سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: این‌ها گفته‌های زینب عرفانیان نویسنده کتاب «مربع‌های قرمز» است که خاطرات حاج حسین یکتا از رزمندگان دفاع مقدس را روایت می‌کند. او می‌گوید: خاطرات جنگ پر از ماجرا‌های تلخ و شیرین و گاهی ترش است ولی نوشتن و ثبت این خاطرات شیرینی خاصی دارد.
نویسنده کتاب «مربع‌های قرمز» که مربوط به خاطرات حاج حسین یکتا از رزمندگان دوران دفاع مقدس است، درباره سابقه نویسندگی خود می‌گوید: «قبل از «مربع‌های قرمز» که به همت انتشارات شهید کاظمی به چاپ رسید، کتاب «رسول مولتان» را در شرح زندگینامه شهید سیدمحمدعلی رحیمی، رایزن فرهنگی ایران در شهر مولتانِ پاکستان نوشتم که انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرد. اتفاقاً همان کتاب موجب آشنایی من با حسین یکتا شد و زمینه انتشار «مربع‌های قرمز» را فراهم کرد. به این صورت بود که حاج حسین یکتا آن کتاب را خوانده بود و در مراسم رونمایی از آن سخنرانی هم کرد، سپس به پیشنهاد خودش جلسه‌ای برای گفتگو در مورد خاطراتش گذاشتیم که حاصل آن جلسه و جلسات بعدی بعد از سه سال، کتاب مربع‌های قرمز شد.»
مرز میان داستان‌نویسی و زندگینامه
عرفانیان در مورد سبک نگارش در کتاب مربع‌های قرمز می‌گوید: «این کتاب در مرز میان داستان‌نویسی و زندگینامه‌نویسی به رشته تحریر درآمده است، یعنی هم اصل وقایع به عنوان امانت حفظ شده و هم با استفاده از اصول و فنون داستان‌نویسی به گونه‌ای نوشته شده تا متن برای مخاطب جذاب و خواندنی شود. باید بگویم که محتوای کتاب بر اساس واقعیات و مستندات پیش رفته و از اصول و فنون داستان‌نویسی به عنوان بومرنگ استفاده شده است.»
وی در پاسخ به این سؤال که این کتاب فقط روایت راوی است یا با افراد دیگری هم گفتگو شده است، می‌گوید: «راوی اصلی کتاب خود آقای یکتاست ولی برای راستی‌آزمایی وقایع و جلوگیری از خطا‌های ذهنی ناشی از گذشت ایام و فراموشی، با برخی همرزمان ایشان هم گفتگو شده است.»
وی می‌افزاید: «مسلماً هر چه از زمان وقوع هر خاطره‌ای در ذهن هر شخصی بیشتر بگذرد به علت غبار زمان، یادآوری جزئیات سخت‌تر می‌شود که البته با تکنیک‌های خاص مصاحبه و کمک گرفتن از تکنیک‌های روانشناسی دستیابی به این جزئیات غیرممکن نیست.»
عرفانیان درباره اسنادی که برای نوشتن کتاب در اختیار وی قرار داشت، می‌گوید: «اسناد شفاهی و کتبی زیادی در اختیارم قرار گرفت، البته بازدید‌های میدانی هم از مناطقی که وقایع در آنجا رخ داده نیز صورت گرفت، به عنوان نمونه به فاو عراق، ارتفاعات بمو و نقطه صفر مرزی سفر کردم و نیز به محل شهادت شهید زین‌الدین رفتم یا برای دیدن کشتارگاه مهاباد که در آن زمان مقر لشکر ۱۷ بوده است به این شهر هم رفتم.»
نویسنده کتاب مربع‌های قرمز درباره میزان متن اولیه کتاب می‌گوید: «بیش از ۳۰جلسه گفتگو صورت گرفت و حدود ۱۲۰ساعت صوت ضبط شده برای تدوین کتاب تهیه کردم. این در حالی بود که با توجه به مشغله‌های فراوان راوی هماهنگی برای ضبط خاطرات بدون مشکل نبود ولی او همکاری خوبی در تهیه و تدوین کتاب داشت.»
