جوان آنلاین: حمله نظامی ایالاتمتحده به تأسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان در بامداد ۲۲ ژوئن ۲۰۲۵، نهتنها نقض آشکار موازین حقوقی بینالمللی، بلکه توهینی عمیق به غرور ملی، استقلال و عزت ملت ایران است.
این اقدام تجاوزکارانه که با استفاده از بمبافکنهای B۲، موشکهای کروز تاماهاوک و بمبهای سنگرشکن GBU۵۷ انجام شد، قلب هر ایرانی را که برای پیشرفت علمی، استقلال ملی و حفظ کرامت سرزمین خود کوشیده، جریحهدار کرد.
تأسیسات هستهای ایران، نماد خودباوری و تلاشهای بیوقفه دانشمندان ایرانی برای دستیابی به فناوری صلحآمیز هستهای محسوب میشودکه با خون دل و در برابر فشارهای جهانی به ثمر نشسته است.
این نوشتار، با استناد به موازین دقیق حقوقی بینالمللی و با الهام از احساسات ملی ایرانیان، ابعاد غیرقانونی این تجاوز را تحلیل و آن را به شدت محکوم میکند.
اهانت به استقلال ایران
ماده ۲ (۴) منشور ملل متحد هرگونه توسل به زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی یک دولت را ممنوع کرده است. حمله ایالات متحده به تأسیسات هستهای ایران، بدون مجوز شورای امنیت و در غیاب هرگونه شواهد معتبر از تهدید فوری، نقض این اصل آمره حقوق بینالملل است.
این اقدام، نهتنها حاکمیت ملی ایران را زیر پا گذاشت، بلکه به عزت ملتی توهین کرد که دههها در برابر تحریمها، تهدیدات و فشارهای خارجی ایستادگی کردهاست. ادعای ایالات متحده مبنی بر «دفاع پیشدستانه» یا حمایت از اسرائیل، فاقد مبنای حقوقی است. دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) در قضیه نیکاراگوئه (۱۹۸۶) تأکید کرد که توسل به زور تنها در صورت وقوع حمله مسلحانه واقعی یا قریبالوقوع مشروع است.
هیچ مدرکی دال بر تهدید ایران علیه ایالاتمتحده یا متحدانش وجود ندارد و این حمله صرفاً تلاشی برای تحقیر ملتی به شمار میآید که با تکیه بر توان داخلی، در مسیر پیشرفت علمی گام برداشته است.
ماده ۵۱ منشور، حق دفاع مشروع را به دولتهای مورد حمله محدود میکند. ادعای «دفاع پیشگیرانه» ایالات متحده، که در گزارش دبیرکل سازمان ملل (۲۰۰۴) نیز رد شده، توجیهی غیرقانونی برای این تجاوز است. این اقدام، نهتنها نقض منشور، بلکه تهدیدی برای صلح جهانی و اهانتی به ملتی است که همواره از استقلال و صلحطلبی خود دفاع کردهاست.
ایران، سرزمینی با تمدنی چند هزار ساله، هرگز زیر بار زورگویی نرفته و این حمله، تنها عزم ایرانیان را برای دفاع از حقوق خود جزمتر میکند.
نقض NPT، تهدید تلاشهای علمی ایران
تأسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان، که تحت نظارت کامل آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) فعالیت میکنند، نماد خودکفایی علمی ایران و تلاشهای شبانهروزی دانشمندانی، چون شهیدان شهریاری و احمدیروشن هستند. این تأسیسات، در چارچوب معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای NPT)) و ماده ۴ آن، که حق توسعه فناوری صلحآمیز هستهای را به رسمت میشناسد، ساخته شدهاند. حمله به آنها، نقض آشکار این حق و توهینی به ملتی است که با وجود تحریمهای ظالمانه، به قلههای علمی دست یافتهاست.
قطعنامه ۴۸۷ (۱۹۸۱) شورای امنیت، حمله به تأسیسات هستهای تحت نظارت آژانس را محکوم کرد. اقدام ایالاتمتحده، بهعنوان عضوی دائم شورای امنیت نهتنها رژیم منع اشاعه را تضعیف میکند، بلکه پیامی خطرناک به ملتهای در حال توسعه میفرستد و آن اینکه: پیشرفت علمی شما هدف تخریب خواهد شد. این حمله، تلاشی برای خاموش کردن صدای ملتی است که با عزم و اراده، استقلال خود را در فناوری هستهای به اثبات رساندهاست.
