روز گذشته گونترگراس نويسنده و متفكر مشهور آلماني در كنار بيش از 500 نويسنده سرشناس ديگر در دنيا، از جمله پنج برنده جايز نوبل طي نامهاي به سازمان ملل متحد، جاسوسي دولت امريكا از كاربران اينترنت را محكوم كردهاند. اين نويسندگان هشدار دادهاند كه سازمانهاي جاسوسي امريكا در حال خدشه وارد كردن به دموكراسي هستند و بايد هرچه زودتر به واسطه يك منشور جديد بينالمللي برچيده شوند. برنامه نظارت جمعي يا جاسوسي سازمان امنيت ملي امريكا از مردم اين كشور و ديگر ملل جهان را ماهها پيش ادوارد اسنودن، مأمور سابق سازمان امنيت ملي امريكا افشا كرده و در پي آن مجبور به فرار از امريكا و پناهندگي در روسيه شده بود.
به گزارش «جوان» و به نقل از گاردين، نويسندگاني از 81 كشور مختلف جهان كه در ميان آنها اسامي چون مارگارت اتوود، دان دليلو، اورهان پاموك، آرونداتي روي و نيز نويسنده مشهوري چون گونترگراس به چشم ميخورد، در نامهاي اعتراضآميز به سازمان ملل نوشتهاند: «جاسوسي آژانسهاي اطلاعاتي از ارتباطات ديجيتالي ميليونها انسان دارد همه را به مظنونان بالقوه تبديل ميكند و پيامدهاي نگرانكنندهاي براي جوامع دارد.»
آنها از سازمان ملل متحد خواستهاند تا با ايجاد يك منشور بينالمللي حقوق ديجيتال در عصر اينترنت هرچه زودتر از حقوق مدني محافظت كند. درخواست اين نويسندگان درست يك روز پس از درخواست سران شركتهاي فناوري پيشرو در جهان مبني بر اعمال تغييرات گسترده در قوانين نظارت جمعي امريكا صورت ميگيرد. روز دوشنبه تيم آرمسترانگ رئيس و مدير اجرايي شركت AO، لاري پيج مدير اجرايي گوگل، مارك زاكربرگ مالك فيسبوك، ديك كاستالو مدير اجرايي توئيتر و ماريسا مير مدير اجرايي شركت ياهو بازگرداندن اعتماد عمومي به اينترنت از طريق اصلاح قوانين نظارت جمعي امريكا را خواستار شده بودند.
چندي پيش نيز شركتهاي اپل، گوگل، مايكروسافت و فيسبوك طي نامه سرگشادهاي به باراك اوباما از برنامه جاسوسي امريكا انتقاد كرده بودند. حالا پس از آن نامه جنجالي، نوبت به توماري رسيده كه مشهورترين و قابل احترامترين نويسندگان جهان و نيز صاحبان پرفروشترين كتابهاي دنيا را گرد هم آورده و پيام متحد و واحد آنها مبني بر جلوگيري از برنامههاي جاسوسي امريكا را منتشر كرده است. اين نويسندگان، كشورهايي را كه به شكلي نظاممند از قدرت خود براي اهداف جاسوسي و نظارت جمعي سوءاستفاده ميكنند، متهم كردهاند.
از ديگر اسامي معروف نويسندگاني كه اين تومار را امضا كردهاند ميتوان به جي ام كوئتزي، يان مارتل، آريل دورفمن، رودي دويل، آموساوز، ديويد گراسمن و ميخائيل شيشكين روسي اشاره كرد. همچنين هنينگ منكل، ليونل شرايور، حنيف قريشي، توماس كنيلي و آنا فاندر از ديگر امضاكنندگان مشهور نامه نويسندگان مشهور دنيا به سازمان ملل متحد هستند.
در بيانيه اين نويسندگان آمده است: «برنامه نظارت جمعي كه ادوارد اسنودن آن را افشا كرد، حقوق حريم خصوصي و فكري و نيز محيطهاي شخصي و ارتباطات همه انسانها را به چالش كشيده و تضعيف كرده است. اين حقوق اساسي بشر به واسطه اهداف جاسوسي برخي دولتها و شركتها از درون تهي و ساقط اعتبار شده است. يك فرد تحت نظارت ديگر يك انسان آزاد نيست؛ يك جامعه تحت نظارت نيز ديگر يك جامعه دموكرات و آزاد نيست. براي بازگرداندن اين اعتبار، حقوق دموكراتيك ما همچون فضاي واقعي بايد در فضاي مجازي نيز احيا شود.»
برنامه نظارت جمعي امريكا از مردم امريكا و برخي كشورهاي جهان در ماههاي اخير با سر و صداي بسياري همراه بوده است و بر اساس گزارش روزنامه گاردين كه براي اولين بار جاسوسي گسترده دولتهاي امريكا و انگليس از مردم را فاش كرد، دولت امريكا يا انگليس ميتواند با چند كليك ساده كاربران به اطلاعات دستگاه تلفن همراه آنها، ايميل، اطلاعات شبكههاي اجتماعي و تاريخچه جست و جوهاي اينترنتي آنها دسترسي داشته باشد و به كمك شركتهاي اينترنتي از گرايش و فعاليتهاي سياسي كاربران با خبر شده و اطلاعات شخصي آنها را جمعآوري و ذخيره كند.