فریدون حسن
جوان آنلاین: چهار نماینده فوتبال ایران در لیگ نخبگان آسیا و لیگ قهرمانان از فردا رقابت‌های خود را مقابل حریفان منطقه غرب قاره کهن آغاز می‌کنند. طبق برنامه‌ریزی کنفدراسیون فوتبال آسیا از امسال لیگ نخبگان با هدف حرفه‌ای‌تر شدن فوتبال آسیا برگزار می‌شود؛ لیگی که امسال فوتبال ایران در آن ۲+۱ سهمیه داشت که با شکست سپاهان در پلی‌آف تنها پرسپولیس و استقلال به عنوان قهرمان و نایب قهرمان لیگ در جدول این مسابقات باقی ماندند. فوتبال ایران، اما از سال آینده تنها ۱+۱ سهمیه در لیگ خواهد داشت، یعنی تنها قهرمان لیگ برتر می‌تواند به صورت مستقیم در این مسابقات حضور پیدا و تیم دوم باید در پلی‌آف شانس خود را امتحان کند.
در لیگ قهرمانان هم که مسابقات آن از روز سه شنبه آغاز می‌شود سپاهان و تراکتور به مصاف رقبای خود می‌روند؛ لیگی که البته با برگزاری لیگ نخبگان دیگر آن اعتبار سال‌های قبل را ندارد، اما به هرحال می‌تواند محک خوبی برای نمایندگان باشگاهی ایران در مصاف با رقبای آسیایی باشد.
صرف نظر از تمام این تغییرات این سیستم جدید فوتبال ایران در بدترین شرایط ممکن گام به مسابقات آسیایی می‌گذارد. در حالی که کشور‌های غرب آسیا با برنامه‌ریزی درست و اصولی هر سال فاصله خود را با کشور‌های شرق قاره نظیر ژاپن، کره جنوبی و استرالیا کم می‌کنند و سعی دارند خود را به فوتبال حرفه‌ای جهان نزدیک‌تر کنند، در ایران با تیم‌های باشگاهی حتی نمی‌توانند در زمین خود از حریفان‌شان میزبانی کنند. سوءمدیریت حاکم بر ورزش کشور و فدراسیون فوتبال کاری کرده است که در حساس‌ترین مقطع فوتبال کشور بدون ورزشگاه بماند. هر چند آقایان بی‌خیال و بی‌کفایت طی ماه‌های گذشته دست وپا زدند تا بالاخره یک ورزشگاه نیم بند را برای میزبانی آماده کنند، اما حتی به این هم زیاد نمی‌توان امیدوار بود چراکه الزامات حرفه‌ای جدید با کسی شوخی ندارد و اگر ورزشگاه جدید نتواند از پس مسابقات بربیاید، خیلی راحت میزبانی را از ایران خواهند گرفت و این شاید تنها یکی از جریمه‌ها باشد. جدای از این‌ها دعوا‌های مدیریتی در باشگاه‌ها و اتفاقات عجیب و غریب در فسخ قرارداد‌ها و ثبت قرارداد‌های جدید را بگذارید در کنار بقیه معضلات تا متوجه خرابی اوضاع شوید.
فوتبال آماتوری ایران که تنها اسمش حرفه‌ای شده حالا مقابل سنگ محک جدی لیگ نخبگان قرار گرفته است؛ لیگی که تیم‌های حاضر در آن با برنامه‌ریزی و مدیریت درست پول خرج کرده‌اند و می‌خواهند موفق شوند، درست برخلاف ما که حتی هنوز تعریف درستی از فوتبال حرفه‌ای نداریم و فقط میلیاردی خرج می‌کنیم.
