سالانه 120 تن طلا در خانههاي ايرانيها ذخيره ميشود و اين در حاليست كه اين ميزان طلا ميتواند در چرخه اقتصادي كشور اشتغالزايي فراواني ايجاد كند.به گزارش فارس با توجه به قدمت و تاثير صنعت طلا و تبعات و مزيتهايي كه براي كشور دارد اين سؤال در اذهان وجود دارد كه سكاندار بازار طلاي ايران به دست كيست و به كجا ميرود.
اهميت طلا مدتهاي مديدي است كه مورد توجه قرار گرفته و از صنعتهاي داراي قدمت چند هزار ساله است.
به عقيده تحليلگران، بازار طلاي ايران با وجود هماهنگي نسبي با بازار جهاني و همينطور جذاب بودن آن براي سرمايهگذاران داخلي، به بلوغ نرسيده و چندان امروزي و كارآمد نيست كه همين امر موجب ايجاد اختلالاتي در بازار طلا و به تبع آن در اقتصاد ملي(به دليل نقش طلا در آن) شده است.
قاچاق طلا، سهم اندك ايران از صادرات طلا، معضلات صنعت طلا و جواهر و معاملات نه چندان شفاف در برخي از ايام سال مسايلي هستند كه صنعت و بازار طلاي ايران را رنج ميدهد كه به گفته تحليلگران، ناديده گرفتن ويژگيهاي بازار طلا و وضع قوانين ناكارآمد توسط قانونگذاران و نظارت ضعيف متوليان بازار طلا از دلايل اين امر شناخته شده است.
معضلات بازار طلا موجب شده است با وجود قدمت 5 هزار ساله صنعت طلا در ايران و وجود معادن بسيار غني طلا، اين فلز گرانبهاي ايران نقش چنداني در بازار جهاني نداشته باشد.
*مصرف بالاي طلا در ايران هيچ جايگاهي در جهان ندارد
صنعت طلا يكي از پرسودترين صنايع در جهان شناخته ميشود كه از مزيتهاي نسبي آن ميتوان به وجود ضايعات، عدم آلايندگي، اشتغالزايي در محيط كوچك و سرمايه اندك براي توليد اشاره كرد.
كشورهايي همچون هند، تركيه، ايتاليا، عربستان، چين و آمريكا در صدر توليدكنندگان صنعت طلاي جهان جاي گرفتهاند و در مقابل هند، چين، آمريكا، تركيه، عربستان و ايران در صدر مصرفكنندگان قرار دارند كه ميتوان با نگاهي گذرا متوجه شد ايران تنها كشور بزرگ مصرفكننده محسوب ميشود كه جايگاهي در بين بزرگان توليد كننده ندارد.
توليد طلاي ايران با وجود دارا بودن قدمتي چند هزار ساله در صنعت طلا و با وجود مزيتهاي رقابتي براي رشد، كمتر از يك درصد از توليد جهاني است و سهم صادراتي آن نيز بنا به گفته كارشناسان يك صدم درصد جهاني را شامل ميشود.
* بورس تخصصي طلا نوسانات بازاري آن را كاهش ميدهد
برخي معتقدند ويژگيهاي بازار طلا، بورس جداگانهاي را ميطلبد. به ويژه آنكه ساير كشورها با وجود بورسهاي اوراق و كالايي معتبر، براي طلا بورس مستقل ايجاد كردهاند كه باز هم تحليلگران معتقدند با ايجاد بورس طلا ميتوان اندكي از نوسانات بازارهاي جهاني در داخل مصون ماند. اين افراد معتقدند براي راهاندازي بورس طلا، پيش شرطهايي لازم است و در عين حال بايد زيرساختهاي اقتصادي و امنيتي نيز براي راهاندازي بورس طلا نيز فراهم شود.
همچنين با وجود اعتراض فراوان متوليان صنفي طلا، طلاي وارداتي همچنان مشمول سه درصد عوارض گمركي است كه از همين رو بيشتر واردات طلا براي فرار از پرداخت تعرفه، به صورت قاچاق وارد كشور ميشود كه در نهايت صنعت و بازار طلاي ايران از آن ضرر ميكند.
* مصرف سالانه طلا در ايران 300 تن است
با توجه به اينكه ميزان گردش مالي صنعت طلا و جواهر يكهزار ميليارد دلار در جهان است اما با وجود اينكه ايران پنجمين مصرف كننده طلا و جواهر دنيا به حساب ميآيد، از اين تجارت پر سود سهمي ندارد.
