و پس از آن فرد اعتراض می‌کند. بر مبنای اجازه کتبی که از معترضین در دفاتر پیشخوان خدمات دولت گرفته می‌شود، تمامی اطلاعات بانکی خانوار‌های معترض گرفته می‌شود و بر مبنای متوسط تراکنش‌های هزینه خانوار در چهار ماهه ابتدایی سال ۹۸ و جدولی که اطلاع‌رسانی شد، حذف قطعی انجام می‌شود.
دارندگان خودرو تا ۵۰ میلیون فعلاً مشمول حذف نیستند
میرزایی گفت:وضعیت خودروی خانوار‌هایی که در این مرحله به عنوان دهک‌های درآمدی بالا شناسایی و حذف شدند، کسانی که خودرو نداشته یا ارزش خودرو آن‌ها صفر تا ۵۰ میلیون تومان بوده، در لیست حذف (این مرحله) قرار نگرفتند. افرادی که خودروی ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون بود ۶۳ هزار و ۷۶۰ خانوار بوده‌اند. ۴۵ هزار و ۸۱۳ خانوار خودروی آن‌ها بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون بوده است. ۲۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان، ۳۷۴۰۹ خانوار و بالای ۵۰۰ میلیون ۱۵۷۴۵ خانوار را شامل شده‌اند.
تراکنش خرید و درگاه‌های اینترنتی مبنای حذف یارانه
وی اظهار داشت: مواردی داریم که افراد در بالای‌شهر زندگی می‌کنند، اما مثلاً پژو ۲۰۶ سوار می‌شوند. این افراد طبق بانک‌های اطلاعاتی دیگر بررسی شده‌اند. بنابراین افراد برای اعتراض به حذف از دریافت یارانه، باید کتباً اجازه دسترسی به حساب‌های بانکی خود را بدهند تا بررسی‌کنیم که در این مرحله صرفاً تراکنش‌های خرید که از طریق دستگاه‌های کارتخوان و درگاه‌های پرداخت اینترنتی مبنای بررسی است.
وی گفت: یک موردی داشتیم که مجموع حقوق آن بالای ۱۵ میلیون تومان بود (از مدیران دولتی) سه خودرو و دو خانه به نامش ثبت شده‌بود. خود ایشان اذعان کرد سال گذشته یک میلیارد تومان گردش مالی داشته و ماهانه ۱۵ تا ۲۰ میلیون خرید کرده است که پس از وضعیت بانکی از سوی خود ایشان، اعلام کردیم که در صورت اعتراض هم شما حذف خواهید شد، اما باز هم مطرح کردند که من اعتراض خواهم کرد!
میرزایی تصریح کرد: در خصوص وضعیت تملک منازل خانوارها، افرادی که در مناطق بالای شهر تهران سکونت دارند، مبتنی بر ضریب اهمیت در فرمول آزمون وسع ایفا ترتیب اثر داده شده است. به دلیل آنکه یکسری منازل در بانک ثبت اسناد و املاک ثبت نشده و بخشی وکالتی و قولنامه است و لزوماً در سیستم ثبت نشده که کد رهگیری بگیرد نمی‌توان اطلاعات داد، اما در سطح قابل قبولی در آزمون وسع پوشش داده شد.
میرزایی گفت: برای احصای متوسط هزینه‌کرد خانوار، مجموع تراکنش‌های خرید اعضای خانوار را مبنا قرار دادیم که اگر خانوار‌های معترض اجازه دسترسی بدهند، تمامی اطلاعات بانکی سرپرست و اعضای خانوار یارانه‌بگیر به صورت سیستمی از بانک مرکزی ارسال می‌شود. میرزایی افزود: «آقای رحیم زارع، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در رسانه‌ها مطرح کرد اگر درآمد فرد در یک خانوار چهار نفره بر مبنای اطلاعات بانک مرکزی در سال ۹۶، ۵ میلیون تومان باشد این فرد مشمول حذف از یارانه است. اگر برمبنای سال ۹۸ در نظر بگیریم این مبلغ ۶ تا ۷ میلیون تومان است.»
