سرویس اقتصاد جوان آنلاین: به گزارش «جوان»، در شرایطی که وزارت خزانه‌داری امریکا عملاً از اواخر دهه ۸۰ اقتصاد ایران را در تحریم‌های ناعادلانه قرار داده است و طی سال‌های اخیر جنگ اقتصادی را علنی کرده‌است، اقتصاد ایران آنقدر دارای فرصت‌ها وامکانات است که به اعتقاد کارشناسان اقتصادی اگر برنامه‌ریزی و سیاستگذاری صحیحی در این بخش اعمال شود، حتی در شرایط جنگ اقتصادی نیز شاهد شکوفایی اقتصاد و پیشرفت و توسعه و اشتغالزایی خواهیم بود کما اینکه به‌رغم کاهش بودجه عمرانی دولت طی سال‌های اخیر با بهبود آمار‌های اشتغالزایی روبه‌رو هستیم که به نظر می‌رسد کاهش جبری نقش دولت در اقتصاد به شکوفایی فرصت‌هایی در حوزه اشتغالزایی منتج شده‌است که رشد اشتغالزایی در حوزه‌های ارتباطات و فضای مجازی و دیجیتال را نیز نباید از نظر دور داشت.
مرکز آمار ایران جدیدترین گزارش فصلی از آمارگیری نیروی کار مربوط به بهار ۹۸ را منتشر کرد که بر اساس آن جمعیت فعال یعنی مجموع جمعیت شاغل و بیکار کشور ۲۷ میلیون و ۳۳۹ هزار و ۴۳۱ نفر اعلام شده‌است.
در شرایطی که طی سال‌های اخیر بین بودجه‌های عمرانی محقق شده و مصوب فاصله قابل ملاحظه‌ای وجود داشته‌است و ۲۰ الی ۳۰ هزار میلیارد تومان بودجه‌های عمرانی محقق شده احتمالاً عموماً به پروژه‌های نیمه کاره اختصاص یافته‌است، نرخ اشتغال در بهار امسال تقریباً بدون تغییر نسبت به بهار سال گذشته ۲/ ۳۶ درصد ثبت‌شده و جمعیت شاغل کشور نیز با عبور از مرز ۲۴ میلیون نفر به ۲۴ میلیون و ۳۸۲ هزار و ۷۴۴ نفر رسید.
محرومیت بیمه‌ها از مواهب اشتغال
جمعیت شاغل در حالی از مرز ۲۴ میلیون نفر عبور کرد که جمعیت فعال ۴۳ هزار و ۵۰۰ نفر کاهش داشته است که این می‌تواند بیانگر پیشی گرفتن سرعت رشد اشتغال نسبت به سرعت رشد بیکاری باشد، اما در عین حال باید توجه داشت که متأسفانه بخش قابل‌ملاحظه‌ای از جمعیت شاغل تحت پوشش بیمه نیستند و در عین حال اشتغال این دست از افراد کمک چندانی به صندوق‌های بیمه‌ای بازنشستگی نمی‌کند در صورتی که اشتغال باید به یک پردازنده بیمه تبدیل شود تا چالش مالی صندوق‌های بازنشستگی و بیمه درمانی در کشور رفع شود.
یارانه نیروی کار به بازار کار
از سوی دیگر، فاصله چند میلیون تومانی حداقل دستمزد نیروی کار با هزینه‌های ۵ تا ۶ میلیون تومانی معیشت یک خانوار پدیده شاغلان فقیر را در اقتصاد ایران رقم زده‌است که این حداقل دستمزد نیز برای شاغلانی در نظر گرفته می‌شود که دارای یک قرار دارد کار باشند از این رو، طی سال‌های اخیر این ادعا از سوی جامعه نیروی کار مطرح می‌شود که شاغلان برای صیانت از اشتغال موجود در بازار کار ماهانه حداقل ۵۰ هزار میلیارد تومان یارانه می‌دهند که مبنای این محاسبه فاصله حداقل دستمزد با خط فقر در اقتصاد است، اما به هر روی ضعف مالی جامعه نیروی کار عملاً طرف تقاضا در اقتصاد ایران را با ضعف روبه‌رو کرده‌است که دود اینگونه تعیین حداقل دستمزد‌ها در اقتصاد عملاً به چشم تولید و طرف عرضه نیز رفته‌است و نتیجه منفی پایین نگهداشتن دستمزد در اقتصاد امروز رخ‌نمایی می‌کند.
