زماني كه انديشكده امريكايي بلفر در گزارشي به تغيير نمودار جمعيتي در جهان اسلام و روند رو به كاهش زاد و ولد در ميان مسلمانان پرداخت و آينده نه‌چندان روشني را براي جمعيت مسلمانان جهان ترسيم كرد خوب مي‌دانست كه چه بحراني اكثر كشورهاي اسلامي و به خصوص ايران را تهديد مي‌كند؛ بحران كاهش جمعيت كه نمي‌توان براي آن نسخه‌اي نوشت تا چند ماهه جواب بدهد بلكه به برنامه‌اي چند ساله نياز دارد. بحرانی که می‌توان آن را خاموش‌ترين اتفاق دنيا نام برد؛ اتفاقي كه دامان ايران را گرفته و حالا با نزديك شدن به روز ملي جمعيت فقط صداهايي در حد شعار براي مقابله با آن به گوش مي‌رسد. حرف‌هايي كه نشان مي‌دهد هنوز دولت براي اين بحران فراگير هيچ برنامه‌اي ندارد و با دست روي دست گذاشتن منتظر است تا شرايط به خودي خود تغيير كند.
كاهش نرخ باروري در ايران طي 30 سال گذشته حيرت‌انگيز و معادل 70 درصد بوده، كه به استناد گزارش‌هاي موجود «يكي از سريع‌ترين و چشمگيرترين آمارهاي كاهش باروري در تاريخ بشر» به شمار مي‌آيد. بر همين اساس تا سال 2000، نرخ باروري ايران به دو زايمان در هر زن كاهش يافته بود، كه پايين‌تر از سطح مورد نياز براي جايگزيني جمعيت كنوني است.
جمعيت ايران نصف ميشودحدود سه سال پيش مقاله‌اي در تايمز منتشر شد كه نرخ باروري در ايران را از اين نيز كمتر مي‌دانست.
آن مقاله به هشدار سازمان ملل اشاره كرده و آورده بود: جمعيت ايران در دو دهه آينده رو به كاهش مي‌رود و درصورت تداوم روند كنوني، تا پايان اين قرن بيش از 50 درصد كاهش مي‌يابد.
در همين رابطه و به گزارش اطلاعات‌نامه جهاني سيا، نرخ باروري در ميان مسلمانان به شدت پايين آمده است و به نسبت بسياري از كشورهاي آفريقايي زيرصحرايي، امريكاي لاتين و آسيايي كمتر شده است.
دكتر غلامرضا مقدم، جامعه‌شناس با اشاره به عواملي به جز عامل اقتصادي در پايين آمدن نرخ جمعيت مي‌گويد: «عامل فرهنگي و رواج سبك زندگي «مجردي» و افزايش تمايل جوانان به «فرار از ازدواج» را نبايد ناديده گرفت. فرهنگي كه ابتدا در سبك زندگي جوامع غربي راه پيدا كرد و پس از آن با گسترش راه‌هاي ارتباطي و نفوذ فرهنگي در كشورهاي شرقي، اكنون اين تمايل به زندگي مجردي و روابط خارج از چارچوب خانواده و ازدواج در كشورهاي مسلمان نيز بسيار شايع شده است.» اين استاد دانشگاه، فرار از ازدواج را يكي از مهم‌ترين عوامل كاهش باروري عنوان كرده و ادامه مي‌دهد: «داده‌ها نشان مي‌دهد كه در بسياري از مناطق جهان، مردان و زنان يا در سنين بالا ازدواج مي‌كنند يا مجرد باقي مي‌مانند. نرخ طلاق نيز افزايش يافته است.»
ترويج سبك زندگي غربي، سختي روز‌افزون ازدواج و هجوم بي‌سابقه شبكه‌هاي ماهواره‌اي به شيوه زندگي ايراني – اسلامي، پديده‌هاي نظير تجرد، فرار از ازدواج، بي‌علاقگي به خانواده، روابط خارج از دايره عرف و شرع و در نهايت بحران جمعيت و خانواده را به گونه‌اي دامن زده است كه صداي زنگ خطر آن به گوش مراكز و انديشكده‌هاي غربي نيز رسيده است.
سياست‌هاي افزايش مواليد روي كاغذسالها از پي هم مي‌آيند و مي‌روند و بحث كاهش جمعيت آنقدر تكرار مي‌شود كه گوش مسئولان ديگر نسبت به آن حساسيتي ندارد و گويي فقط موضوعي است براي شنيدن و از كنارش گذر كردن.
