معصومه ایمانی - تعطیلات نوروزی در ایران یکی از طولانیترین تعطیلات بین تمام کشورهای جهان است، درست است که به طور رسمی تعطیلات در کشور همان 5 روز اول سال است ولی به طور غیر رسمی تا 13 فروردین مردم و کشور و ادارات دولتی و خصوصی در تعطیلی هستند. تعطیلات نوروز با توجه به تعطیل بودن مدارس بهترین زمان برای مسافرت است، خیلی از خانوادهها در این ایام کوله بار سفر را بسته و با ذکر این موضوع که هر چه در خانه میخوریم در مسافرت خواهیم خورد، راهی تعطیلات میشوند.بعضیها نیز بر خلاف دیگران، تهران خلوت در نوروز را برای ماندن و لذت بردن از هوای کوهپایهایاش بسیار میپسندند، هوایی است که سالهاست از آن خبری نیست و دیگر کمتر کسی حتی فکر میکند که تهران در پای کوه دماوند سر از زمین برآورده است.اگر شما هم جزو همین عده هستید که ماندن در تهران را به مسافرت رفتن، آن هم به شهر شلوغ اصفهان پر از مسافر ترجیح میدهید، از دیدنیهای تهران هم استفاده کنید. تهران خلوت است از شرق تا غرب و از شمال تا جنوبش را میتوان در 20 دقیقه طی کرد. پایتخت شلوغ ایران جاهای دیدنی فراوانی دارد.اگر ساکن شهرهای دیگر کشور هستید و برای تعطیلات به تهران میآیید؛ شما نیز سری به جاهای دیدنی تهران بزنید.
دربند؛ اولین نقطه صعوددربند از دهكدههای قدیمی شمیران واقع در شمال باغ سعد آباد است. محله دربند از مناطق خنك و گردشگری تهران است. دربند در ارتفاع 1700متری از سطح دریا، نقطه آغازین یكی از راههای اصلی صعود كوهنوردان به البرز مركزی است. كوره راهی كه از دربند آغاز میشود به آبشار دوقلو و پناهگاه شیرپلا ختم میشود. رودخانه دربند پس از عبور از دره دربند و از كنار قهوهخانهها و رستورانهای حاشیه آن، از میدان سربند تا میدان دربند ادامه دارد.مشخصه میدان سربند مجسمه كوهنوردی آن است و در ادامه به آبشار دو قلو و شیرپلا میرسیم. از شیرپلا نیز میتوان تا قله توچال كوهپیمایی كرد؛ راه باریك و مالرو است. بعد از گذر از آبشار دوقلو به پناهگاه شیرپلا و آبشار زیبایش میرسید. پناهگاه بسیار مجهز و امكان شبمانی نیز فراهم است. در اینجا كوهنوردان بسیاری را میبینید كه بعد از استراحت در پناهگاه به سمت جانپناه امیری و قلهتوچال حركت میكنند؛ شما هم میتوانید یك بار تجربه كنید. اگر هم اهل کوهنوردی نیستید، سری به این منطقه برای استفاده از آب و هوای کوهستانی بزنید و چای یا آب میوهای را در یکی از رستورانهای بیشمار آن میل کنید، روحتان تازه میشود.
قلعه ابن بابویهدر جنوب تهران، مقبره ابن بابویه یا شیخ صدوق در خیابانی که به نام وی نامیده میشود، قرار دارد. محوطه اطراف بقعه باغ بزرگی از گورستانهای معتبر تهران و ری است و بزرگان و مشاهیر زیادی در آن مدفون هستند که شیخ رجبعلی خیاط، جهان پهلوان تختی، استاد بهزاد، علامه دهخدا، میرزاده عشقی و میرزا ابوالحسن طباطبایی از جمله آنها به شمار میآیند. مقبره شیخ صدوق در دوره قاجاریه پس از سیلی عظیم پدیدار شد و سپس برای آن بقعه و آرامگاهی ساخته شد که در دورههای بعدی نیز مورد مرمت قرار گرفت.