سرخ‌ها امیدوار به جبران مافات
راه سخت پرسپولیس در لیگ نخبگان
دنیا حیدری
پرسپولیس که فصل قبل عملکرد موفقی در لیگ‌قهرمانان آسیا نداشت و موفق به صعود از گروه خود نشد، امیدوار است در نخستین دوره از رقابت‌های لیگ نخبگان آسیا عملکرد قابل قبولی از خود به نمایش بگذارد و جبران مافات کند، اما بی‌شک این تیم که با پاختاکور ازبکستان، السد و الغرافه قطر، الریان قطر، الشرطه عراق، النصر، الاهلی و الهلال عربستان همگروه شده است کار چندان ساده‌ای برای کسب نتیجه ندارد. پرسپولیس در چهار دیدار (پاختاکور ازبکستان، الشرطه عراق، النصر عربستان و الغرافه قطر) میزبان و در چهار بازی دیگر، (السد قطر، الهلال عربستان، الریان قطر و الاهلی عربستان) میهمان است. پرسپولیس که فصل جدید را با گاریدو آغاز کرده و به رغم از دست دادن بسیاری از ستاره‌هایش، عملکرد قابل قبولی را به نمایش گذاشته است، در نخستین دیدار خود در لیگ نخبگان آسیا با الاهلی عربستان دیدار می‌کند؛ تیمی پیچیده با پستی‌بلندی‌های بسیار در طول سال‌های گذشته. الاهلی که این روز‌ها سکان هدایت آن را ماتیاس یایسله، سرمربی جوان آلمانی در دست دارد، دو مرتبه طی سال‌های ۱۹۸۶ و ۲۰۱۲ به عنوان نایب قهرمانی در لیگ‌قهرمانان دست یافته است. این تیم که ۱۳ بار قهرمان جام پادشاهی عربستان شده است و لقب باشگاه سلطنتی را یدک می‌کشد سال ۲۰۲۲ به لیگ دسته اول عربستان سقوط کرد. این باشگاه عربستانی که موفق به کسب جواز حضور در نخستین دوره لیگ نخبگان شده، با پرداخت مبلغی گزاف جهت جذب ایوان تونی نشان داد برای قهرمانی در لیگ نخبگان آسیا و رقابت با تیم‌های ایرانی، از هیچ‌کوشش و هزینه‌ای دریغ نمی‌کند؛ تیمی که علاوه بر ایوان تونی، نفراتی، چون ریاض محرز را در اختیار دارد که می‌توانند برگی برنده در هر بازی برای این تیم عربستانی باشند.
الهلال و النصر دیگر نماینده‌های عربستان هستند که در این دوره با پرسپولیس مصاف خواهند داد؛ تیمی که با کسب عنوان قهرمانی در لیگ حرفه‌ای عربستان به نخستین دوره لیگ‌نخبگان راه یافته است. هدایت الهلال که با کسب ۶۹ جام داخلی و بین‌المللی پرافتخارترین تیم عربستان و با چهار قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا، پرافتخارترین باشگاه در قاره آسیا به شمار می‌آید را ژرژه ژسوس به عهده دارد. شاخص‌ترین بازیکنان الهلال که فصل گذشته نیز با سپاهان همگروه بود، نیمار، کولیبالی و مالکوم و الکساندر میتروویچ هستند. پرسپولیسی که اکثر ستاره‌هایش را از دست داده است انگیزه زیادی برای جبران ناکامی‌های گذشته در آسیا و کسب نتیجه در نخستین دوره لیگ نخبگان دارد. النصر، دیگر نماینده سعودی‌هاست که پرسپولیس سابقه رویارویی با آن را دارد؛ تیمی که طی سال‌های اخیر هزینه‌های هنگفتی برای جذب بازیکنان مطرح دنیا نظیر رونالدو کرده است. با وجود این، اما سال گذشته دستش به جام قهرمانی لیگ عربستان نرسید و با کسب نایب‌قهرمانی بود که به لیگ نخبگان صعود کرد. این تیم سال ۱۹۹۵ به عنوان نایب قهرمانی لیگ‌قهرمانان آسیا دست یافت و سال ۱۹۹۸ نیز قهرمان سوپرجام آسیا شد. همچنین در جام برندگان آسیا نیز یک عنوان قهرمانی و نایب قهرمانی دارد و سال ۲۰۲۳ نیز قهرمان جام‌باشگاه‌های عربی شد، اما سال‌هاست دستش در لیگ‌قهرمانان به جام نرسیده و امیدوار است این موفقیت را در نخستین دوره لیگ نخبگان کسب کند.
