جوان آنلاین: مذاکرهکنندگان باید بدانند در کشور ما نسبت به مقاصد امریکا حساسیت زیادی وجود دارد و هیچگونه اعتمادی به طرف مقابل نیست. انتقاد و نقدهای سازنده و دلسوزانه برای مذاکرات حتماً دست مذاکرهکنندگان را پر میکند.
محمدجواد لاریجانی، تحلیلگر مسائل سیاسی و بینالملل در گفتوگو با فارس در توصیف سیاست خارجی امریکا در دوران ترامپ و همچنین مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا گفت: مذاکرات ایران و دولت امریکا یک مسئله دیپلماسی قابل توجه است که حاکی از تحرک خوب دیپلماسی کشور ماست، البته اینجا چند نکته وجود دارد که باید از حالا روشن شود. یکی اینکه ما دیپلماسی را از جنبه نمای بیرونی کار میبینیم. آنچه مهم است اینکه ما هرگز از فهم خود درباره نقش امریکا، ماهیت امریکا و سیاستهای خصمانه آن نسبت به ما و منطقه غافل نمیشویم و در خصوص دفاع از منافع خود، هیچ لحظهای غفلت نداریم، منتها حقیقت این است که دولت ترامپ در این مدت نزدیک به ۱۰۰ روز ناکامیهای فراوانی داشته است، به همین دلیل در مواضع خود تناقضات عجیبی نسبت به تمام مسائل داشتهاند. نه تنها ایران، بلکه درباره اوکراین، گرینلند، پاناما، کانادا، چین و موضوع تعرفهها، تعداد مسائلی که درگیر آنها شدهاند، بسیار زیاد است. در مقابل، دولت جمهوری اسلامی مبنای مشخص و ثابت خود را بدون تناقض حفظ کرده و در مذاکرات غیرمستقیم حضور دارد. به واقع، میتوانم بگویم که دولت آقای ترامپ در یک موضع بسیار ضعیف در امر پیشبرد مقاصد بینالمللی خود است و از طرف دیگر جمهوری اسلامی بر امور خود مسلط است و به طور ثابت به اداره منطقی کشور ادامه میدهد.
لاریجانی اضافه کرد: یکی از نکات مهمی که در رسانهها و بین برخی تحلیلگران مطرح میشود، این است که صحبت از تهدیدات و خطرات جنگ و از این دست القاها میشود، البته من معتقد نیستم که خطر حمله نظامی به ایران بیشتر از ۳ یا ۴ درصد باشد، اما حتی برای همین درصد اندک هم ما کاملاً آمادگی دفاعی داریم. به نظر من، دولت ترامپ باید مشکلات داخلی خود را حل کند و اگر قادر به این کار باشد، باید خدا را شاکر باشد تا اینکه بخواهد جنگ دیگری شروع کند. به هر حال، شرایط جهانی نشان میدهد نیازی به تشدید تنشها نیست و در واقع، دولت امریکا باید تمرکز بیشتری بر مسائل داخلی خود داشته باشد.
بازرسیها فقط در چارچوب NPT و بدون امتیاز اضافی
این تحلیلگر مسائل بینالملل در تبیین این نکته رهبر معظم انقلاب که فرمودند باید از اشتباهات گذشته در مذاکرات، به ویژه در برجام عبرت بگیریم، تصریح کرد: این حرف رهبر معظم انقلاب بسیار اساسی است و قطعاً باید در مذاکرات فعلی این اشتباهات تکرار نشود. به نظرم، دبیر محترم شورای عالی امنیت ملی باید جلسات فشردهای با کسانی که در مذاکره بودند و کسانی که آن را بررسی کردهاند، برگزار کند تا بتوانیم به طور دقیق مشخص کنیم که در کجا اشتباه کردهایم و در کجا بهتر میتوانستیم عمل کنیم، البته شرایط امروز با شرایط گذشته تفاوت دارد، اما نکاتی وجود دارد که در هر شرایطی باید مورد توجه قرار گیرد. یکی از این نکات مهم این است که در مرحله توافق، چون ما هیچگاه به طرف مقابل اعتماد نداریم، باید قدمها را کوچک، متقابل و متناسب برداریم. به این معنا که اگر طرف مقابل امضا میدهد، ما بیشتر از امضا چیزی به او ندهیم، اگر قول میدهد بیشتر از قول ندهیم و اگر قدم عملی برمیدارد، ما نیز قدمی عملی برمیداریم. هیچیک از اقدامات عملی ما نباید به توانمندیهای هستهای ما مربوط باشد. آنها میگویند شما بمب دارید، ما میگوییم بمب نداریم. اگر آنها به این مسئله شک دارند، باید دلیل بیاورند. تنها چیزی که ما در آن موافق هستیم، بازرسیها در چارچوب توافقنامه NPT است.
