او پس از موفقيت رزمندگان در عمليات والفجر10 و استقبال مردم حلبچه از نيروهاي ايراني، در 25اسفند 66 بمباران گسترده شيميايي را عليه مردم بي‌دفاع غيرنظامي انجام داد. يك روز پس از اين واقعه هواپيماهاي ارتش بعث عراق شهر نودشه در استان كرمانشاه را نيز مورد حمله شيميايي قرار دادند كه افراد غيرنظامي زيادي را دچار آسيب كرد.«احمد مبارك شاهي» امام جمعه شهر نودشه در گفت‌وگو با «جوان» از 26 اسفند سال 66 و مظلوميت مردم و شهر نودشه مي‌گويد.
روز 26 اسفند سال 1366 هواپيماهاي ارتش بعث شهر نودشه را بمباران شيميايي كردند. توضيح مي‌دهيد چه اتفاقي در آن روز براي شهر نودشه و مردمش افتاد؟
ساعت 15 روز 26 اسفند 66 دو هواپيماي عراقي وارد خاك ايران شدند و همان لحظه شهر نودشه را بمباران كردند. هواپيماهاي عراقي سه بمب روي شهر انداختند و آن لحظه مردم نمي‌دانستند اين بمب‌ها شيميايي هستند. بمب‌ها در محله بهداري، محله‌اي به نام منزل آقاي فلاحي و پايين شهر اصابت كرد. به دليل شرايط جنگي مردم روزها از شهر خارج مي‌شدند و شب‌ها به خانه‌هايشان برمي‌گشتند. آن زمان هم عمليات والفجر10 در حال انجام بود و اتفاقات شهر حلبچه پيش آمده بود. يك روز قبل از بمباران شيميايي نودشه، ارتش بعث شهر حلبچه را مورد بمباران وسيع شيميايي قرار داد.
چرا بعثي‌ها شهر نودشه را براي حمله شيميايي انتخاب كردند؟
نودشه در سه كيلومتري مرز عراق واقع شده و در نزديكي حلبچه قرار دارد و از شهرهاي پر جمعيت مرزي است. حلبچه پرجمعيت‌ترين شهر عراق بود و از ارتفاعات نودشه، حلبچه نمايان است و هوايي كمتر از 15 كيلومتر با هم فاصله داريم. زمان جنگ تمام شهرها و روستاهاي اطراف نودشه خالي از سكنه شدند ولي نودشه با 5 هزار نفر جمعيت پشت مرزها و جبهه ماند. زنان در نودشه نان مي‌پختند و مردان نان‌ها را به كولشان مي‌گرفتند و به جبهه‌ها مي‌بردند. دو كيلومتر با جبهه فاصله داشتيم. عراقي‌ها از اين موضوع ترس داشتند و مي‌خواستند به نوعي شهر را خالي از سكنه كنند. چون شهر در مسير گلوله‌باران دشمن بود مردم روزها از شهر خارج مي‌شدند و در اطراف نودشه در پناهگاه‌هايي كه وجود داشت مي‌رفتند و شب‌ها دوباره به خانه‌هايشان بازمي‌گشتند. در طول جنگ حدود 2 هزار بار نودشه گلوله‌باران شد و 206 بار با هواپيما شهر زده شد كه سه بار آن شيميايي بود. دو حمله شيميايي ديگر در يكم و سيزدهم فروردين 67 اتفاق افتاد ولي حمله اول بيشترين شهيد و مصدوم را بر جاي گذاشت. نودشه شهري پلكاني است و ارتفاع بلندي دارد. مردم براي در امان ماندن از اثرات گازهاي شيميايي مي‌گفتند كه بايد به سمت بالا رفت ولي هواپيماها دقيقا قسمت بالايي شهر را مورد اصابت قرار دادند تا مردم نتوانند به طرف بالا بروند و بيشترين آسيب را ببينند. شب بمباران غير از مركز بهداشتي، شهر نودشه خالي از سكنه شد. آن زمان پزشكي براي مداواي مجروحان داشتيم كه او هم به دليل تماس با جانبازان شيميايي به شهادت رسيد. چند پرستار هم بودند كه آنها هم مصدوم شيميايي شدند. تمام افرادي كه با بمباران ارتباط داشتند آلوده به گاز خردل شدند.
در روز حمله چند نفر به شهادت رسيدند؟
همان روز هفت نفر شهيد شدند. آن زمان وقتي جايي بمباران مي‌شد مردم براي درآوردن وسايل زندگي‌شان از زير آوار به محل بمباران مي‌رفتند. اين بار مردم نمي‌دانستند بمباران شيميايي بوده و روز بعد هشت نفر از يك خانواده در يك خانه شهيد شدند. 75 نفر آن شب مصدوم شدند و براي مداوا به كرمانشاه رفتند كه برخي از آنها براي درمان به خارج از كشور هم رفتند. همان روز 75 نفر شيميايي مي‌شوند ولي روزهاي بعد به آمار مصدومان اضافه مي‌شود و ما الان 360 مصدوم شيميايي داريم كه داراي پرونده هستند ولي پرونده‌هايشان هنوز توسط كميسيون پزشكي بنياد شهيد تأييد نشده است. يكي از جانبازان امسال شهيد شد كه پرونده‌اي در بنياد شهيد ندارد.
اگر شهر شلوغ بود افراد بيشتري شهيد و جانباز مي‌شدند؟
ما خودمان هواپيما را با چشمان‌مان ديديم ولي اصلاً فكر نمي‌كرديم بخواهند بمباران شيميايي كنند. هواپيماها بارها بر فراز شهر پرواز كرده و شهر را زده بودند ولي هيچ بار شيميايي نبود. در جريان بمباران شيميايي حلبچه هم نبوديم و فقط شنيده بوديم كه حلبچه بمباران شده است. آن زمان هنوز كسي بحث شيميايي را نشنيده بود. روز بعد كه گفتند حمله شيميايي شده ما اصلاً نمي‌دانستيم بمباران شيميايي يعني چه.