ميزان مصرف سالانه طلا در كشور 300 تن تخمين زده ميشود و از اين مقدار يك تن شمش طلا و 80 درصد بقيه از بازيافت طلاهاي مستعمل است.
اين در حاليست كه بعد از انقلاب و شروع جنگ تحميلي به علت شرايط خاص كشور اين صنعت دچار آسيب جدي شد اما اكنون نگاه مسئولان تغيير كرده و تلاشهاي مطلوبي براي احياي اين صنعت صورت گرفته است.
* تقليد كوركورانه صنعت طلا را نابود ميكند
افول صنعت طلا در سالهاي گذشته و عقب ماندن كشور از عرصههاي رقابتي بازارهاي بينالملل، مشكلي است كه از عواملي مانند ضعف تكنولوژيهاي به كار رفته در اين بخش، بازاريابي ضعيف، واردات توليدات بيكيفيت به داخل كشور و ضعف كشور در طراحي الگوهاي جديد و مورد پسند مشتريان جهاني ريشه ميگيرد.
اما سؤال اين است چرا در حالي كه ايرانيان در زمينه طراحي و به كارگيري ظرافتهاي هنري در طلاسازي و صنعت ساخت جواهر و زيورآلات نيز شهره بوده و نمونههاي اعلاي توليدي آنان، همچنان در موزههاي جهاني ميدرخشد، امروز از اين مزيت بيبهره ماندهاند و به تقليد كوركورانه و بيرويه طرحها و نمونههاي خارجي ميپردازند.
* طراحي ايرانيان سبب رونق طلا و جواهر كشور ميشود
يك كارشناس صنايع دستي در اين زمينه گفت: طرحها و نقاشيهاي ايراني به ويژه طرحها و نگارههاي دوران سلجوقي قابليت فراواني براي رونق دادن به طراحي طلا و جواهر در كشور دارند.
زينب حاجيصالحي با بيان اينكه جاي برخي از نمادهاي ايراني در طرحهاي موجود خالي است، ادامه داد: اين مشخصه در بسياري از سبكهاي خارجي نيز رعايت ميشود و آنها نمادهاي ملي خود را در الگوهاي مدرن طراحي پياده ميكنند.
*حدود 50 درصد از طلاي مورد نياز كشور در اصفهان ساخته ميشود
رئيس اتحاديه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهرات استان اصفهان در مورد وضعيت بازار طلا در استان اصفهان اظهار داشت: خوشبختانه تمام موانع برداشته شده و در حال حاضر اين اتحاديه بدون هيچ مشكلي به كار خود ادامه ميدهد و در بهتر شدن شرايط تلاش ميكند.
علي زمردپوش با اشاره به اينكه حدود 50 درصد از طلاي مورد نياز كشور در استان اصفهان ساخته ميشود، خاطرنشان كرد: با توجه به اينكه اين مقدار از طلا در استان اصفهان توليد ميشود، نياز است كه از اين اتحاديه حمايتهاي لازم صورت بگيرد.
وي بيان داشت: در حال حاضر مواد خام از خارج از كشور براي ما وارد نميشود و طلاسازان مجبور هستند تا طلاهاي شكسته را آب كرده و طلاهاي جديد را بسازند كه در اين كار احتمال خطا وجود دارد.
* طلاهايي كه بدون استفاده در خانه ايرانيها ذخيره ميشود
سالانه 120 تن طلا در خانههاي ايرانيها ذخيره ميشود و اين در حاليست كه اين ميزان طلا ميتواند در چرخه اقتصادي كشور اشتغالزايي فراواني ايجاد كند.
اصفهان قطب صنعت طلاسازي ايران محسوب ميشود و ميتوان گفت توليد بيش از 50 درصد زيورآلات طلاي ايران در اصفهان صورت ميگيرد.
اين صنعت با توليد روزانه حدود 600 كيلوگرم محصول در سال، حدود 180 تن توليد دارد و البته توليد با توجه به نوسانهاي قيمت طلا و تغييرات تقاضاي بازار و همچنين ميزان مصنوعات قاچاق وارداتي تغيير ميكند.
* اشتغال بيش از 270 هزار نفر در توليد و عرضه طلا در سطح كشور
در سطح كشور بيش از 270 هزار نفر در عرصه توليد و عرضه طلا و جواهر اشتغال دارند و اين در حاليست كه اشتغال بيش از 270 هزار نفر در اين عرصه چگونگي نقش اين فرايند اقتصادي را در بخشهاي كلان اقتصادي كشور نشان ميدهد.
