سعاد باقري
فهرست مقدس روايت مسيحيان شهر نجران است؛ سالها پس از ظهور حضرت مسيح (ع) و سالها قبل از بعثت آخرين پيامبر. «هاران» راهزني است كارآزموده كه از كودكي ميان راهزنان بزرگ شده ولي فطرت پاكش او را به دفاع از ضعيفان و در راه ماندگان هدايت ميكند؛ فطرتي كه زير زنگار روزگار پر ستم و تزوير پنهان شده و نيازمند اكسيري است تا اين زنگار را بشويد.
اين اولین بار است در بيان تاريخي يا ديني به واقعهاي اشاره ميشود كه در ظاهر به شكست و ناكامي انجاميده، ولي از آن حماسهاي ماندگار خلق شده است. فهرست مقدس سعي دارد داستاني تاريخي را تعريف كند كه شايد داستان روز باشد و تلاشي است هنرمندانه كه توانسته مخاطب نوجوان را كه مدتي است به فراموشي سپرده شده به سينما بكشاند و ژانري فراموش شده را احيا كند.
آندرياس، فرماندار نجران فرد بيكفايتي است كه بيشتر از جانب همسرش مارتا هدايت ميشود و براي نابودي مسيحيان با يهوديان همدست ميشود. اين اثر با داشتن المانهاي فانتزي و اكشن در واقع نمايش رمانتيك عشقي است كه از صورت ظاهر خارج شده و مسير تعالي را در پيش ميگيرد. محتواي تازه و پرداخت مناسب و تكنيك بالا انتظار مخاطب را برآورده ميكند؛ مخاطبي كه شايد پس از سالها انتظار و با تماشاي آثار موفق بينالمللي از هنرمندان كشورش نيز انتظار دارد تا اثري در خور و بومي به او ارائه دهد. اين اثر از معدود آثار انيميشن سينمايي است كه در سالهاي اخير توليد شده و مورد قضاوت قرار گرفته است! با توجه به كارگرداني موفق و تكنيك مناسب «فهرست مقدس»، شايد بهتر بود در مورد استفاده به موقع از اسامي ناآشنا دقت بيشتري صورت ميگرفت؛ به صورتي كه در پايان پرده اول بيننده هنوز با اسامي شخصيتهاي اصلي داستان و هدف ايشان آشنا نشده و اين مسئله همذاتپنداري مناسبي را ايجاد نكردهاست و تا حدي مخاطب را دور نگه ميدارد. با معرفي هاران در پرده دوم حوادثي صورت ميگيرد و داستانهاي فرعي همانند خانواده قاتل تاجر و روابط آندرياس و مارتا شكل ميگيرد كه آن نيز به دليل محور قرار گرفتن شخصيت هاران و به حاشيه رانده شدن داستانهاي فرعي به درستي پرداخت نميشود.
«فهرست مقدس» كتابي است كه توسط فيمون نگارش و حاوي محتواي ديني و آموزشي معرفي ميشود كه در مسير انتظار آخرين پيامبر خدا است، ولي در آخر شاهد هستيم كه بارناباس آن را فهرستي از اسامي مؤمنان مينامد كه بايد به حبشه برسد. لزوم فهرستبرداري از اسامي اين افراد و اينكه چرا بايد به حبشه برسد، به روشني بيان نميشود. نام فهرست مقدس و سوزاندن مسيحيان در آتشي مهيب ناخودآگاه بيننده را به ياد «فهرست شيندلر» مياندازد؛ فهرستي كه قرار است جانشان خريده شود تا به آتش خشم نازيها نسوزند با اين تفاوت كه در اينجا اين يهوديان هستند كه ميسوزانند و آنان كه اسمشان در آن فهرست است، سرنوشتي متفاوت دارند.