اوضاع نامساعد اقتصادی، جامعه ورزش را نیز به شدت تحت تأثیر قرار داده، به طوری که هر روزه شاهد گلایه ورزشکارانی هستیم که دغدغه کار و امرار معاش دارند. دغدغههایی که گاه در عملکرد آنها تأثیر میگذارد و گاه آنها را وادار به خداحافظی از دنیای قهرمانی میکند، چراکه آنچه از مسئولان در خصوص مهیا شدن شرایط شغلی میشنوند، وعدهای بیش نیست!
گاه، اما کار به دادن وعده هم نمیرسد و به گرفتن چند عکس یادگاری ختم میشود، درست مثل برخوردی که با میرهاشم حسینی، پسر طلایی تکواندوی ایران در بازیهای آسیایی جاکارتا و دیگر همتیمیهایش سعید رجبی و امیرمحمد بخشی شد: «واقعاً زشت بود. میخواستند در حد صدقه از ما تقدیر کنند. به محض پیاده شدن از هواپیما فقط نماینده میانه در مجلس به قصد عکس گرفتن در فرودگاه حاضر شد و بعد از گرفتن عکس بدون خداحافظی و به سرعت رفت.»
استخدام شامل حال معلولان نمیشود
بعد از طی شدن پروسهای طولانی به نظر میرسید قرار بر استخدام قهرمانان است، اما پای درددل قهرمانان که بنشینیم، حرفهایی میشنویم که تفاوتهای زیادی با واقعیت دارد. به طور مثال، ساره جوانمردی یکی از بانوان پرافتخار کشور خرداد امسال و بعد از آنکه برای دومین بار پیاپی بهترین ورزشکار معلول جهان شد در گفتوگو با ایرنا گفت که هنوز استخدام رسمی نشده، چراکه سهمیه استخدام قهرمانان شامل حال معلولان نمیشود: «متولی استخدام قهرمانان، تبصرهای جالب برای افتخارآفرینان معلول آورده و آن اینکه تنها فرزندان آنها میتوانند استخدام رسمی شوند. وزارت ورزش و جوانان نباید دلواپس فرزندان قهرمانان معلول باشد، چراکه ابتدا باید رفاه و آسایش والدین فراهم شود و پس از آن خودمان زمینه آسایش فرزندانمان را فراهم کنیم.»
البته این تنها معضل جوانمردی نبود و سمیرا ارم، پرچمدار اختتامیه بازیهای پاراآسیایی جاکارتا هم که در رقابتهای جهانی کرهجنوبی امسال موفق شد رکورد تپانچه ۵۰ متر را بشکند و اولین بانوی ایرانی باشد که سهمیه پارالمپیک ۲۰۲۰ توکیو را کسب کرد و از جاکارتا هم با نقره بازگشت، قبل از اعزام به بازیهای پاراآسیایی در خصوص وعدههایی که در زمان پارالمپیک برای ایجاد موقعیت کاری برای مدالآوران داده شده بود به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: «بعد از پارالمپیک بارها خواستم استاندار شیراز را ببینم، اما موفق نشدم و این وعده به طور کل فراموش شد. من و دیگر ورزشکاران همچنان به دنبال فرصت کاری هستیم.»
نمیخواستم دستم را مقابل کسی دراز کنم
دست روی دست گذاشتن برای عملی شدن وعده مسئولان، اما سودی ندارد. شاید برای همین است که برخی ورزشکاران تن به سختترین کارها میدهند تا علاوه بر ورزش، امرار معاش هم کنند. طاها غفاری، دونده استقامت ایران که در سال ۹۷ در لیگ باشگاههای کشور در ترکیب تیم مقاومت حضور داشت و عنوان نایبقهرمانی تیمی در مسابقات جوانان آسیا در سال ۲۰۱۴ در کشور ژاپن را کارنامه دارد، یکی از همین ورزشکارانی است که در ۲۳ سالگی و در کنار تمریناتش برای آنکه منبع درآمدی داشته باشد، کولبری میکند.
او با تأکید بر اینکه کار عار نیست به خبرگزاری تسنیم گفت: «کولبری یکی از کارهای بسیار سخت است که در آن مرگ و میر هم وجود دارد. در این کار باید وسایل را در ارتفاع ۲ هزار و ۵۰۰ متری جابهجا کنم. واقعاً تصور این کار هم بسیار سخت است، چه برسد به انجامش، اما کار کردن عار نیست. نمیخواهم دستم جلوی کسی دراز باشد، به همین خاطر دست به هر کار باشرافتی میزنم. البته سعی میکنم زمان کارم را با تایم تمریناتم هماهنگ کنم تا از آمادگی بدنی دور نشوم. تنها خواستهام از مدیرکل ورزش استان کردستان و رئیس هیئت دوومیدانی این است که شرایطی برایم ایجاد شود که بتوانم با خیال راحتتری تمریناتم را پیگیری کنم و پرچم کشورم را بالا ببرم.»
درگیری فکری کارایی را پایین میآورد
مسئله مهم، اما تأثیر منفی دغدغههای مالی بر عملکرد ورزشکاران است. برای نمونه تیمهای ملی کشتی ایران که با دغدغه مالی راهی بوداپست شدند، نتوانستند انتظارات را برآورده کنند و با دست خالی برگشتند. مسئلهای که سعید عبدولی، دارنده مدالهای طلای جهان و برنز المپیک در خصوص آن به خبرگزاری ایسنا گفت: «باید یکی بیاید و این وضعیت را درست کند. وقتی فکر کشتیگیر مشغول باشد، کارآیی هم پایین میآید. کشتیگیران خارجی مشکلات ما را ندارند و فقط به فکر تمرین و مسابقه هستند. همین استابلر آلمانی که باز هم قهرمان جهان شد در خانه و مزرعهاش سالن تمرینی دارد که امکاناتش از خانه کشتی ما بیشتر است. به خدا پارسال که برنز جهان را گرفتم، فقط ۲۷میلیون تومان به من دادند. آخر با این پول چه کار میتوان کرد؟ با این حال همه برای خوشحالی مردم سختیها را تحمل میکنند. سه، چهار روز بعد از پایان مسابقات در مجارستان بودیم، اما فقط در اتاقهایمان نشسته بودیم و پول خرید یک نوشابه را هم نداشتیم! فقط با آیدیکارت میتوانستیم در رستوران هتل غذا بخوریم. در این مدت چشممان به دست این و آن بود. نمیخواهم کسی را مقصر بدانم، اما بالاخره این شرایط سخت است.»
مهدی علیاری، تنها مدالآور تیم ملی کشتی فرنگی ایران در بوداپست هم در تأیید صحبتهای عبدولی به خبرگزاری تسنیم گفت: «با توجه به شرایط سخت اقتصادی و اجتماعی، کشتیگیران ما غیرت کردند. ما سربازان این وطنیم، میجنگیم بدون اینکه کوچکترین حرفی بزنیم. ما به عنوان سرباز کار خود را انجام میدهیم، اما از مردم عزیزمان میخواهم که از کشتیگیران دلگیر نباشند، چراکه با وجود تمام سختیها همه تلاشمان را کردیم و هیچکس کمفروشی نکرد.»