* فعاليت 2 هزار كارگاه طلاسازي در اصفهان
رئيس شركت شهركهاي صنعتي استان اصفهان با اشاره به اينكه امروزه مشكل اصلي خانوادهها و مسئولان كشور مسئله اشتغال است، اظهار داشت: در حال حاضر بالغ بر 2 هزار كارگاه طلاسازي در اصفهان مشغول به فعاليت هستند كه براي 13 هزار نفر ايجاد اشتغال كردهاند.
نبيالله قائدي ادامه داد: توسعه اين كارگاهها ميتواند در امر صادرات فرصتهاي شغلي زيادي ايجاد كند.
وي با بيان اينكه روزانه بيش از 600 كيلوگرم مصنوعات طلا و جواهر در اصفهان توليد ميشود، تصريح كرد: اين در حاليست كه توليد اين مصنوعات در سال حدود 200 تن را شامل ميشود.
* تبادلات براي ساخت شهرك طلا در اصفهان انجام گرفته است
رئيس اتحاديه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهرات استان اصفهان با اشاره به اينكه در مورد استانداردسازي كارگاههاي طلا در استان اصفهان اقدامات مثبتي صورت گرفته است، اظهار داشت: يك هزار و 300 كارگاه طلاسازي در استان اصفهان استانداردسازي شده است.
علي زمردپوش بيان داشت: اين كارگاهها به اداره استاندارد استان اصفهان معرفي شده و با انجام مراحل و اقدامات مربوطه استاندارد شدهاند.
وي ادامه داد: سال گذشته استانداردسازي طلا در استان اصفهان آغاز و براي نخستين بار در سطح كشور صورت پذيرفت.
رئيس اتحاديه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهرات استان اصفهان با اشاره به اينكه مشكل استاندارد طلاها در عيار آنها خلاصه ميشد، تصريح كرد: تخلفات انجام گرفته از سوي سازندگان طلا بسيار اندك بود و تذكرات لازم در اين مورد به متخلفان داده شد.
وي با بيان اينكه اقداماتي براي ساخت شهرك طلا در اصفهان انجام شده است، بيان داشت: قسمتي از اين شهرك كه حدود 100 كارگاه را شامل ميشود، در حال واگذاري به متقاضيان است.
* قيمت طلا در كشور وابسته به قيمت جهاني است
زمردپوش در مورد قيمت طلا و سكه در بازار اظهار داشت: قيمت طلا در كشور وابسته به قيمت جهاني است و در بورس كشورهاي خارجي تعيين ميشود و در صورتي كه قيمت در اين كشورها سير نزولي داشته باشد در تمام كشورها نيز اين امر اتفاق ميافتد.
وي ادامه داد: كشورهايي مانند آفريقا، آمريكا و انگلستان كه منابع مهم طلا در جهان به حساب ميآيند، به طور عمده بر قيمت طلا تاثير ميگذارند و تعيين كننده قيمت اين محصول محسوب ميشوند.
رئيس اتحاديه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر استان اصفهان با اشاره به اينكه احتمال كاهش قيمت طلا طي روزهاي آينده وجود دارد، خاطرنشان كرد: كاهش قيمت سكه ميتواند تا بازگشت به قيمت اوليه آن يعني 280 هزار تومان امكانپذير باشد.
* 42 خوشه طلا در اصفهان شناخته شده است
رئيس شركت شهركهاي صنعتي استان اصفهان با اشاره به اينكه در حال حاضر 42 خوشه طلا در استان اصفهان شناخته شده، تصريح كرد: سند راهبردي شش خوشه ديگر نيز فراهم شده است.
وي ادامه داد: ساماندهي كارگاههاي طلاسازي از جمله 42 معضل شناخته شده در توليد طلا و جواهر در اصفهان است.
* اصليت را به صنعت طلاي كشور برگردانيم
بايد به سمت مطالعه بر روي اين مسئله كه توانايي و كارايي بانك مركزي در عرصه شمش به چه ميزان است برويم و بايد با مطالعه بر روي اين مباحث به دنبال راهكار باشيم و اين در حاليست كه بايد با پيگيريها، مطالعات وسيع، ارزيابي و آيندهنگري در مورد مسائل مختلف در زمينه طلايي كه در صنعت و حتي فرهنگ ايراني قدمتي كهن دارد بررسيهايي صورت گيرد كه مشكلات مربوط رفع شود و به اصل اين صنعت و هنر در كشور برسيم.
اين مباحث در حالي مطرح ميشود كه وضعيت طلاي ايران همچنان نامعلوم است و ساماندهي به وضعيت طلاي ايران نيازمند سكانداري است كه آن را به جايي برساند كه شايسته است.