هر دو مدال طلایی و خوشرنگ بودند. هر دو هم برای یک رشته ورزشی، اما مدال طلای تیم کبدی بانوان کشورمان انگار بیشتر به دل همه نشست. این دلنشین بودن، اما دلایل متعددی داشت. یکی از دلایلش نخستین بودن این مدال طلا بود؛ نخستین مدال طلای کبدی بانوان در بازیهای آسیایی و نخستین مدال طلای تیمی تاریخ ورزش بانوان ایران در این بازیها شاید پیروزی در مقابل تیم کبدی هند به عنوان یکی از صاحبنامترین تیمها در حوزه این ورزش تیمی هم در دلنشین بودن این مدال طلا بیتأثیر نبود، اما اصلیترین دلیل این همه وجد و احساس غرور در میان ایرانیان کسب مدال طلای یک رشته ورزشی توسط دختران محجبه کشورمان بود؛ سفیران فرهنگ ایرانی که به دنیا نشان دادند زن ایرانی در هر حوزهای که بخواهد میتواند افتخار بیافریند همچنان که در رشتههای مختلف بازیهای آسیایی جاکارتا خوش درخشیدند و مدالهای خوشرنگی را برای کشورمان به ارمغان آوردند و احساس غرور را در یکایک مردم کشور اعم از زن و مرد برانگیختند.
سبد مدالهای کشورمان در بازیهای آسیایی جاکارتا با حضور مقتدرانه ورزشکاران زن از مدالهایی رنگارنگ و ارزشمند از همیشه سنگینتر بود و تا لحظه نگارش این گزارش مدالهای کشورمان به ۴۷ مدال رسید؛ ۱۷ طلا، ۱۵ نقره و ۱۵ برنزی که بخش قابل توجهی از آنها توسط بانوان ورزشکار کشورمان به دست آمد. مدالهای طلایی، نقرهای و برنزی به دست آمده از سوی زنان ورزشکار ایرانی، اما تنها بخشی از دستاوردهای حضور مقتدرانه آنها در بازیهای آسیایی جاکارتا بود. بخش مهمتر و کمتر مورد توجه قرار گرفته این حضور دستاوردهای فرهنگی و اجتماعی اقتدار زنان محجبه و مسلمان ایرانی و پیامی بود که این سفیران فرهنگ جمهوری اسلامی ایران با رفتن بر فراز سکوهای قهرمانی به سراسر جهان مخابره کردند.
سفیران فرهنگی
ورزشکاران هر کشوری تنها متعلق به خودشان نیستند بلکه نماینده و سفیر فرهنگی یک ملت هستند. به همین خاطر هم است که وقتی در میادین مبارزات ورزشی قرار میگیرند و به خصوص هنگامی که به عنوان برنده این میدان دستشان از سوی داور بالا میرود و فاتحان مبارزه میشوند و به طور ویژهتر هنگامی که به عنوان برگزیده نهایی روی سکوی قهرمانی قرار میگیرند از زاویه تمام دوربینهایی که روی سکوهای قهرمانی و میادین مبارزاتی تمرکز کردهاند تحت نظارت نگاههای کنجکاوی هستند که میخواهند با بررسی رفتار این ورزشکاران به عنوان نمایندگان یک ملت و یک فرهنگ، آن ملت و آن فرهنگ را مورد قضاوت و ارزیابی قرار دهند. در این میان حساسیتها روی برخی ملتها بالاتر میرود. حکایت مردم ما هم از همین سنخ است. مردمی که از یک سو سوابق مبارزاتیشان در تمام دنیا پیچیده و از سوی دیگر نیز به واسطه تبلیغات منفی متعدد، سرمایهگذاری، طرحهای برنامهریزی شده و به واسطه قاببندی رسانهای، تصویری خاص در اذهان جامعه جهانی درباره آنها وجود دارد. این مسئله به خصوص درباره زنان ایرانی بیش از پیش اهمیت مییابد؛ زنانی که رسانههای غربی با تکنیکهای رسانهای همچون برجستهسازی و چارچوبسازی حتی به خودشان هم القا کردهاند زن ایرانی در حصار محدودیت و تبعیضهای جنسیتی مجالی برای رشد و رسیدن به قلههای موفقیت ندارد، اما درخشش بانوان ایرانی در میادین علمی، فرهنگی و ورزشی دنیا آلترناتیو این فضاسازی رسانهای است و نشان میدهد زنان ایرانی آزادی و توانایی دستیابی به بالاترین پیشرفتها و موفقیتها را دارند و مدالهای خوشرنگ بانوان در بازیهای آسیایی جاکارتا هم مشتی است نمونه این خروار.
