اخبار رسيده از بازار ارز حاكي از آنست كه روز گذشته قيمت دلار به 5 هزار و 700 تومان افزايش يافت و صرافان و دلالان نيز از خريد و فروش امتناع كردند. اين در حالي است كه نمايندگان مجلس طرح دوفوريتي كاهش نرخ ارز را با جديت دنبال مي‌كنند و معتقد‌ند كه بانك مركزي در مديريت بازار ارز ناكارآمد بوده و دولت به دنبال افزايش قيمت تا مرز ۷ هزار تومان است.
قيمت دلار كه چند ماهي است نجومي شده و در شهرهاي مختلف ايران هر روز و بعضاً هر ساعت ركورد جديدي را به‌ثبت مي‌رساند، از صبح ديروز از 5 هزار و 700 تومان عبور كرد و به اين ترتيب بار ديگر آشفتگي قيمت كالاهاي داخلي و وارداتي كليد خورد، اما همزمان با اين نابساماني‌ها كميسيون اقتصادي مجلس بعد از چند ماه سكوت دست به كار شده و طرح دوفوريتي كاهش نرخ ارز را در دستور كار خود قرار داده است.
در اين خصوص رئيس كميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي با بيان اينكه فعالان اقتصادي در اواخر سال 96 حدود 30 ميليارد دلار سرمايه را از كشور خارج كرده‌اند، گفت: منظور از خروج سرمايه عدم انتقال ارز حاصل از صادرات يا خارج شدن مستقيم ارز از كشور است.
نقش بانک مرکزی صفر است
محمدرضا پورابراهيمي گفت: فعالان اقتصادي به‌دليل عدم مديريت صحيح و ناكارآمدي بانك مركزي منابع ارزي خود را به داخل كشور نياورده يا بعد از صادرات منابع را به داخل كشور منتقل نمي‌كنند.
وي افزود: از طرفي در تخلفات جديد ديده شده كه يك فعال اقتصادي درخواست واردات را ارائه مي‌كند، اما از ارز تخصيص داده شده به‌شكل ديگري در حوزه غير‌تعريف شده استفاده مي‌كند.
رئيس كميسيون اقتصادي با اشاره به جديت در پيگيري طرح كاهش نرخ ارز تأكيد كرد: مفاد طرح دوفوريتي كاهش نرخ ارز در نشست مشترك با مديران ارشد اقتصادي كشور پيگيري خواهد شد. يكي از محورهاي اصلي اين طرح بازگشايي حساب سپرده ارزي با ضمانت بانك مركزي و پرداخت سود به اين حساب‌هاست.
پورابراهيمي در گفت‌وگ با واحدمرکزی خبر ادامه داد: در اين نشست مشترك بين دولت و مجلس، مقاماتي از بانك مركزي به‌همراه رئيس كل اين بانك حضور دارند. اگر در اين نشست به اين نتيجه برسيم كه همه موضوعات براي ساماندهي بازار ارز عملي و برنامه زمانبندي براي انجام برنامه‌هاي مد‌نظر ارائه شود، طرح پيگيري نخواهد شد، اما اگر توافق حاصل نشود طرح دوفوريتي را هفته آينده در مجلس به‌اجرا خواهيم گذاشت.
پورابراهيمي با اشاره به اينكه افزايش قيمت ارز ناشي از عوامل غيراقتصادي و به طور عمده در فضاي دلال و سفته‌بازي است، گفت: جاي تأسف است كه نقش بانك مركزي در اين فضا تقريباً به صفر رسيده و بود و نبود بانك مركزي در مديريت بازار ارز مشخص نيست.
رئيس كميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به نابساماني در بازار ارز و بالا رفتن نرخ دلار اظهار داشت: با توجه به اين نابساماني كميسيون اقتصادي پس از برگزاري جلسات ويژه‌اي طرحي با عنوان «ساماندهي بازار ارز» تهيه كرده است.
پورابراهيمي با يادآوري اينكه بررسي‌ها نشان مي‌دهد عامل اقتصادي خاصي به وجود نيامده كه در طول چند هفته ارزش پول ملي كشور 20 تا 25 درصد كاهش يابد، گفت: بر همين اساس و به دليل اهميت موضوع و اينكه نرخ ارز لنگر تصميمات اقتصادي است كميسيون اقتصادي مجلس ورود كرد و با تشكيل تيمي تخصصي از يك ماه قبل از پايان سال 96 پيش‌نويس طرحي را آماده كرد كه دوشنبه در نشست مشترك با مسئولان ارشد بانك مركزي و رئيس كل بانك مركزي آن را به بحث خواهيم گذاشت.