پاختاکور یکی از تیم‌های مطرح ازبکستان که سال گذشته نیز به عنوان قهرمانی دست یافت، از دیگر حریفان ایران است؛ تیمی که هدایت آن را ماکسیم شاتسکیخ به عهده دارد و تاکنون از چهار مصاف خود با پرسپولیس در لیگ قهرمانان یک برد، یک مساوی و دو باخت کسب کرده است. السد تنها تیم قطری است که دو بار موفق به قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا شده و این عناوین را در جام باشگاه‌های آسیا و لیگ قهرمانان آسیا کسب کرده است؛ تیمی که هدایت آن را فیلیکس سانچز به عهده دارد و ستاره‌های شاخصی، چون بغداد بونجاح، حسن الهیدوس و اکرم عفیف دارد که سهم بسزایی در قهرمانی فصل گذشته السد در لیگ قطر داشتند. الریان قطر، تیم تحت هدایت پویا اسبقی سرمربی ایرانی- سوئدی، دیگر نماینده قطری است که در این دوره با پرسپولیس دیدار می‌کند. السد از پنج دیداری که در لیگ قهرمانان با پرسپولیس داشته سه مرتبه تن به شکست داده، یک بار به تساوی رضایت داده و تنها یک مرتبه موفق به کسب برد شده است. الشرطه عراق که پیش از این تنها یک مرتبه برابر پرسپولیس به میدان رفته (دیداری که با نتیجه تساوی به پایان رسید) تنها حریف عراقی پرسپولیس است که هدایت آن را مؤمن سلیمان به عهده دارد و بازیکن شاخص آن نیز جاسم کرار است که سابقه بازی در ایران را دارد. الشرطه عنوان‌های قهرمانی زیادی در عراق دارد، اما حریفی دست چندم در آسیا به حساب می‌آید.
از رفت و برگشت نکونام تا سقف بودجه در آغاز لیگ نخبگان
استقلال پرحاشیه‌تر از همیشه در آسیا
شیوا نوروزی
استقلال پس از دو سال توانسته است به رقابت‌های آسیا برگردد و هواداران این تیم منتظرند آبی‌ها در لیگ نخبگان خودی نشان دهند، اما با توجه به وضعیت بحرانی این تیم در هفته‌های گذشته، استقلال با کوهی از حواشی به استقبال فصل جدید رقابت‌ها در قاره آسیا می‌رود.
گرفتن مجوز حرفه‌ای دغدغه همه تیم‌های ایرانی در آسیا بوده و است، ولی به هر شکل ممکن استقلال این بار توانست این مجوز را به دست بیاورد. قرار بود پس از واگذاری سرخابی‌های پایتخت، اوضاع مدیریتی این دو باشگاه بهتر از قبل شود و مشکلات به حداقل برسد، منتها شرایط این روز‌های آبی‌ها نشان می‌دهد وضعیت از زمان مالکیت وزارت ورزش نیز به مراتب بدتر شده است.
جدا از داستان رفت و آمد جواد نکونام، بحث سقف بودجه نیز بر دغدغه‌های این تیم تهرانی افزود. استقلال در فصل نقل و انتقالات فعال بود و بازیکنان مدنظر سرمربی را به خدمت گرفت، اما طبق قانون باشگاه‌ها ملزم به رعایت سقف بودجه هستند و حق تخطی از آن را ندارند. همین مسئله سبب شد استفاده از همه بازیکنان جدید به ویژه خارجی‌ها برای استقلال ممکن نباشد. بااینکه آبی‌ها مثل دیگر باشگاه‌ها مدعی رعایت همه قوانین هستند، اما از استقلال به عنوان یکی از تیم‌هایی یاد می‌شود که به خاطر قرارداد‌های نجومی ثبت شده، سقف بودجه را نیز رعایت نکرده است.
