جوان آنلاین: ماجرا بهدرصد رشد تعرفهها و افزایش مزد درمان ربطی ندارد؛ رشد ۱۲۰ تا ۳۰۰درصدی تعرفههای پزشکی در طرح تحول سلامت هم نتوانست بساط زیرمیزی برخی از پزشکان را جمع کند! همچنانکه رشد ۴۷درصدی تعرفههای درمان برای همین امسال هم باز نتوانست پزشکان زیرمیزیبگیر را قانع کند تا درمان بیماران را به شمارش صفرهای حسابشان منوط نکنند! جالب اینکه پزشکان در کنار بازآموزی روشهای درمان در روشهای دریافت زیرمیزی هم بازنگری میکنند. نمونهاش تصاویری از مکالمه پزشک و بیمارش در خصوص تهیه سکههای زیرمیزی از صرافی خاصی بود که گویا با پزشک مورد نظر قرارداد داشت و دیگر نیازی به تغییر و تبدیل سکهها نبود! البته پیش از این هم سکه و دلار و حتی برای پزشکان بهروزتر و اهل ترید کردن رمز ارز هم به عنوان زیرمیزیهای بهروزرسانیشده و متناسب با نرخ تورم کار میکرد، اما اینکه به بیمار تأکید شود سکههای زیرمیزی را از صرافی خاصی تهیه کند، کاری جدید به شمار میرود. جالبتر از همه، اما حمایت تمامقد سازمان نظام پزشکی و حتی وزارت بهداشت از پزشکان زیرمیزیبگیر و توجیه این اقدام خلاف قانون با بهانههایی نظیر غیرواقعیبودن تعرفههای درمانی است، آن هم در شرایطی که اکثریت قریب به اتفاق پزشکان افرادی پاکدست و درستکارند و همچنان حکمت را با طبابت آمیختهاند تا در کنار مداوای درد بیمار، محرم و رازدار او هم باشند.
با وجود این آمار پزشکان زیرمیزیبگیر هم چندان کم نیست! بنا به تأکید محمد رئیسزاده، رئیس سازمان نظام پزشکی کشورمان ۸درصد از پزشکان زیرمیزی میگیرند و بیش از ۹۰درصد پزشکان کشور با شرافت، تعهد و رعایت ضوابط قانونی به بیماران خدمت میکنند، اما واقعیت این است که همین ۸درصد پزشک زیرمیزیبگیر هم عدد کوچکی نیست، به خصوص اینکه اغلب اوقات پزشکان جراح، متخصص و فوقتخصص هستند که امکان گرفتن زیرمیزی دارند، وگرنه پزشکان عمومی و پزشکان متخصص ویزیتبگیر اغلب اصلاً شرایط زیرمیزی گرفتن را ندارند! در مقابل بسیاری از چهرههای حوزه سلامت و جراحان شناختهشده و پنجه طلاییهایی که خیلی وقتها بیماران برای آنکه دستشان به دامن آنها برسد، ماهها پشت نوبت میمانند از پزشکانی هستند که زیرمیزی گرفتن برایشان به امری عادی تبدیل شده است و حتی این تخلف را حق خود میدانند. بدیهی است شناسایی این پزشکان متخلف برای مسئولان حوزه سلامت و نظام پزشکی کار سختی نیست. اصلاً شاید به قطعیت بتوان گفت وزیر بهداشت یا رئیس سازمان نظام پزشکی که خودشان از پزشکان جراح و متخصص هستند، بسیاری از همکاران زیرمیزیبگیر خود را میشناسند و به این موضوع اشراف کامل دارند! اما هیچ برخوردی با این افراد صورت نمیگیرد و بدون توجه به قوانین موجود در کشور و به شکل جزیرهای برای خودشان تعرفه تعیین میکنند و زیرمیزی میگیرند. بیماران و خانوادههای درماندهای هم که از همه جا ناامید شدهاند به امید بهبود از همه چیزشان میگذرند تا بتوانند زیرمیزی مدنظر پزشک مورد نظر را تهیه کنند و به دستش برسانند تا پزشک تیغ به دست بگیرد و به اتاق جراحی برود. بگذریم از اینکه پزشکانی که اینقدر نسبت به قانون و اخلاق و وجدان بیاعتنا هستند، گاهی وقتها به جای آنکه خودشان بیماری را که زیرمیزیاش را هم داده عمل کنند، تیغ جراحی را به دستیاران و شاگردان خود میسپارند و سایر فعالیتهای اقتصادیشان را مدیریت میکنند!
حالا گویا مجلس قرار است طرحی را ارائه دهد که بر اساس آن بتواند زیرمیزی را حذف کند. سلمان اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه پرداختهای غیررسمی یا همان زیرمیزی، واقعیتی تلخ و قدیمی در نظام سلامت است که رابطه مبتنی بر اعتماد میان پزشک و بیمار را که یکی از ارکان اساسی اثربخشی درمان است، مخدوش کرده درباره این طرح گفته است: «قرار بر این است که در قالب همکاری دولت و مجلس و در چارچوب برنامه هفتم توسعه، کمیتهای تشکیل شود تا در بازه زمانی کوتاهی طرح جامع حذف زیرمیزی تدوین و اجرا شود.»
از نگاه وی یکی از راهکارهای کلیدی، ایجاد یک بیمه سراسری و حذف بیمههای متعدد و پراکنده است تا نظام سلامت از حالت طبقاتی خارج شود. همچنین تا زمانی که بیمهها پراکنده و ناکارآمد باقی بمانند، حذف ارز ترجیحی برای دارو و ملزومات پزشکی بینتیجه خواهد ماند و نظام بیمهای کشور متضرر خواهد شد. یکی از ابعاد اصلی طرح، جرمانگاری جدی پدیده زیرمیزی است تا فرد خاطی بهگونهای مجازات شود که ارتکاب چنین جرمی برای او صرفه اقتصادی نداشته باشد. حالا باید منتظر ماند و دید پدیدهای که با طرح تحول سلامت و رشد ۱۲۰ تا ۳۰۰درصدی تعرفهها برچیده نشد، میتواند با تشدید نظارت، جرمانگاری و همچنین ایجاد یک بیمه سراسری و خروج از نظام طبقاتی سلامت مدیریت شود، البته بیمه یکسان برای همه آحاد جامعه و خروج سلامت از نظام طبقاتی موضوعاتی هستند که اگر اجراییشدن آنها از مبارزه با زیرمیزی سختتر نباشد، سادهتر نیست!