جوان آنلاین: بر اساس نظرسنجیهای معتبر، حدود ۸۰درصد مردم قدرت نظامی ایران را بازدارنده میدانند. این باور عمومی، یک سرمایه راهبردی است. در عین حال، فقط حدود ۲۰درصد به پایبندی امریکا به تعهداتش اعتماد دارند که نشاندهنده عمق بیاعتمادی نسبت به دشمن و موفقیت روایتسازی داخلی است.
سردار علیمحمد نائینی، سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تحلیلی با اشاره به ابعاد پیچیده جنگ شناختی تأکید کرد: قدرت امروز تنها در سلاح و تجهیزات خلاصه نمیشود بلکه جنگ روایتها، ذهنها و ادراکها را هدف گرفته و دشمن بهدنبال تصرف سرزمینها از مسیر فروپاشی درونی است. سخنگوی سپاه، جنگ شناختی را مرحله تکاملیافته جنگ نرم دانست و اظهار کرد: در دوره جدید، با ورود رسانههای نوین، هوش مصنوعی و علوم مختلف شکل جنگ بهصورت چشمگیری تغییر کرده است. دشمن اکنون با روایتسازیهای هدفمند، ذهن تصمیمگیران و مردم را هدف قرار داده است. به گفته سردار نائینی، عملیاتهای مرصاد، موصل و حتی تحولات سوریه، نشان میدهد بسیاری از شکستها در میدان، ریشه در روایتسازی و عملیات روانی دارند، نه لزوماً برتری نظامی دشمن.
نائینی تأکید کرد: جنگ شناختی، حاصل پیوند جنگ اطلاعاتی، عملیات روانی و نفوذ در ادراک جامعه است، هدف آن نه تسخیر سرزمین، بلکه تغییر ذهن و همراهسازی افکار عمومی است. روایتهایی که علیه مقاومت و پیشرفتهای ایران ساخته میشوند، با چرخش مفهومی به ضد خود تبدیل میشوند. وی با اشاره به عملیات «وعده صادق۲» افزود: با وجود عبور موفق موشکهای ایرانی از سامانههای چندلایه دفاعی دشمن، روایتسازی غرب بهگونهای بود که ضعف بهپای ما و اقتدار بهپای آنها نوشته شود. این همان مهندسی ادراک است که میتواند حتی شکست را پیروزی جلوه دهد.
روایت واقعی ایران در برابر تصویر جعلی غربیها
سردار نائینی با اشاره به دو تصویر متناقض از ایران گفت: تصویر اول، ایران واقعی است، مقتدر، مستقل، دارای قدرت بازدارندگی و نقشآفرین منطقهای، اما تصویر دوم، همان ایران روایتشده در رسانههای غربی است؛ کشوری منزوی، متهم به نقض حقوق بشر و دچار شکاف نسلی. این تصویرسازی هدفمند، تلاش دارد امید، اعتماد و انسجام ملی را تضعیف کند. وی یادآور شد: سردار بزرگ اسلام شهید سلیمانی در بحران سوریه، بهروشنی این تضاد را توضیح داد؛ دو سوریه وجود دارد، یکی سوریه واقعی در میدان و دیگری سوریهای که رسانهها میسازند. امروز نیز دو ایران داریم، یکی ایران موجود و دیگری ایران جعلی ساختهشده در جنگ روایتها.
سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ادامه با تأکید بر نقش رسانهها در ساخت بازدارندگی ادراکی خاطرنشان کرد: بازدارندگی فقط با قدرت نظامی حاصل نمیشود، بلکه سه مرحله دارد: تولید قدرت، انتقال قدرت و تبدیل آن به درک ذهنی در مخاطب. دو مرحله پایانی کاملاً برعهده رسانهها و فعالان فرهنگی است. بدون انتقال مؤثر، بازدارندگی ناقص میماند.
او افزود: بر اساس نظرسنجیهای معتبر، حدود ۸۰درصد مردم قدرت نظامی ایران را بازدارنده میدانند. این باور عمومی، یک سرمایه راهبردی است. در عین حال، فقط حدود ۲۰درصد به پایبندی امریکا به تعهداتش اعتماد دارند که نشاندهنده عمق بیاعتمادی نسبت به دشمن و موفقیت روایتسازی داخلی است.