استقلال در شرایطی در اولین بازی خود رودرروی الغرافه قرار می‌گیرد که بحث برکناری جواد نکونام تیم را با چالش مواجه ساخته است. اولین باخت در لیگ‌برتر کافی بود تا بحث تغییر کادرفنی مطرح شود. عجیب‌تر اینکه گویا مدیران استقلال از همان ابتدای فصل دنبال تغییر نکونام بودند و گفته می‌شد با گزینه‌های خارجی خود نیز مذاکره کرده‌اند. این مسئله کل تیم را تحت‌تأثیر قرار داد و استقلال به جای آنکه برای لیگ نخبگان آماده شود همه حواسش به بقا یا برکناری نکو بود!
کنفدراسیون آسیا تغییراتی در برگزاری بازی‌های باشگاهی ایجاد کرده است و از امسال ۲۴ تیم برتر قاره در لیگ‌نخبگان حضور خواهند داشت. استقلال یکی از سه نماینده فوتبال ایران در این رویداد است و طبق قرعه‌کشی النصر عربستان، الغرافه قطر، پاختاکور ازبکستان و الشرطه عراق حریفان خانگی آبی‌ها و السد قطر، الهلال عربستان، الریان قطر و الاهلی عربستان حریفان خارج از خانه این تیم هستند.
سطح کیفی فوتبال ما مشخص است و هیچ‌کس انتظار ندارد به یک باره فاصله زیاد ایجادشده بین تیم‌های عربی پرستاره با تیم‌های ایرانی جبران شود، به همین‌خاطر هنوز هم بازی در خانه و حضور تماشاگران پرشور و پرتعداد یک امتیاز ویژه برای تیم‌های ما محسوب می‌شود، منتها در این فصل با بحران نداشتن ورزشگاه نیز مواجه هستیم و این را نیز باید به انبوه چالش‌های‌مان اضافه کنیم. از وقتی پروژه بازسازی ورزشگاه آزادی پس از سال‌ها انتظار به شکل جدی دنبال می‌شود، سرخابی‌ها و همچنین تیم‌ملی در بلاتکلیفی به سر می‌برند. اینکه استقلال در کدام شهر و ورزشگاه از الغرافه پذیرایی می‌کند تا لحظه آخر مشخص نبود و درواقع این موضوع برای استقلال پرحاشیه یک دردسر به دردسر‌های این تیم اضافه کرد.
الغرافه اولین حریف استقلال و یکی از شناخته‌شده‌ترین رقبا برای آبی‌ها به حساب می‌آید. اولین‌بار در سال ۱۳۸۸ و در جریان مرحله گروهی لیگ‌قهرمانان بود که استقلال با هدایت مرفاوی با سه گل در آزادی الغرافه را شکست داد و دو گل این تیم را نیز فرهاد مجیدی به ثمر رساند. همچنین آبی‌ها ۱۲ جدال رودررو با الهلال داشته‌اند؛ این تیم عربستانی در سال‌های اخیر گربه‌سیاه تیم‌های ایرانی بوده و استقلال نیز تاکنون پنج پیروزی مقابل الهلال کسب کرده است. النصر حریفی است که استقلال فقط دو بار با این تیم بازی کرده و یک برد برای آبی‌ها ثبت شده است. الاهلی در شش بار جدال با استقلال چهار بار تن به شکست داده، یک بار تیم ایرانی را مغلوب کرده و یک تساوی نیز به ثبت رسیده است. باتوجه به اینکه استقلال برابر السد چهار برد، پنج تساوی و تنها یک باخت داشته است، انتظار می‌رود تیم ایرانی بازهم از پس السد برآید. الغرافه نیز هرگز نتوانسته است استقلال را ببرد و در دو بازی قبلی یک برد نصیب استقلال شده و یک دیدار هم مساوی شده است. در ۱۰ تقابل قبلی با الریان، استقلال هفت بار طعم پیروزی را چشیده است. الشرطه نیز طی سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ چهار بار سد راه استقلال شده که دو پیروزی نصیب نماینده کشورمان شده و دو بازی نیز با نتیجه تساوی به پایان رسیده است. پاختاکور دو بار استقلال را شکست داده و یک بار هم تن به شکست داده است.