وی در پاسخ به این سؤال که با توجه به آشنایی شما با راوی کتاب فکر می‌کنید چه عواملی در شکل‌گیری شخصیت دینی و انقلابی وی نقش داشته است، می‌گوید: «آمد و شد از کودکی به مسجد و رفت و آمد به خانه عالمان بزرگی مثل آیت‌الله احمدی‌میانجی در شکل‌گیری شخصیت وی نقش اصلی را داشته است.»
نویسنده کتاب مربع‌های قرمز آشنایی با سبک زندگی ایرانی- اسلامی را که گمشده شمار زیادی از جوانان است مهم‌ترین دستاورد مطالعه این کتاب می‌داند و می‌گوید: «جدا از اینکه من نویسنده این کتاب هستم باید بگویم مطالعه این کتاب و کتاب‌های مشابه برای نسل امروز ما بسیار ضروری است و این را از این جهت می‌گویم که خودم سه سال با این کتاب و شخصیت‌هایش زندگی و حضور شهدا را در میانه شلوغی‌های روزمره زندگی و کار حس کرده‌ام.»
درباره جنگ احساس تکلیف می‌کنم
عرفانیان درباره انگیزه و اشتیاق خود برای تألیف چنین کتاب‌هایی می‌گوید: «کتاب «شوکران» که پیرامون زندگی جانباز منوچهر مدق و همسرش بود، نگاهم را به جنگ تغییر داد و فضای تازه‌ای را روبه‌رویم باز کرد و مرا به سمت نوشتن برای دفاع مقدس سوق داد، ضمن آنکه از کودکی با خاطرات پدرم و دوستانشان که شهید شدند همراه بودم، اما جدای از همه این‌ها باید بگویم که من در این باره احساس تکلیف می‌کنم. جنگ را ندیدم ولی در امنیت بعد از جنگ بزرگ شدم و در حال حاضر زندگی می‌کنم. این کوچک‌ترین دلیل، بزرگ‌ترین دین را به گردنم می‌آورد که شاید با نوشتن در حوزه دفاع مقدس و جلوگیری از فراموش شدن خاطرات مردان بزرگ در آن روز‌های سخت، گوشه‌ای از این دین ادا شود. در حال حاضر هم کار شهدای خالقی‌پور را در دست دارم. ان شاءالله خاطرات شهیدان خالقی‌پور به روایت مادرشان تا یک سال آینده آماده چاپ می‌شود.»
این نویسنده درباره تاثیر ادبیات و خاطرات دفاع مقدس در فضای جامعه می‌گوید: «هر رشته‌ای مخاطبان خود را دارد ولی دایره مخاطبان ادبیات به خاطر عمومی بودن بزرگ‌تر و در نتیجه دارای تاثیر گسترده‌تری است.»
عرفانیان درباره معنا و مفهوم نام کتاب و اینکه مثبت است یا منفی می‌گوید: «مربع‌های قرمز داستانی در دل خود دارد که مربوط به عملیات بدر است. دفترچه آمار گروهان دست آقای یکتا بود و او وقتی خبر شهادت یک رزمنده گروهان را می‌شنید، مقابل نامش یک مربع قرمز می‌کشید. شهادت سعادت است. اکنون مربع قرمز جلوی نام هر شخصی، نه مثبت است و نه منفی، اما آن روز‌ها نشانه سعادت بود.»
به نویسنده کتاب می‌گویم که در کتاب خود نوشته‌اید «فرشته‌ها کنار جاده خاکی ایستاده بودند. اسم آن‌هایی که رفتنی بودند را می‌نوشتند و اشکشان را پاک می‌کردند» این دیگر نقل واقعه نیست. شاید خواننده این را به حساب خیال‌پردازی نویسنده بگذارد و او در پاسخ می‌گوید: «نام این مورد و موارد مشابه غلو و خیال‌پردازی نیست. پرداخت واقعیت و فضا‌سازی برای ایجاد پل ارتباطی جذاب‌تر میان مخاطب و متن است.»
عرفانیان در پاسخ به این سؤال که به عنوان یک نویسنده ادبیات دفاع مقدس خاطرات جنگ برای شما شیرین است یا تلخ می‌گوید: «خاطرات جنگ پر از ماجرا‌های تلخ و شیرین و گاهی ترش است ولی نوشتن و ثبت این خاطرات جز شیرینی ندارد. طعم شیرینی که همیشه زیر زبانم خواهد ماند.»
