جوان آنلاین: «شی جین‌پینگ»، رئیس‌جمهور چین، در جریان میزبانی از رهبران جهانی در بیست‌وپنجمین نشست سازمان همکاری شانگهای (SCO) که از ۳۱ اوت تا ۱ سپتامبر ۲۰۲۵ در استان تیانجین برگزار شد، ابتکار «حکمرانی جهانی» را معرفی کرد. وی اظهار داشت که این ابتکار به ایجاد چارچوبی عادلانه‌تر برای حکمرانی جهانی با همکاری سایر کشورها کمک خواهد کرد.
به گزارش ایسنا، وزارت امور خارجه چین در مقاله‌ای این طرح را تشریح کرد و با اشاره به زمینه‌های تدوین آن اعلام کرد: «چشم‌انداز بین‌المللی کنونی در حال تحول و پرتلاطم است. چندجانبه‌گرایی و سازمان ملل با چالش‌هایی مواجه شده‌اند و ناکارآمدی در حکمرانی جهانی رو به افزایش است.»
این وزارتخانه سه نارسایی اصلی در نظام بین‌المللی کنونی را برشمرد: نخست، کم‌نمایی «جنوب جهانی» که نیازمند تقویت نمایندگی بازار‌های نوظهور و کشور‌های در حال توسعه برای جبران بی‌عدالتی‌های تاریخی است؛ دوم، تضعیف تدریجی اقتدار منشور سازمان ملل، نقض قوانین بین‌المللی از طریق تحریم‌های یک‌جانبه و اقدامات مشابه؛ و سوم، نیاز مبرم به کارآمدی بیشتر در اجرای دستورکار ۲۰۳۰ سازمان ملل برای توسعه پایدار، به‌ویژه در حوزه‌هایی مانند تغییرات اقلیمی، شکاف دیجیتال، هوش مصنوعی، فضای سایبری و فضا.
وزارت امور خارجه چین تأکید کرد: «چین به‌عنوان عضو دائم شورای امنیت و بزرگ‌ترین کشور در حال توسعه، در ایجاد صلح، مشارکت در توسعه جهانی، دفاع از نظام بین‌المللی و ارائه کالا‌های عمومی پیشگام بوده است.» این ابتکار با هدف پاسخ به پرسش محوری «چه نوع نظام حکمرانی جهانی باید ایجاد شود و چگونه اصلاح شود» ارائه شده و بر رعایت اصول منشور سازمان ملل و تحقق چشم‌انداز حکمرانی جهانی با ویژگی رایزنی گسترده و منافع جمعی تمرکز دارد.
هدف این طرح، ایجاد نظام حکمرانی جهانی عادلانه‌تر و همکاری برای ساخت جامعه‌ای با آینده‌ای مشترک برای بشریت عنوان شده است.
پایبندی به برابری حاکمیتی
در ادامه این مطلب، یکی از مفاهیم اصلی ابتکار یادشده «پایبندی به برابری حاکمیتی» عنوان شده و در توضیح آن آمده است: این اصلی‌ترین پیش‌فرض حکمرانی جهانی است. برابری حاکمیتی مهم‌ترین هنجار اداره روابط بین کشورها و مهم‌ترین اصلی است که توسط سازمان ملل و تمامی دیگر نهاد‌ها و سازمان‌های بین‌المللی رعایت می‌شود.
در ادامه این مطلب با اشاره به اهمیت احترام به استقلال و شان کشورها فارغ از وسعت، قدرت و ثروت آنها، حقوق این کشورها در تعیین نظام اجتماعی و مسیر توسعه، مطرح شد: دموکراسی باید بیش از این در روابط بین‌المللی رواج داده شود تا نظام حکمرانی جهانی منافع و خواسته‌های اکثریت کشورها را بهتر منعکس کند. این امر همچنین برای تقویت نمایندگی کشورها و اظهار نظر آنها ضرورت دارد.
پایبندی به حکمرانی قوانین بین‌المللی
در این مقاله در توضیح «پایبندی به حکمرانی قوانین بین‌المللی» یه عنوان یکی دیگر مفاهیمی که ابتکار حکمرانی جهانی در برگیرنده آن است، مطرح شد: این موضوع حافظ اصلی حکمرانی بین‌المللی است. اهداف و اصول منشور سازمان ملل هنجار‌های پایه روابط بین‌المللی است که به طور جهانی به رسمیت شناخته می‌شود و باید به شکل تزلزل‌ناپذیری آنها را راعایت کرد. قوانین بین‌المللی باید به طور برابر و یک‌شکل، بدون استاندارد‌های دوگانه یا تحمیل اجرا شوند.
پایبندی به چندجانبه‌گرایی
در ادامه، «پایبندی به چندجانبه گرایی» در راستای ابتکار ارائه‌شده تشریح شده و از آن به عنوان «مسیر اصلی حکمرانی جهانی» یاد شده است.
به گفته وزارت امور خارجه چین، «چندجانبه‌گرایی مفهوم اصلی نظام بین‌المللی و نظم بین‌المللی موجود است و اصل رایزنی گسترده و کمک مشترک به منافع جمعی باید رعایت شود.»
پایبندی به رویکرد مردم‌محور
«پایبندی به رویکرد مردم محور» به عنوان یکی دیگر از مفاهیم گنجانده شده در این ابتکار تشریح شده و آمده است: این موضوع ارزش بنیادین حکمرانی جهانی است. مردم تمامی کشورها بازیگران اصلی حکمرانی جهانی هستند و رفاه آنها بیشترین سودی است که بالاترین مزیت است. نظام حکمرانی جهانی باید نیاز‌های مردم را برآورده کند و مدام اعتماد آنها به آینده‌ای پایدار را به منظور حمایت گسترده و موثر تغذیه کند.
پایبندی به نتایج واقعی
وزارت امور خارجه چین «پایندی به نتایج واقعی» را نیز در راستای تفهیم این ابتکار تشریح کرده و بیان کرد: حکمرانی جهانی موثر مشکلات واقعی را حل می‌کند. با توجه به پیوند‌های تنگاتنگ میان مسائل مختلف، حکمرانی جهانی باید به شیوه هماهنگ‌تر، سازمان‌یافته‌تر و کلی‌نگرانه‌تری اجرا شود و به منظور یافتن راهکار‌های بادوام، دلایل و نشانه‌ها را بررسی کند.
در بخش دیگری از این مقاله مطرح شد: اصلاح و بهبود حکمرانی جهانی به معنای سرنگون کردن نظم بین‌المللی موجود یا ایجاد چارچوبی خارج از نظام بین‌المللی فعلی نیست. بلکه هدف بهبود عملکرد نظام بین‌المللی و نهاد‌های بین‌المللی فعلی در اقدام، فعالیت موثر، سازگاری با تغییرات، پاسخ سریع و موثر به چالش‌های جهانی، خدمت به منافع تمامی کشورها، به‌ویژه کشور‌های در حال توسعه است.