نماينده مردم كرمان گفت: اين طرح چهار محور دارد كه يكي از محورهاي آن بازگشايي مجدد حساب‌هاي سپرده‌هاي ارزي با الزام بانك مركزي به ارائه تضمين براي تسويه سپرده‌هاي ارزي از طريق بانك‌هاي دولتي خواهد بود.
وي تصريح كرد: متأسفانه عملكرد حساب‌هاي سپرده‌هاي ارزي به دليل خطاي راهبردي در چند سال گذشته در اقتصاد كشور و بابت سپرده‌ها، بانك‌ها تعهداتشان را ايفا نكردند و بعد هم با تغيير حساب ارزي به ريالي آن هم بر‌اساس نرخ مبادله‌اي كه خطاي فاحش و خلاف مقررات كشور بود، اعتماد از فعالان اقتصادي سلب شد که بايد برگردد و اگر اين اتفاق نيفتد، شاهد يك شرايط بسيار نامناسب در اقتصاد ايران هستيم.
به گفته پورابراهيمي بر اساس اطلاعات ترازنامه بانك مركزي در نيمه دوم سال گذشته بيش از 30 ميليارد دلار منابع ارزي از كشور خارج شد يا منابعي كه بايد به كشور وارد مي‌شد، وارد نشد ضمن آن كه 20 تا 25 ميليارد دلار منابع ارزي خارج از شبكه بانكي در حوزه فعاليت شخصي افراد وجود دارد كه از نظام بانكي دور شده است، بنابراين در اين طرح نخستين گام اين است كه بانك مركزي مكلف مي‌شود براي ايجاد حساب سپرده ارزي نزد بانك‌هاي دولتي تضمين‌هاي لازم را ارائه كند.
وي ادامه داد: با بازگشايي مجدد حساب‌هاي سپرده ارزي مردم ارزهايشان را آنجا سپرده‌گذاري كنند و هرگاه مايل بودند سپرده‌هايشان را پس بگيرند با هر ارز خارجي و البته سودي طبق ارز خارجي بايد به آن تعلق گيرد، بر‌اساس بازه زماني كوتاه، ميان و بلند‌مدت كه موجب مي‌شود بخش زيادي از منابعي كه به خارج كشور رفته و بخشي از حساب‌هاي ارزي كه به شكل جدا از سيستم بانكي نگهداري مي‌شود به نظام بانكي برگردد.
وي در عين حال از اعلام آمادگي رئيس كل بانك مركزي براي اجراي طرح خبر داد و گفت: در صورت توافق با بانك مركزي اين بانك ظرف يك هفته موظف مي‌شود اين مجموعه اقدامات را عملياتي كند كه در نهايت به هر ميزان عوامل غيراقتصادي در كنترل بانك مركزي قرار گيرد قيمت ارز در اقتصاد ايران كاهش و ارزش پول ملي افزايش خواهد يافت.
پورابراهيمي تأكيد كرد: در حال حاضر نرخ ارز در بازار كاذب است و مبناي اقتصادي ندارد و اگرچه التهابات سياسي، بورس و سفته‌بازي مي‌تواند بر اين بازار اثرگذار باشد، اما همين عوامل نيز بايد در كنترل قرار گيرد.
حاجي دليگاني: دولت صداقت ندارد
همچنين عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس با بيان اينكه، اگر رئيس‌جمهور مخالف افزايش و تلاطم بازار ارز است، مديران ارشد بانك مركزي را بركنار كند، گفت: متأسفانه صداقت رئيس‌جمهور در عمل به وعده‌هاي انتخاباتي براي مردم رنگ باخته است.
حسينعلي حاجي دليگاني در گفتوگو با تسنيم، با بيان اينكه ظاهراً دولت به دنبال افزايش قيمت ارز است؛ چراكه اقدامي براي مديريت بازار انجام نمي‌دهد، گفت: دولت افزايش قيمت ارز را مديريت مي‌كند تا هفته‌اي حداقل 200 تومان به قيمت دلار و يورو افزوده شود.