تپه چشمه علیاین تپه بدون شک یکی از قدیمیترین آثار باستانی شهر ری است که هنگام بازدید از آن به استقرار تمدن هزار ساله در محل چشمه علی پی خواهید برد. مکان این چشمه، کوهی کمارتفاع در انتهای غربی رشته کوه بیبی شهربانو است که از دامنه جنوبی آن چشمه پرآبی میجوشد. نام قدیم این چشمه به نام خانواده سورن بوده که از خاندانهای مهم ایران و ری به حساب میآمده است. چشمهعلی سرمنشأ حیات یکی از کهنترین تمدنهای جهان و بنیاد شهر باستانی ری است. سفالهای یافت شده در این محل از زیباترین سفالهای پیش از تاریخ است که تعدادی از آنها را میتوانید در موزه ملی ایران ببینید.ایجاد فضای سبز در روی سطح تپه با فوارههایی در مقابل نقش برجسته محوطه ساماندهی شده، موقعیتی عالی را برای گردشگران به وجود آورده است. لازم به توضیح است که نقش برجسته روی صخره چشمه علی به دستور فتحعلیشاه قاجار ایجاد شده است.در بازدید از کوه بیبی شهربانو به برج مقبرهای هشت ضلعی متعلق به دوره سلجوقی برمیخورید. این مقبره متعلق به فردی زرتشتی به نام بوزرجمید بوده که تحت تأثیر تدفین اسلامی به یادگار، چنین بنایی را احداث کرده است.
دارالفنون؛ اولین مدرسه ایراناگر علاقه مند به آثار تاریخی هستید در بازگشت از چشمه علی حتماً سری هم به مرکز تهران زده و دیداری از اولین مدرسه مدرن کشور داشته باشید، دارالفنون نام مدرسهای است که به ابتکار امیرکبیر در زمان ناصر الدین شاه برای آموزش علوم و فنون جدید در تهران تأسیس شد. در دارالفنون استادان هر چندوقت یک بار به فرنگ میرفتند تا علوم جدید را فرا گیرند. میشود گفت که دارالفنون نخستین دانشگاه در تاریخ مدرن ایران است که تا دیرزمانی همه دانشگاههای خارجی را در نوشتههای ایرانی دارالفنون میخواندند. پس از سفر امیر کبیر به روسیه، وی متوجه نیاز فوری کشور به مرکز آموزش عالی شدد. بنابر این از ابتدای صدارت تلاش خود را برای ایجاد این مرکز آغاز کرد ولی متأسفانه خود وی هیچگاه شاهد افتتاح آن نشد؛ چرا که نخستین دسته از اساتید به سرپرستی دکتر پولاک، دو روز پس از دستگیری و تبعید امیرکبیر به تهران رسیدند و طبیعتاً با استقبال گرمی مواجه نشدند. با وجود آغاز به کار مدرسه، عملیات ساختمانی آن تا سال 1269 قمری ادامه داشت. در سال 1304 قمری، نیر الملوک وزیر علوم، تالار نمایشی در مدرسه ساخت تا مکانی برای اجرای تئاتر باشد. از آن زمان درِ اصلی مدرسه در خیابان همایون بسته و دری به خیابان ناصریه سابق و ناصر خسرو فعلی گشوده شد.
کاخهای تهرانتهران که حدود 200 سال پایتخت کشور بوده پر از کاخهایی است که هر یک از پادشاهان برای خود بنا کردهاند تا در آسایش و رفاه بیشتری روزگار بگذرانند. کاخهایی چون سعد آباد، گلستان، نیاوران و... در واقع محل فرمانروایی یکی از پادشاهان قاجار یا پهلوی بوده است و در برخی از موارد پادشاهان با به سلطنت رسیدن با افزودن عمارتی دیگر در کاخهای قدیمی محلی برای زندگی خود دست و پا میکردند. اگر در تهران بودید و وقت داشتیدحتماً سری به کاخهای آن هم بزنید تا مطلع شوید پادشاهان در زمان فقر و نداری مردم در روزگار خود چگونه در آسایش روزگار میگذراندند.کاخ گلستان مجموعهای از بناهاست که در میدان ارگ تهران واقع است. بناهای این کاخ در زمانهای مختلف ساخته شدهاند.