جوان آنلاین: داود مدرسیان در x نوشت: در دوران جنگ تحمیلی ۱۲روزه، افکار عمومی عمدتاً به دنبال دریافت اخبار رسمی و دنبال کردن وقایع لحظه به لحظه جبههها بود. با پایان یافتن مرحله عملیاتی جنگ، نیاز مخاطبان به تحلیلهای عمقی و بررسی پیامدهای جنگ بر جامعه، سیاست و فرهنگ کشور افزایش یافته است. در این فضای جدید، برنامههای گفتوگومحور مانند دیالوگ، جدال، اسکرین شات و... - چه در قالب رسانههای صوتی و تصویری سنتی مانند صداوسیما و چه در بسترهای اینترنتی- نقشی کلیدی در شکلدهی به افکار عمومی ایفا میکنند. در فاز پساجنگ، گفتوگو نه تنها ضرورتی رسانهای بلکه نیازی اجتماعی است که میتواند به تبیین روایتهای گوناگون و رفع ابهامات کمک کند، با این حال باید توجه داشت که بخشی از تولیدات رسانهای، به ویژه در فضای مجازی، بعضاً با جهتگیری خاص و به واسطه فن تدوین، برش زدن فرازهای حساس و توزیع هدفمند تصاویر و کلیپها، میتوانند خواسته یا ناخواسته عامدانه، بحث «ادبیات ضدجنگ» را تقویت کنند. دراین میان، «دیالوگ» تلاش کرده با تمرکز بر فضای پساجنگ، فضایی به ظاهر چالشی ایجاد کند، با این حال تحلیل محتوای برنامه و بازنشر بخشهای تقطیع شده از آن در شبکههای اجتماعی، از سوی خود دیالوگ نشان میدهد بیشتر تولیدات وایرالشده بر فرازهای ضدجنگ و تضعیفکننده وحدت و انسجام ملی و «ایجاد شکاف بین نظام سیاسی و ملت» متمرکز است. این روند با انتشار کلیپهایی تقطیعشده، بیش از آنکه واقعاً در خدمت وطن و کشور باشد و واقعیات بینالملل را نشان دهد موجب القای فضای روانی ناهمسو با نیازهای واقعی جامعه پساجنگ شده. «ادبیات ضدجنگ» در ادبیات رسانهای، به معنای «تلاش برای صلح» نمیشود، بلکه اغلب بستر عملیات روانی با هدف تردیدافکنی، القای ناکارآمدی نظام سیاسی و تضعیف انسجام و روحیه اجتماعی است. در بسیاری از برنامههای تحلیلی این نوع، میزبان با دعوت از میهمانانی که اغلب مخالفِ رسمی سیاستهای نظام نیستند درظاهر بنای دشمنی با نظام سیاسی را هم ندارند، اما درواقع، باطرح برخی موضوعات بدون هیچ پاسخی و تقطیع همان بخش، کار آن ضدنظام سیاسی را انجام داده و هیچ پاسخ قوی هم به فضای «وطنفروشی» نمیدهد و سهم بزرگی در اختلافافکنی و تقویت فضاهای چندشقه و توسعه شبهات ایفا میکند!
البته در برنامه دیالوگ، میهمانی که کلیپهای تقطیع شده بیجوابش، میلیونی وایرال شده، خیلی صریح هم میگوید که از جمهوری اسلامی نفرت دارد و حاضر نیست هیچ دیالوگی هم با طرفداران جمهوری اسلامی داشته باشد! بازدید رسمی اپیزودهای اصلی برنامه دیالوگ (از حدود ۶۰ تا ۱۸۰هزار ویو)، در قیاس با برشهای تقطیع شده که بعضاً بالای ۱۰میلیون بازدید جذب کردهاند، به وضوح حکایت از اثرگذاری ناهمسان و اولویتدهی تهیهکنندگان و عوامل دیالوگ به بخشهای خاص دارد؛ بخشهایی که عمدتاً با بهرهگیری از شیوههای تدوین و تأثیرگذاری بصری، گزارههای شبههانگیز و ضدجنگ را در ذهن جامعه نهادینه میسازند. در مجموع، حتی اگر نیت تهیهکنندگان تولید ادبیات ضدجنگ نبوده باشد، خروجی چنین برنامههایی با این مدل طراحی و تقطیع، خواسته یا ناخواسته، با هدف دشمن در ضعیفسازی انسجام ملی و عملیات روانی تطابق دارد و باید مورد ارزیابی و نقد جدی رسانهها و اهل علم قرار گیرد.