وی افزود: گفتیم درآمد را کاری نداریم، روی هزینه‌ها متمرکز هستیم. امکان دارد درآمد پس‌انداز شود و به هر نحوی، هزینه نشود. امکان دارد قسط، کارت به کارت و کارهای دیگری انجام دهید که برای ما مهم نیست. پرداخت‌هایی را که از طریق دستگاه‌های کارتخوان (پوز) و درگاه‌های پرداخت اینترنتی وجود دارد، مبنا قرار می‌دهیم.
وسع مالی همه اعضای خانوار ملاک حذف یارانه
وی در پاسخ به این پرسش که در یک خانوار چهار نفر درآمد سرپرست ملاک است یا هر چهار نفر اظهار داشت: در بررسی وُسع مالی خانوار، وضعیت تمامی اعضای خانوار بررسی خواهد شد؛ چراکه ممکن است املاک و خودرو یا سایر اموال به نام فرزند سه ساله آن خانوار باشد. بنابراین مبنا اطلاعات تمامی اعضای خانوار است. وی افزود: موردی وجود داشت که گفته بود بچه‌های خود را از حساب یارانه جدا نکرده است. خودش ۷ میلیون و خانمش ۴ میلیون و بچه‌ها هر کدام ۴ میلیون حقوق می‌گیرند. از نظر سیستم مجموع درآمد این خانوار بالاتر از میزان استحقاق برای دریافت یارانه است. باید پس از زمان ازدواج فرزندان، خانوار خود را جدا می‌کردند.
وی گفت: شاید برای شما جالب باشد که تعداد قابل‌توجهی از افرادی که تا به حال به پلیس +۱۰ مراجعه نکرده‌بودند و خانوار خود را جدا نکرده بودند، اما در حال حاضر پیگیر هستند تا خانوار خود را به صورت یک خانوار مجزا ثبت کنند و این از دستاورد‌های مثبت اجرای حذف یارانه دهک‌های درآمدی بالاست که بانک‌های اطلاعاتی دقیق خواهند شد. وی بیان کرد: خانم معلم بازنشسته‌ای که پیامک حذف یارانه دریافت کرده بود در مراجعه گفته بود ماهانه ۵۰ میلیون قسط می‌دهد و سال گذشته، ۴ میلیارد تومان گردش مالی دارد. اما ایشان درخواست داشت که اگر می‌شود به واسطه اینکه معلم و بازنشسته هستم، یارانه مرا برقرار کنید!
ماجرای حذف خانوار‌های تحت پوشش که مشمول حذف بودند
وی در پاسخ به این پرسش که چرا طبق آمار‌ها ۴۲۷ خانوار عضو بهزیستی و ۱۶۷ خانوار عضو کمیته امداد مشمول حذف هستند، گفت: در برخی موارد، پدر و مادر مددجو و تحت پوشش سازمان حمایتی بوده، اما بچه آن‌ها در بازار فعالیت کرده و توان مالی بالایی دارد، اما هنوز سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد است. براین اساس توان مالی خانوار بالا رفته و سیستم آن را به عنوان پردرآمد شناسایی کرده‌است. مورد دیگری داشتیم که فردی عضو کمیته امداد بود، اما به هر دلیلی توانمند شده بود که اطلاعات خود را به کمیته اظهار نکرده و دسترسی هم به اطلاعات وجود نداشت که این فرد را براساس بانک‌های اطلاعاتی شناسایی کردیم.
وی گفت: وظیفه حاکمیت این است ابزار‌های شناسایی خود را با دقت بسیار بالا ایجاد و به‌روزرسانی کند. باید در کنار اعتماد به مردم، پایگاه‌های اطلاعاتی موجود در کشور را تقویت کرد. میرزایی افزود: فردی بازنشسته دولت بوده، اما درجریان بررسی بانک اطلاعات ثبت شرکت‌ها، مشخص شد این فرد دارای شرکتی با درآمد و دارایی بالایی می‌باشد. ولی دیگر این فرد یک بازنشسته با حقوق پایه‌ای نیست! بلکه یک فرد کارآفرین و با وضع مالی خوب است و در این شرایط، نباید یارانه نقدی را دریافت کند.
یک دوست داشتم راننده تاکسی هر وقت شاگرد مدرسه ای سوار میکرد کرایه هاشونو جدا نگه میداشت نان بخره وقتی کسی میپرسید چرا میگفت اینها میروند فقط درس بخوانند و این کرایه بی بروبرگرد حلاله میخواهم نان سفره مان حتما" حلال باشه