شروع ساخت این کاخ به آغاز احداث ارگ تاریخی تهران و زمان شاه طهماسب اول باز میگردد ولی در دوره قاجار گسترش فراوانی یافت و محل سکونت شاهان قاجار بود. در زمان پهلوی جهت مراسم رسمی و محل اقامت رؤسای جمهور و مهمانان ویژه خارجی استفاده میشد. اتفاقهای مهمی از تاریخ معاصر ایران در این مجموعه به وقوع پیوستهاست. در حال حاضر به صورت موزه مورد استفاده قرار میگیرد. شمس العماره یکی از بناهای تاریخی تهران، مربوط به دوره قاجار است. شمس العماره یا بنای خورشید، از شاخصترین بناهای کاخ گلستان است.احداث این ساختمان در سال ???? ه.ق به دستور ناصرالدین شاه شروع شد و طی دو سال به مباشرت دوستعلیخان نظامالدوله به اتمام رسید. این ساختمان برای تماشای شهر تهران و اطراف آن توسط شاه و مهمانان او مورد استفاده بوده است. دلیل شاخص بودن آن ارتفاع، تزئینات و طراحی این بناست. سبک این بنا ترکیبی از معماری سنتی ایرانی و معماری غربی است. کریم پیرنیا سبک این بنا را سبک تهرانی نامیده است. کاخ سرخه حصار(یاقوت)، کاخ صاحب قرانیه، کاخ مرمر، کاخ سلطنت آباد و کاخ و پادگان عشرت آباد نیز از دیگر کاخهای موجود در تهران هستند، به این دو کاخ باید کاخهای سعدآباد و نیاوران را که در شمال تهران قرار گرفتهاند نیز اضافه کرد.اگر اهل خرید هم هستیدحتماً به بازار تهران و بازار تجریش و بازار شهر ری بروید مطمئن باشید تب و تاب خرید سال نو از بین رفته و شما میتوانید با خیال راحت خرید کنید.
حرم مطهر حضرت عبدالعظیم (ع)آخرین اما نه کم اهمیت جایی که حتماً توصیه میکنیم در تهران سری به آن بزنید تا علاوه بر دیدهتان، دلتان نیز صفایی بگیرد، حرم مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی است. شاه عبدالعظیم به قبله تهران معروف است و آرامگاه مطهر حضرت سالانه میلیونها زائر دارد.شاهعبدالعظیم یا عبدالعظیم حسنی مجموعه آرامگاهی یکی از نوادگان حسن بن علی است که در شهر ری(در جنوب تهران) قرار دارد. این آرامگاه با آرامگاه امامزاده حمزه و امامزاده طاهر از قرن سوم تاکنون، یکی از مشهورترین اماکن زیارتی ایران بوده است.حرم در بخش پایین چهارگوشی است که هر بر آن حدود هشت متر است. در بالا مانند همه بناهای سلجوقی برفراز چهارگوشه حرم، چهار گوشوار یعنی چهار طاق مورب احداث کردهاند و بالاتر از آن یک هشت ضلعی و روی آن یک شانزدهضلعی ساختهاند. روی این شانزدهضلعی گنبد اصلی حرم ساخته شده است. تمام این بخشها از درون آینهکاری شده است. تعمیر و تغییرات اصلی این بخش در زمان شاهطهماسب صفوی انجام گرفته است. صحنها و ایوان آستانه از آثار دوره صفوی است. در دوره قاجار تعمیرات و اضافات زیادی صورت گرفت. پوشش زرین گنبد به فرمان ناصرالدین شاه در سال ???? هجری قمری برابر با ???? میلادی انجام گرفته است.بسیاری از مشاهیر ایران در جوار ضریح و رواقهای اطراف، عمدتاً در باغ طوطی به خاک سپرده شدهاند. از جمله: ناصرالدین شاه قاجار، آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی(همچنین همسر و پسر وی)، علامه محمد قزوینی، عباس اقبال آشتیانی، ملا علی کنی، شیخ محمد خیابانی، ستار خان، حجت الاسلام محمدتقی فلسفی واعظ شهیر.در آخر هم اگر حوصله داشتید سری به پارک آب و آتش در تپههای عباس آباده بزنید یا به بوستان نهج البلاغه در بزرگراه همت و پونک بروید و از برج میلاد هم غافل نشوید تا از اقدامات جدید مدیریت شهر تهران در ساخت باغ درهها لذت ببرید.تهران آنطوری هم که میگویند بد نیست به خصوص در بهار واقعاً دیدنی است. شما ببینید و قضاوت کنید.