پیامهای حضور قهرمانانه زنان ایرانی در اندونزی
حضور مقتدرانه و مؤثر زنان ایرانی در بازیهای آسیایی و کسب مدالهای رنگارنگ از سوی آنان پیامهای فراوانی را هم در داخل کشور و هم برای تمام دنیا مخابره کرد. نخست اینکه نشان داد زنان ایرانی در حوزه ورزش همچون سایر حوزهها توانمند هستند و به رغم برخی چالشهایی که در جامعه وجود دارد، اما این چالشها و موانع آنقدر جدی نیست که بتواند در مقابل عزم و اراده کسانی که توانایی لازم را دارند، خللی بهوجود آورد. کاروان ورزشکاران خانم ایران چند مادر ورزشکار را هم در دل خود جای داده بود؛ مادرانی که در کنار نقشآفرینی در حوزههای همسری و مادری، ورزش قهرمانی را هم به صورت حرفهای دنبال میکنند. همه اینها مصادیقی است که نشان میدهد زن ایرانی چیزی نیست که رسانههای غربی تلاش دارند به تصویر بکشند و حتی این تصویر را به برخی زنان داخل کشورمان هم القا کنند. دومین پیام از پیام نخست هم رساتر و آن هم پوشش و رفتار دختران و زنان کشورمان در بازیهای جاکارتا بود؛ پوششی که وقتی با مدال طلا، نقره و برنز همراه شد کاراتر از هر دستگاه تبلیغاتی دیگری نظام جمهوری اسلامی ایران، اسلام و فرهنگ ایرانی اسلامی را بدون پرداخت هیچ هزینهای و در سطحی وسیع به تعداد همه رسانههایی که بازیهای آسیایی اندونزی را پوشش میدادند، معرفی کرد و به تصویر کشید.
سوابق حضور زنان در میدان بازیهای آسیایی بازیهای آسیایی ۲۰۱۸ شصتمین سال حضور زنان ایرانی در بازیهای آسیایی است. اولین حضور زنان ایرانی در بازیهای آسیایی در سال ۱۹۵۸ بود و اولین مدال، نشان برنز والیبال در ۱۹۶۶ بانکوک؛ مدالی که هرگز تکرار نشد. سال ۱۹۷۴ در بازیهای آسیایی تهران، شمشیربازی زنان به نشان طلای تیمی رسید. سپس حضور زنان ایرانی در بازیهای آسیایی تا سال ۱۹۹۰ به تعویق افتاد.
نخستین مدالها در بازیهای آسیایی ۲۰۰۲ بوسان به دست آمد. برنز پروانه محمدتقیپور در تکواندو و نقره تیمی تیراندازی. یعنی ۲۸ سال پس از مدالهای دختران شمشیرباز در بازیهای آسیایی تهران.
اولین نشان طلای انفرادی دختران ایران را هم خدیجه آزادپور سال ۲۰۱۰ و در رشته ووشو نصیب خود کرد.
زنان ایران در آخرین دوره بازیهای آسیایی موفق به کسب ۱۶ مدال شدند که بهترین رکورد برای ایران در تاریخ بازیهای آسیایی است.
در اندونزی، حدود یکصد ورزشکار زن ایرانی رقابت کردند که بهترین حدنصاب برای زنان ایران از لحاظ کمیت در تاریخ بازیهای آسیایی است، اما این حضور تنها کمی نبود و کیفی هم بود. زنان حاضر در کاروان بازیهای آسیایی جاکارتا نقش عمدهای در کسب مدالهای رنگارنگ از سوی کاروان ورزشی کشورمان داشتند.
بازتاب درخشش زنان ایرانی در شبکههای اجتماعی
نتایج خوب بازیهای اندونزی به خصوص در حوزه ورزش بانوان و مدالهای خوشرنگی که در رشتههای ورزشی مختلف کسب کردند، کاربران فضای مجازی و شبکههای اجتماعی را هم حسابی به وجد آورده بود و بخش مهمی از پیامهایی که در روزهای برگزاری مسابقات در این صفحات به اشتراک گذاشته میشد حول و حوش همین ماجرا میگشت. هشتگ مسیح باختی به خصوص بعد از کسب مدال طلای تیم کبدی بانوان حسابی داغ شده بود و کاربران این پیروزی را با طرحهای شکستخوردهای، چون دختران خیابان انقلاب یا چهارشنبههای سفید و شکست سناریوهای رسانهای غرب در نمایش تنگناهای زن ایرانی به رخ میکشیدند.