جانبازان و شهيدان شهر نودشه مظلوم واقع شدند و چرا آنطور كه بايد و شايد به آنان رسيدگي نمي‌شود؟
آن روز تمام پرونده‌هايي كه در شهر وجود داشت را معدوم كردند. گفتند كه همه شيميايي است و بايد از بين برود. متأسفانه يكي از عواملي كه باعث شد مردم به حقشان نرسند همين مورد است و گروهي كه براي پاكسازي آمده بودند تمام مدارك پزشكي و حتي پرونده‌هاي آموزش‌وپرورش و كلانتري را از بين بردند. اگر الان از سال 66 پرونده‌اي بخواهيد يك پرونده هم وجود ندارد. مي‌گفتند چون گاز خردل بوده و عوارض شيميايي‌اش خطرناك است بايد هر چيزي كه آلوده است را از بين برد.
همچنين همان روزها نام مصدومان و شهيدان بمباران نودشه در آمار مصدومان و شهيدان شهر حلبچه قرار گرفت. چون با حلبچه در يك مسير بوديم و يك بيمارستان صحرايي كه سپاه در نزديكي نوسود زده بود را داشتيم كه همه مصدومان شيميايي حلبچه را به آن بيمارستان مي‌بردند و مصدومان شيميايي نودشه را هم به آن بيمارستان مي‌بردند اسامي يك جا ثبت شد. دو سال پيش گروه‌هايي كه از ژاپن آمده بودند در عكس‌هايي كه گرفته بودند و در آرشيو سازمان ملل درآورده بودند عكس‌هاي مصدومان شهر نودشه را جزو مصدومان شهر حلبچه آورده بودند. در صورتي كه نودشه مشكلات زيادي برايش به وجود آمد و همين حالا آثار آن بمباران مانده است. در تاريخ 10 فروردين 67 گروهي از سازمان ملل آمدند و فيلم، عكس و گزارش گرفتند و آزمايشات زيادي روي گازهاي شيميايي انجام دادند و تأييد كردند كه شهر به گاز خردل آلوده شده است.
در اين چند ساله اخير هم چند نفر از مصدومان شيميايي به شهادت رسيدند. به مرور زمان آمار شهداي شيميايي نودشه بيشتر مي‌شود و همين الان افرادي كه مشكلات تنفسي دارند با سختي زندگي مي‌كنند. چند سالي است در 26 اسفند برنامه‌هايي براي معرفي بمباران شيميايي و اتفاقاتي كه افتاده برگزار مي‌كنيم. امسال هم قرار است در 26 اسفند همراه مسئولان و بزرگان منطقه همايشي داشته باشيم. در حق مردم نودشه ظلم شده است و ما انتظار داريم به خاطر مشكلات شيميايي و شهدا شهر گلستان شود.
شهر در زمان بمباران شيميايي 5 هزار نفر جمعيت داشت ولي متأسفانه به دليل مهاجرت الان به 4 هزار نفر رسيده است. نودشه از لحاظ گردشگري جاي بسيار بكر و زيبايي است كه با سرمايه‌گذاري مي‌تواند به قطب گردشگري تبديل شود ولي امكانات صفر است. حلبچه شهر كوچكي بود اما به احترام بمباران شيميايي و شهدايش استان شد و شهر ما با 110 شهيد كه به 117 نفر رسيده هنوز بخشداري ندارد.
بمباران شيميايي را سازمان ملل تأييد كرده است و اين فرصت خوبي است تا از طريق بين‌المللي جنايت استكبار عليه مردم نودشه را به همگان معرفي كرد؟
ما خبرنگاران خارجي كه ماسك زده به شهر آمده بودند را ديديم و اگر از هر كسي كه آن زمان بوده بپرسيد آن روزها را به خاطر دارد. دو يا سه سال پيش گروهي از ژاپن براي كمك‌هاي دارويي و درماني آمدند و نزد مصدومان رفتند. ژاپني‌ها فيلم تأثيرگذاري هم درست كردند كه در تلويزيونشان پخش شد. ما به تنهايي نمي‌توانيم همه كارها را انجام دهيم و بايد ارگان‌ها و سازمان‌هاي ديگر به كمكمان بيايند. به تازگي از وزارت خارجه خواسته‌ايم كه اسناد مربوط به آن روز را در اختيارمان بگذارد كه هنوز به نتيجه نرسيده‌ايم. در اين چند ساله كارهايي انجام شده ولي هنوز كميسيون پزشكي به مردم سخت مي‌گيرد. الان 160 پرونده در بنياد شهيد شهرستان آماده داريم كه بايد در دستور كار قرار بگيرد. شهر ما از لحاظ پزشكي و دارويي محروم است. مصدوم 75 شيميايي داشتيم كه براي كپسول اكسيژن مشكل داشت. مصدومي داريم كه دو چشمش را از دست داده است. دولت بايد فكري به حال مصدومان شيميايي شهر نودشه كند. وظيفه ما اطلاع‌رساني است و كارهاي اجرايي را بايد كسان ديگري انجام دهند و براي اين مردم مظلوم كاري صورت بگيرد. انتظاراتي كه داشتيم زياد برآورده نشد. بايد از طريق نمايندگان مجلس و وزارتخانه‌ها پيگيري شود تا مشكلات مردم حل شود. بايد براي ابتدايي‌ترين مسائل پزشكي به مركز شهرستان برويم. كوچكترين امكانات پزشكي در شهر وجود ندارد و بايد به مصدومان شيميايي رسيدگي كرد.