دوسال پيش موضوع جمعيت و نرخ باروري در كشورمان آنقدر حساس شده بود كه هشدار مسئولان وزارت بهداشت را هم برانگيخت، به گونه‌اي كه معاون بهداشتي اين وزارتخانه از كاهش جمعيت كشور به ۶۲ ميليون نفر تا سال ۱۴۸۰ خبر داد. اما گذر زمان نشان داد، سياست‌هاي افزايش مواليد همچنان روي كاغذ باقي مانده است و كسي ديگر از واژه بحران و هشدار هم هراسي ندارد.
كارشناسان معتقدند طي ۱۰ سال آينده به ازاي هر ۱۰ خانوار هفت سالمند بالاي ۶۰ سال در كشور خواهيم داشت كه همين امر هم نسبت به بروز پديده سالمندي و پير شدن هرم سني جمعيت كشورمان به نوبه خود يك هشدار به شمار مي‌آيد.
روز گذشته رئيس شوراي فرهنگي اجتماعي زنان با اشاره به اينكه هيچ‌كس حق ندارد در موضوع جمعيت براي مردم تصميم بگيرد يا محدوديتي ايجاد كند، گفت: «مسئولان بايد از تصميمات مردم در زمينه افزايش جمعيت حمايت كنند.» كبري خزعلي با اشاره به تأكيدات رهبر معظم انقلاب بر اهميت نقش جواني جمعيت افزود: «در حال حاضر سياست‌هاي جمعيتي به همه دستگاه‌ها ابلاغ شده است و ستاد ملي زن و خانواده موظف است هر شش ماه يك بار گزارش عملكرد دستگاه‌ها را به شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارائه دهد زيرا ستاد ملي زن و خانواده يك هيئت دولت تخصصي در زمينه خانواده است.»
عزمي در مسئولان ديده نميشودبا اينكه حرف در مورد جمعيت زياد است، اما در عمل چيزي عايد جامعه نمي‌شود.
بر همين اساس توزيع و بازتوزيع جمعيت بايد در برنامه ششم توسعه كشور ديده شود، همچنين بازنگري قوانين حمايتي و تشويقي جمعيت و حمايت از بيمه زنان خانه‌دار و در نظر گرفتن خانه‌داري به عنوان يك شغل بايد پيش‌بيني شود.
دكتر مقدم، جامعه‌شناس در مورد پيش‌نيازهاي افزايش جمعيت مي‌گويد:«قوانين حمايتي و تشويقي در زمينه جمعيت بايد بازنگري شود و متناسب با تعداد فرزندان افزايش يابد. همچنين حمايت از سربازي افراد متأهل بايد اجرا شود و اگر اين سياست‌ها به طور كامل اجرايي شوند، دانشجويان امكانات خوبي براي تشكيل خانواده و فرزندآوري خواهند داشت. همچنين دانش‌آموزان اگر بخواهند تشكيل خانواده بدهند امكانات خوبي مي‌گيرند تا بتوانند در مقطع ليسانس در كنار تشكيل خانواده و فرزندآوري ادامه تحصيل دهند زيرا بر اساس آمار سازمان بهداشت جهاني بهترين سن فرزندآوري از ۱۸سالگي شروع مي‌شود.»
در همين رابطه مينو اصلاني، رئيس بسيج جامعه زنان نيز معتقد است:«مطالبه و عزم جدي براي افزايش جمعيت و فرزندآوري در ميان مردم وجود دارد اما متأسفانه مسئولان عزم جدي براي فراهم كردن زمينه‌هاي مناسب توليد نسل ندارند.»
از طرف ديگر ناباروري نيز مزيد بر علت شده تا رشد جمعيت به كندي صورت گيرد. با اين تفاسير هنوز بيمه‌ها برنامه‌اي براي افرادي كه از چنين دردي رنج مي‌برند، ندارند. رئيس انجمن جنين‌شناسي با اشاره به اينكه بيمه‌ها درمان ناباروري را پوشش نمي‌دهند، گفت:«خدمات استاندارد درمان ناباروري به وزارت بهداشت اعلام شده كه اميدواريم تا پايان سال اجرايي شود.» دكتر محمدمهدي آخوندي با اشاره به اينكه در حال حاضر حدود ۴ ميليون زوج ايراني نابارور هستند، ادامه داد:«بايد اقداماتي در جهت رفع مشكل اين خانواده‌ها و همچنين باروري سالم آنها انجام دهيم. با توجه به سياستگذاري‌هايي كه در كشور انجام مي‌شود ۸۰ درصد زوج‌ها بارورند و ۲۰ درصد آنها نابارورند و بر‌همين اساس بايد عوامل ناباروري را شناسايي و براي رفع آن اقدام كنيم.»
یعنی مردم را دور از جون چی فرض کردید؟ بچه دار بشن از ۱۸ سالگی که بعد بچه چه کار کنه؟ عرضه دارید کاری کنید نسل موجود از کشور فراری نشن. 