تأخیر در روایت میدان را به دشمن میدهد
سخنگوی سپاه با اشاره به رویدادهای سال ۱۳۸۸ و ۱۴۰۱ گفت: تجربه نشان داده است دشمن با روایتسازی جعلی، تلاش میکند مشروعیت نظام را زیر سؤال ببرد. در بیش از ۲۰کشور، با همین الگوی جنگ شناختی، نظامهای سیاسی سقوط کردهاند. تفاوت جمهوری اسلامی، در رهبری هوشمند و بصیرت مردم است. وی تأکید کرد: در هر حادثه، اگر روایت صادقانه، بموقع و شفاف ارائه نشود، دشمن روایت خود را بر افکار عمومی تحمیل میکند، حتی اگر نمیتوان بلافاصله جزئیات داد، باید ارتباط حفظ شود و مسیر روایت قطع نشود. سکوت، بزرگترین خدمت به دشمن در جنگ روایتهاست. سردار نائینی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به هشت سال دفاع مقدس اظهار کرد: آنچه قدرت اصلی و سرمایه تعیینکننده در تمام دوران دفاع مقدس بود، سرمایه اجتماعی و نیروی مردمی است. ارتش و سپاه، در کنار این قدرت اجتماعی، نقش مکمل داشتند و وحدت و همافزایی آنها تأثیر بسیار مهمی در پیروزیهای جنگ داشت.
وی افزود: متأسفانه برخی روایتهای ناقص و تحریفشده، این وحدت را نادیده میگیرند و پیروزیها را به صورت بخشی روایت میکنند، حال آنکه در عملیات بیتالمقدس که به فتح خرمشهر منجر شد، قرارگاهها و یگانهای ارتش و سپاه با فرماندهی و سازماندهی مشترک عمل کردند.
ماهیت تقابل نظام سلطه ایران تغییری نکرده است
وی با بیان اینکه در طول ۴۶سال گذشته، ماهیت تقابل و تعارض نظام سلطه با جمهوری اسلامی ایران هیچ تغییری نکرده است، گفت: این تعارض، ذاتی است، زیرا جمهوری اسلامی معادلات قدرت را در جهان تغییر داد. نظامی نوین بر پایه هویت، اعتقادات و شعارهای جدید شکل گرفت؛ الگویی از حکمرانی بر اساس اندیشه حضرت امام (ره) که زمانی ارائه شد که ساختار قدرت جهانی دوقطبی و تحت سلطه امریکا و شوروی بود. هیچ کشوری خارج از این ساختار قدرت حضور نداشت، اما جمهوری اسلامی با بهرهگیری از ظرفیت مردم، نظامی متفاوت ایجاد کرد و این نظام، به تدریج شکل گرفت.
اگر جنگ نرم را باور نکنیم شکست خواهیم خورد
استاد دانشگاه امام حسین (ع) میگوید: آنچه در بستر زمان تغییر میکند، فقط ابزارها و روشهاست. جنگ، همچنان جنگ است، کف آن، هدف تغییر رفتار است و سقف آن هدف براندازی ساختار، فرقی نمیکند جنگ سخت باشد یا نیمهسخت یا نرم یا اقتصادی یا فرهنگی. همه اینها در اصل برای فروپاشی از درون و براندازی طراحی میشوند.
وی خاطرنشان کرد: در جنگ سخت، وقتی لشکرهای زرهی دشمن از مرزها عبور میکردند، مردم برانگیخته میشدند، اما در جنگ نرم، چنین واکنشی به چشم نمیآید. جنگ نرم، بیصدا و تدریجی است و اگر آن را باور نکنیم، شکست خواهیم خورد.
به گفته سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در گذشته مفهومی بهنام جنگ روانی وجود داشت که عمدتاً در حوزه نظامی بهکار میرفت و هدف آن، درهمشکستن روحیه دشمن بود، اما امروز جنگ شناختی، تمرکزش بر ساختار ذهنی جامعه، الگوی تصمیمگیری در آن و عمق باورهای عمومی است. دیگر مرزها و قلمروهای قدیمی جنگ درهم شکستهاند. وی افزود: در دوره جنگ سرد، عملیاتهای روانی و اطلاعاتی مانند نفوذ و جاسوسی مرسوم بود، اما از اواخر دوره جنگ سرد و آغاز عصر جنگ نرم، غرب با راهاندازی رسانهها در مرزهای شرق اروپا، پروژه تصویرسازی و روایتسازی علیه نظامهای کمونیستی را آغاز کرد.