اصول نظام در مذاکرات حفظ خواهد شد
لاریجانی همچنین در مورد حمایت از مقاومت و رویکرد ایران در مذاکرات اضافه کرد: مقام معظم رهبری فرمودند که ما کار مملکت را متوقف نمیکنیم و این حرف، بسیار اساسی است، یعنی ما باید فرض کنیم که مذاکرات در حال پیشروی است و کار خود را در داخل کشور انجام میدهیم. هیچگونه کاری از سوی ما نباید به نتیجه مذاکرات بستگی داشته باشد. خداوند به ما نیروی انسانی قوی و امکانات وسیعی داده است، باید از این ظرفیتها به بهترین نحو استفاده کنیم. در دولت و ملت باید عزم جهادی برای تولید ایجاد شود و مردم در هر مقیاسی، از کوچک تا بزرگ، باید وارد عمل شوند. این کلید توفیق ما در مسائل اقتصادی است. انشاءالله که مذاکرات پیش میرود و همانطور که مقام معظم رهبری اشاره فرمودند، باید نه امید زیادی ببندیم و نه ناامید باشیم. مذاکرات بالا و پایین دارد، اما ما از مذاکرهکنندگان خود حمایت میکنیم و چارچوبهای مدنظر نظام که نهایتاً از سوی مقام معظم رهبری تأیید میشود، رعایت خواهد شد.
اعتماد به امریکا جایی در سیاست ما ندارد
این تحلیلگر مسائل سیاسی و بینالملل همچنین در پاسخ به این سؤال که چه اقداماتی در داخل کشور باید انجام شود تا به نتیجه مطلوب دست یابیم؟ گفت: یک نکته بسیار مهم هم وجود دارد که رسانهها باید به آن توجه داشته باشند. اگر مسائلی مطرح شود که گاهی بهطور انتقادی و با بالا و پایین شدن، به مذاکرهکنندگان فشار وارد کند، این به ضرر آنها نیست بلکه به نفعشان است. اکنون آقای ویتکاف در حال مذاکره غیرمستقیم با دوستان ماست، در حالی که وزیر خارجه و سخنگوی دیگر دولت امریکا و خود ترامپ حرفهای تندی میزنند. در کنگره امریکا هم سناتورهایی که همپیمان ترامپ هستند، حرفهای تند و خصمانه میزنند. هیچکدام از اینها موجب نارضایتی مذاکرهکنندگان نمیشود، برعکس، این فشارها در مذاکرات به نفع آنهاست. مذاکرهکنندگان باید بدانند که در کشور ما نسبت به مقاصد امریکا حساسیت زیادی وجود دارد و هیچگونه اعتمادی به طرف مقابل نیست. انتقاد و نقدهای سازنده و دلسوزانه برای مذاکرات حتماً دست مذاکرهکنندگان را پر میکند. انشاءالله که خداوند برای کشور ما گشایشهای بیشتری ایجاد کند و مذاکرهکنندگان بتوانند به نتیجهای مثبت دست یابند. کشور ما در مذاکرات و در سایر زمینهها به حاکمیت منافع خود، استقلال و مقاومت ادامه خواهد داد.