در پي پيشروي نيروهاي عراقي در موصل و فروپاشي خطوط دفاعي داعش، اين گروه استراتژي خود را تغيير داده و از مرحله احياي خلافت در حال تغيير مسير به سمت اقدامات تروريستي شبكه‌اي در نقاط مختلف دنياست. سركرده داعش در آخرين پيام خود به پيروانش، از آنها خواسته تا به طور انفرادي در غرب و ساير كشورهاي اسلامي عمليات انجام دهند. به باور تحليلگران، اين استراتژي از سوي پيروان داعش كه به «گرگ‌هاي تنها» در غرب معروف هستند انجام مي‌شود و مي‌تواند اين گروه را در كانون توجهات بين‌المللي قرار دهد.
به گزارش «جوان»، عمليات گسترده نيروهاي عراقي عليه تروريست‌هاي داعش در شهر موصل در جريان است و به گفته مقامات عراقي اين گروه تروريستي به زودي آخرين پايگاه مهم خود در عراق را از دست خواهد داد. همزمان با شكست‌هاي پي در پي تروريست‌هاي داعش در عراق، ابوبكر البغدادي، سركرده اين گروه در آخرين پيام صوتي خود كه روز پنج شنبه توسط تروريست‌ها در موصل منتشر شد، علاوه بر اينكه از تكفيري‌ها خواست از موصل دفاع كنند، استراتژي آتي اين گروه تروريستي در صورت شكست كامل و از دست دادن موصل و رقه، پايتخت‌هاي داعش در عراق و سوريه را نيز تبيين كرد. البغدادي در اين پيام از همه عناصري كه به نوعي به ايدئولوژي داعش و تفكرات آن علاقه دارند خواست در كشورهاي غربي عمليات كنند. وي از آنها خواست در كشورهايي نظير بنگلادش، سومالي، الجزاير، تونس، يمن، فيليپين، تركيه، عربستان، اندونزي، پاكستان، مصر، افغانستان، ليبي و غرب آفريقا دست به عمليات بزنند. خبرگزاري رويترز روز شنبه در گزارشي پيرامون پيام البغدادي و استراتژي آتي داعش پس از شكست در عراق و سوريه نوشت: «اين سخنان درحقيقت راهبرد جديد تروريست‌هاي داعش است و نشان مي‌دهد اين گروه حتي در صورت شكست در عراق وسوريه نيز قطعا به حيات و البته حملات خود به غرب و ديگر كشورهاي جهان ادامه خواهد داد.»
استراتژي شبكه ترورداعش هفته گذشته در مجله تبليغاتي خود «دابق»، به پيروان خود اذن جهاد انفرادي داده بود: «هر نيروي شبه نظامي داعش در عراق و سوريه مي‌تواند در كشورهاي غربي فعال باشد.» اين پيام در حالي است كه كساني كه در غرب به «گرگ‌هاي تنها» مشهورند در دو سال گذشته در استراليا، امريكا، اروپا و ديگر كشورهاي جهان حملات تروريستي انجام داده‌اند كه داعش مسئوليت بسياري از آنها را برعهده گرفته است و اين نشان دهنده اين است كه داعش مي‌خواهد اقدامات شبكه‌اي و سلولي را كه پيشتر توسط سلف خود «القاعده» در جهان اجرا مي‌شد، پياده كند. القاعده از زمان اعلام موجوديتش در دهه 1980، به دنبال تشكيل خلافت اسلامي نبوده اما اين گروه تروريستي و شخص ايمن الظواهري، رهبر آن همواره از پيروانش خواسته تا حملاتي نظير حوادث 11 سپتامبر 2001 امريكا را در كشورهايي كه با القاعده مخالفند، انجام دهند. داود فيرحي استاد دانشگاه درباره شبكه‌هاي ترور مي‌گويد: « نظام شبكه‌اي، بدون رهبر است و تنها مقصد واحد اعضاي يك گروه را به دور يكديگر جمع مي‌كند و نه رهبري واحد. مثلاً تضاد با غرب، تضاد با شيعه، تضاد با حاكمان منطقه. همه اينها يك جريان شبكه‌اي را به وجود مي‌آورد.» فيرحي درباره تفاوت استراتژي داعش با القاعده مي‌گويد: « استراتژي داعش به دنبال پيدا كردن يك منطقه واحد براي استقرار است و سعي مي‌كند در جغرافياي مشخص خلافت خود را مستقر كند. در همين چارچوب داعش با نيروهاي منطقه‌اي بيشتر درگير است، در حالي كه القاعده بيشتر با غرب چالش داشت.» آخرين پيام سركرده داعش به پيروان اين گروه تروريستي، نشان‌دهنده تغيير جهت داعش به سمت همان استراتژي است كه سال‌ها القاعده آن را به‌كار بست.
اين استراتژي در شرايطي در حال جانشين شدن با استراتژي قبلي است كه تكفيري‌هاي داعش روزهاي خوبي را در عراق و سوريه سپري نمي‌كنند و شكست‌هاي متعدد از ارتش‌هاي عراق و سوريه سبب شده اين گروه بسياري از مناطق تحت كنترل خود در عراق و سوريه را از دست بدهد و با توقف پيشروي‌ها الآن مجبور به عقب‌نشيني از مواضع خود شده است. با پيروزي عراقي‌ها بر موصل، آخرين پايگاه تكفيري‌ها در عراق از بين خواهد رفت و زمينه براي شكست اين گروه در سوريه نيز فراهم خواهد شد. تغيير استراتژي داعش در شرايطي است كه اين گروه سال 2014 پس از اشغال بخش‌هاي زيادي از عراق، خلافت خودخوانده خود را اعلام كرد و از طرفدارانش در جهان خواست تا به منطقه تحت كنترل تروريست‌ها مهاجرت كنند. استفاده از عمليات تروريستي پراكنده در ساير نقاط جهان مي‌تواند همچنان داعش را در كانون توجهات بين‌المللي قرار دهد و ابعاد رواني آن پس از شكست در عراق و سوريه براي تكفيري‌ها مهم است.
استراتژي روي آوردن به «انحياز»علاوه بر تاكتيك عمليات تروريستي برخي رسانه‌ها استراتژي‌هاي ديگري را كه ممكن است توسط داعش اتخاذ شود نيز اعلام كرده‌اند. روزنامه «نيويورك تايمز» به تازگي در گزارشي به بررسي تغيير استراتژي داعش پس از شكست در عراق و سوريه پرداخته و نوشته است: «برنامه داعش براي دوره پس از شكست موصل، كاملاً مشخص است زيرا طي حدود پنج ماه گذشته، منابع تبليغاتي مختلف اين گروه بارها آن را اعلام كرده و روي آن مانور داده‌اند. در حقيقت، داعش براي خود يك طرح احتياطي در نظر گرفته كه از آن با عنوان «انحياز» ياد مي‌شود و مشتمل بر عقب‌نشيني موقت به مناطق صحرايي است.» واژه انحياز نخستين بار در ماه مه و در آخرين سخنراني ابومحمد العدناني، سخنگوي سابق داعش شنيده شد كه در ماه اوت در حمله جنگنده‌هاي امريكايي به هلاكت رسيد. عدناني در آن سخنراني براي هواداران داعش توضيح داد كه از دست دادن سرزمين، به معناي شكست نيست و اعضاي اين گروه پس از مقاومت تا آخرين حد توان، به صحرا عقب‌نشيني كرده و براي بازگشت دوباره آماده خواهند شد، يعني همان كاري كه در فاصله سال‌هاي 2007 تا 2013 انجام دادند.