جمعیت بیکار نیز کاهش یافت و بعد از سال‌ها که این نرخ در محدوده ۳ میلیون نفر بود، به‌رغم رشد «جمعیتِ در سن کار» طی سال‌های اخیر، جمعیت بیکار در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته ۳۶۴ هزار و ۷۸۹ نفر کاهش یافت و به ۲ میلیون و ۹۵۶ هزار و ۶۸۷ نفر رسید.
بیش از نیمی از جمعیت بیکار در بازه سنی ۱۵ تا ۲۹ ساله
جمعیت جوانان بیکار در بازه سنی ۱۵ تا ۲۹ سال که بیش از نیمی از جمعیت بیکار کشور را به خود اختصاص می‌دهند، یک میلیون و ۵۵۰ هزار و ۴۹۷ نفر گزارش شده‌است که این میزان در بهار سال گذشته یک میلیون و ۸۰۰ هزار و ۴۹۴ نفر بوده‌است. به عبارتی در بهار امسال ۲۴۹ هزار و ۹۹۷ نفر از جمعیت بیکار در بازه سنی ۱۵ تا ۲۹ سال کاسته شده است.
جمعیت بیکار فارغ‌التحصیل؛ یک میلیون و ۱۱۹ هزار نفر
نتایج آمار این گزارش در حوزه وضعیت اشتغال فارغ‌التحصیلان نیز نشان می‌دهد، جمعیت بیکار این گروه از جامعه در حال حاضر یک میلیون و ۱۹۰ هزار و ۳۸۲ نفر است که این میزان در بهار سال گذشته یک میلیون و ۲۰۹ هزار و ۹۶۳ بود. بنابراین طی یک سال گذشته جمعیت بیکار فارغ التحصیل ۱۹ هزار و ۵۸۱ نفر کاهش یافته‌است.
جمعیت کارگری تحت پوشش تأمین اجتماعی
طبق تعریف رسمی، براساس قانون و مقررات تأمین اجتماعی، هر کارگری که برای کارفرما کار کند و از او حقوق یا دستمزد دریافت می‌کند، اگر مشمول سایر قوانین بیمه‌ای کشور نباشد، مشمول قانون تأمین اجتماعی است و از زمانی که تحت پوشش قرار گیرد «بیمه شده» محسوب می‌شود.
سازمان تأمین اجتماعی در حدود ۴۵ میلیون نفر بیمه‌شده دارد که تعداد بیمه‌شدگان اصلی‌اش در حدود ۱۴ میلیون نفر می‌باشند و در حدود ۲۳ میلیون نفر نیز بیمه‌شده تبعی هستند. همچنین بیش از ۶ میلیون نفر از جمعیت تحت پوشش تأمین اجتماعی را مستمری‌بگیران تشکیل می‌دهند که بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰ هز نفر مستمری‌بگیر اصلی و بیش از ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر مستمری‌بگیر تبعی هستند.
جمعیت کارگران رسمی کشور هر ساله به استناد تعداد افراد بیمه‌شده اصلی اعلام می‌شود، در حالی که بر اساس اعلام برخی نمایندگان کارگری حدود ۴ تا ۵ میلیون کارگر شاغل تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار ندارند که تحت عنوان کارگران غیررسمی شناخته می‌شوند.
به اعتقاد کارشناسان اقتصادی کشور ایران آنقدر دارای فرصت‌ها و امکانات اقتصادی و غیر اقتصادی است که اگر برنامه‌ریزی و سیاستگذاری صحیحی در این بخش اعمال شود، حتی در شرایط جنگ اقتصادی نیز شاهد شکوفایی اقتصاد و پیشرفت و توسعه و اشتغالزایی خواهیم بود، کما اینکه به‌رغم کاهش بودجه عمرانی دولت طی سال‌های اخیر با بهبود آمار‌های اشتغالزایی روبه‌رو هستیم.
در پایان باید اظهار داشت که وجود فرصت‌های قابل‌ملاحظه در اقتصاد ایران به شرط توزیع عادلانه امکانات، رفع موانع و بهبود فضای کسب و کار، اصلاح بودجه عمومی و شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی و نظام بانکداری و مالیات و مردمی کردن واقعی اقتصاد می‌تواند به پیشرفت اقتصاد در حوزه اشتغال منتج شود.