تهدید جان ایرانیان
حمله به تأسیسات هستهای، با تسلیحات سنگین، خطر نشت تشعشعات و آلودگی زیست محیطی را به همراه دارد که نقض مواد ۳۵ و ۵۱ پروتکل الحاقی اول کنوانسیونهای ژنو (۱۹۷۷) است. این اقدام، نقض اصل تفکیک میان اهداف نظامی و غیرنظامی است و جان کارکنان تأسیسات و ساکنان مناطق اطراف را به خطر انداختهاست. ماده ۵۶ پروتکل الحاقی، تأسیسات حاوی نیروهای خطرناک را از حملات مصون میداند. این حمله، نهتنها نقض حقوق بینالملل، بلکه توهینی به حق حیات ایرانیانی است که در سایه تلاشهای علمی خود، به دنبال زندگی با عزت هستند. این اقدام، یادآور فداکاریهای ملت ایران در برابر تهدیدات خارجی است. از شهدای دفاع مقدس تا دانشمندان هستهای، ایرانیان همواره برای حفظ استقلال خود جانفشانی کردهاند. حمله به تأسیسات هستهای، تلاشی برای شکستن این روحیه است، اما تاریخ نشان داده که ملت ایران در برابر چنین تجاوزاتی، مقاومتر میشود.
نقض قطعنامه ۲۲۳۱، خیانت به دیپلماسی
قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت، که برجام را تأیید کرد، بر احترام به برنامه هستهای صلحآمیز ایران تأکید دارد.
حمله ایالات متحده، پس از خروج یکجانبه از برجام در ۲۰۱۸، نقض این قطعنامه و خیانتی به دیپلماسی است که ایران با حسننیت در آن مشارکت کرد. این اقدام، نهتنها اعتماد جهانی به شورای امنیت را تضعیف میکند، بلکه به ملتی توهین میکند که با صبر و استقامت، مسیر گفتوگو را برگزید. ایران به عنوان کشوری که به تعهدات بینالمللی خود پایبند بوده، شایسته احترام است، نه تجاوز.
پیامدهای زیستمحیطی و انسانی
حمله به تأسیسات هستهای، خطر آلودگی زیستمحیطی و اختلال در زیرساختهای حیاتی ایران را به همراه دارد، که نقض ماده ۱۲ میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. این اقدام، نهتنها سلامت مردم ایران، بلکه منابع طبیعی سرزمینی را که نسلهای آینده به آن وابستهاند، تهدید میکند. ایران، مهد تمدن پارسی، با طبیعت و فرهنگ غنی خود، شایسته چنین تخریبی نیست. این حمله، تلاشی برای تضعیف آینده ملتی است که با ارادهای پولادین، در برابر سختیها ایستادهاست.
مسئولیت بینالمللی ایالاتمتحده
مطابق با مواد ۱ و ۳۱ پیشنویس کمیسیون حقوق بینالملل (۲۰۰۱)، ایالات متحده مسئول جبران خسارات مادی و معنوی این تجاوز است. ایران حق دارد این موضوع را در دیوان بینالمللی دادگستری یا مجمع عمومی سازمان ملل پیگیری کند. ملت ایران، که با عزت و سربلندی در برابر زورگوییها ایستاده، شایسته جبران این ظلم است. ایالاتمتحده باید تضمین دهد که چنین تجاوزاتی تکرار نخواهد شد.
راهکاری از پنجره جامعه جهانی
جامعه جهانی، بهویژه اعضای شورای امنیت، موظفند این تجاوز را محکوم کنند. سکوت در برابر این اقدام، تأیید قانونگریزی است که به زیان همه ملتهاست. در این راستا پیشنهاداتی ارائه میشود که در ادامه میآید:
۱- تشکیل کمیته تحقیق مستقل تحت نظارت سازمان ملل برای بررسی این تجاوز. ۲- برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت برای محکومیت ایالات متحده. ۳- حمایت از پیگیری حقوقی ایران در نهادهای بینالمللی. ۴- تقویت رژیم منع اشاعه برای جلوگیری از حملات مشابه. ۵- دعوت از ملتهای آزاده برای همبستگی با ایران در برابر زورگویی.
حمله ایالات متحده به تأسیسات هستهای ایران، نقض آشکار حقوق بینالملل و توهینی عمیق به غرور ملی ایرانیان است. این اقدام، نهتنها حاکمیت ایران را هدف قرار داده، بلکه نمادهای پیشرفت علمی و استقلال این ملت را مورد تعرض قرار دادهاست.
ملت ایران، با تاریخی پر از مقاومت و عزت، هرگز در برابر چنین تجاوزاتی سر خم نخواهد کرد. اینجانب، بهعنوان یک حقوقدان و یک ایرانی، این تجاوز را محکوم مینمایم. ایران، سرزمین پارسیان، با عزم ملی و ایمان به حقانیت خود، این توهین را با سربلندی پاسخ و راه پیشرفت را با قدرت ادامه خواهد داد.