جوان آنلاین: در روزهای اخیر، اظهارات ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، در رد شایعاتی مبنی بر همکاری اطلاعاتی مسکو با اسرائیل برای حمله به ایران، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.
به گزارش فارس، این اظهارات که در تاریخ ۲۹ اوت (۸ شهریور) مطرح شد، نه تنها یک پاسخ قاطع به اخبار جعلی است، بلکه بر عمق روابط استراتژیک بین ایران و روسیه تأکید دارد. زاخاروا در بیانیه خود برخی ادعاها مبنی بر اینکه روسیه اطلاعات محرمانهای را پیش از حمله اسرائیل به ایران در اختیار تلآویو قرار داده، به عنوان» دروغ محض» توصیف کرد.
او تأکید کرد که حمایت مسکو از تهران، عاملی آزاردهنده برای غرب است. به گفته او: «کسانی که این اخبار جعلی را منتشر کردهاند، نیروهای خصمانه نسبت به مسکو و تهران هستند. ما میبینیم که این اخبار جعلی در غرب نیز تبلیغ میشود.» سخنگوی وزارت خارجه روسیه تصریح کرد که هدف چنین اظهارات و تحلیلهایی تضعیف شراکت استراتژیک جامع بین دو کشور دوست است.
زاخاروا اشاره کرد که چنین اطلاعات غلطی به طور دورهای ظاهر میشوند و تهران باید آنها را محکوم کند – که البته ایران نیز ارزیابی اصولی خود را در این زمینه ارائه داده است. او به تماس تلفنی اخیر بین ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، و مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، اشاره کرد که در آن، دو طرف بر تعهد به گسترش همکاری دوجانبه تأکید کردند.
زمینههای استحکام روابط ایران و روسیهروابط ایران و روسیه ریشه در تاریخ طولانی دارد و در سالهای اخیر، به دلیل منافع مشترک ژئوپلیتیکی، اقتصادی و امنیتی، به سطح شراکت استراتژیک رسیده است. این استحکام نه تنها بر پایه حمایت متقابل در برابر فشارهای غرب استوار است، بلکه زمینههای متنوعی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود:
۱. همکاری نظامی و امنیتی: روسیه یکی از تأمینکنندگان اصلی تسلیحات برای ایران بوده است. از فروش سیستمهای دفاع هوایی مانند S-۳۰۰ و S-۴۰۰ گرفته تا همکاری در سوریه، جایی که هر دو کشور علیه گروههای تروریستی مانند داعش همکاری کردند. در سالهای اخیر، با تشدید تحریمهای غربی علیه هر دو کشور، این همکاری عمیقتر شده است. برای مثال، روسیه از برنامه هستهای صلحآمیز ایران حمایت کرده و در مذاکرات برجام نقش میانجی داشته است.
۲. روابط اقتصادی و تجاری: تجارت دوجانبه بین ایران و روسیه در سالهای گذشته رشد چشمگیری داشته است. روسیه به عنوان یکی از اعضای بریکس (BRICS)، ایران را به عنوان شریک کلیدی در اوراسیا میبیند. پروژههایی مانند کریدور شمال-جنوب، که ایران را به روسیه و اروپا متصل میکند، و همکاری در حوزه انرژی (نفت و گاز)، زمینههای اقتصادی قوی ایجاد کردهاند. در ۲۰۲۵، با توجه به نوسانات بازار انرژی جهانی، روسیه و ایران تلاش کردهاند تا وابستگی به دلار را کاهش دهند و تجارت را با ارزهای ملی پیش ببرند.
۳. مواضع مشترک در برابر غرب: هر دو کشور تحت تحریمهای شدید غربی قرار دارند – روسیه به دلیل بحران اوکراین و ایران به دلیل برنامه هستهای. این شرایط، آنها را به سمت اتحاد نزدیکتر کرده است. مسکو حمایت تهران از موضع روسیه در اوکراین را قدردانی میکند، و تهران نیز از حمایت روسیه در شورای امنیت سازمان ملل بهره میبرد. زاخاروا در اظهارات خود نیز به این اشاره کرد که حمایت روسیه از ایران، غرب را آزار میدهد، که نشاندهنده عمق این اتحاد است.
۴. همکاری فرهنگی و دیپلماتیک: تبادلات فرهنگی، آموزشی و علمی بین دو کشور افزایش یافته است. عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای (SCO) با حمایت روسیه، و مشارکت در نشستهای بریکس، زمینههای دیپلماتیک را تقویت کرده است.