یکی از کاربران اینگونه نوشت: «با این رونقی که دختران باحجاب ایرانی در عرصههای مختلف ورزشی و علمی در هفتههای اخیر داشتند، احتمالاً اربابان علینژاد اون ۵۰۰ هزار دلار رو از حلقومش بکشن بیرون» و کاربری دیگر توئیت کرد: «در ظاهر تیم #کبدی_بانوان ایران، تیم هند رو شکست داد و قهرمان شد، اما در واقع مسیح علینژاد و حامیانش رو شکست داد و قهرمان شد.»
موفقیت ورزشکاران را مصادره نکنید!بازیهای آسیایی جاکارتا تنها با نکات مثبت و ارزنده همراه نبود! واقعیتهایی از جنس سوءمدیریت در حذف زهرا نعمتی یکی از شانسهای کسب مدال کاروان ورزشی ایران را از بین برد، اما واکنش عضو فراکسیون زنان مجلس دراینباره حائز اهمیت است، وقتی میگوید: جای خالی نمایندهای از مجلس در جاکارتا برای جلوگیری از سوءمدیریتها مشهود است!
سیده فاطمه ذوالقدر تأکید میکند: نمایندگان مجلس به ویژه اعضای کمیسیون فرهنگی با در نظر گرفتن وضعیت اقتصادی دعوت وزارت ورزش و جوانان را برای حضور به عنوان ناظر در مسابقات جاکارتا اجابت نکردند، ولی اگر یک نماینده از کمیسیون فرهنگی در این مسابقات حضور مییافت، میتوانست با استفاده از شأن و جایگاه دیپلماتیک و ارتباطاتی که برقرار میکرد، بسیاری از مسائل را حل و فصل کند. از نگاه نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس حضور یک نماینده در کنار کاروانهای اعزامی میتوانست به ارتقای حمایتها از ورزشکاران ایرانی کمک کند و با تدوین گزارشها و خواست توضیحات از مسئولان کاروان ایرانی، حداقل به ساماندهی و مدیریت بهتر کاروان اعزامی در رقابتهای آتی کمک میکرد.
این اظهارات در حالیست که شاید به سختی بتوان میان حضور نماینده مجلس و سوءمدیریت در تأخیر زهرا نعمتی برای حضور در رقابتها به دلیل صرف ناهار و گم کردن زمان مسابقه از سوی مربیان این تیم ارتباطی پیدا کرد. این ماجرا، اما ما را به یاد دیگر اظهارات و عملکردهای اعضای فراکسیون زنان مجلس میاندازد؛ یاد حضور پروانه سلحشوری در بازیهای جام جهانی فوتبال برای رفع موانع حضور زنان در استادیومهای ورزشی کشورمان!
جالب اینجاست که اعضای خانه ملت و به خصوص فراکسیون زنان مجلس نه فقط هیچ کارنامه عملکرد قابل دفاعی در حوزه حمایت از زنان از خود بر جای نگذاشتهاند، بلکه همواره در این حوزه یا خود با چنین اظهاراتی حاشیهساز بودهاند یا حمایتشان از طرحهای حاشیهای موجب حاشیهسازی شده است. حالا هم که زنان کاروان ورزشی ایران توانستهاند به نتایج خوب و قابل قبولی دست یابند، برخی از این چهرهها فرصت را غنیمت شمرده و در حالی که به انتخابات مجلس شورای اسلامی نزدیک میشویم بهانه خوبی برای حضور رسانهای و مطرح کردن خود پیدا کردهاند.
فریده اولادقباد، رئیس فراکسیون زنان مجلس هم میگوید: درخشش بانوان ایرانی در بازیهای آسیایی ۲۰۱۸ نشانه توانمندی و پتانسیل بالای این قشر در ورزش است؛ بنابراین باید زمینه حضور و فعالیت زنان در همه حوزهها به ویژه ورزش فراهم شود.
وی درباره نقش این فراکسیون به عنوان نهادی قانونگذار که با آرای مردم به این کرسی دست یافتهاند، هیچ اشارهای ندارد.
دستاوردهای ورزشی فراکسیون زنان مجلس برای زنان تنها در چند مصاحبه و سخنرانی برای طرح مطالبه حضور زنان در استادیومهای ورزشی و تماشای مسابقه آقایان خلاصه میشود، در حالی که اگر بخشی از این انرژی صرف مباحث مرتبط با ورزش همگانی و ورزش حرفهای بانوان شده بود، زنان ایرانی میتوانستند نتایج بهتری در مسابقات آسیایی اندونزی به دست بیاورند. اینجاست که باید گفت: خانمها موفقیت قهرمانان ما را به نام خودتان مصادره نکنید!