از لیگ نخبگان به لیگ قهرمانان
سپاهان و فرصتی که از دست رفت
شمیم رضوان
قهرمانی در رقابت‌های جام حذفی این فرصت را برای سپاهان فراهم کرد که به واسطه پلی‌آف، راهی لیگ‌نخبگان آسیا شود چراکه سهمیه ایران ۲+۱ بود و بعد از سرخابی‌های پایتخت که به طور مستقیم با کسب عنوان قهرمانی و نایب قهرمانی لیگ راهی لیگ نخبگان شده بودند، سپاهان هم می‌توانست با برتری در پلی‌آف به لیگ نخبگان راه یابد، اما برخلاف انتظار، تیم پرمهره سپاهان که امسال هم مانند سال گذشته هزینه گزافی در نقل‌و‌انتقالات کرده بود، نه تنها شانس حضور در نخستین دوره لیگ نخبگان آسیا را از دست داد که با شکست سنگین ۴ بر یک مقابل شباب‌الاهلی همه را متعجب کرد! در پی این باخت زردپوشان اصفهانی به سطح ۲ رقابت‌های آسیایی سقوط کردند. سپاهان اگرچه در لیگ هر سه بازی خود را با برد پشت سرگذاشته، اما با یک نمایش ضعیف برابر شباب الاهلی نشان داد هنوز برای موفقیت در آسیا کار دارد. شاگردان مورایس در برابر فشار سنگین حریف دوئل‌ها و کورس‌های فردی را واگذار کردند و مرتکب اشتباهات متعدد فردی شدند. همچنین نمایش آشفته و عدم انسجام تیمی که به وضوح در روند بازی مشهود بود، اجازه نداد حملات حریف را مدیریت و دفع کند و در نهایت نتیجه را واگذار کرد تا به همراه تراکتور نماینده ایران در لیگ‌قهرمانان ۲ آسیا باشد. براساس قرعه‌کشی انجام شده سپاهان در گروه سوم لیگ قهرمانان آسیا ۲ با تیم‌های الشارجه امارات، استقلال تاجیکستان و الوحدات اردن همگروه است و اگرچه دو تیم برتر هر گروه به مرحله یک هشتم نهایی رقابت‌ها صعود خواهند کرد، اما کار شاگردان مورایس ساده نیست. نخستین حریف سپاهان در این رقابت‌ها الوحدات اردن است؛ تیمی که با حضور در رده سوم لیگ اردن به این رقابت‌ها راه یافت. الوحدات تیمی ناشناخته است که سابقه بازی با فولاد را دارد و از مهم‌ترین بازیکنان آن می‌توان به طارق زیاد جبر خطاب و مهند ابوطا‌ها اشاره کرد. استقلال‌تاجیکستان دیگر حریف سپاهان است؛ تیمی که طی چند سال اخیر پیشرفت خوبی داشته و منوچهر ژالیوف، بهترین گلزن و مطرح‌ترین بازیکن آن است. الشارجه امارات، دیگر حریف سپاهان که با حضور در رده چهارم لیگ امارات جواز حضور در سطح ۲ رقابت‌های لیگ‌قهرمانان را از آن خود کرد، تیم‌پرمهره‌ای است که برای مارکوس ملونی (برزیل)، عثمان کامارا (گینه) و کایو لوکاس (برزیل) تابعیت اماراتی گرفته تا بتواند از بازیکنان خارجی بیشتری در ترکیب خود استفاده کند. اما شاخص‌ترین بازیکنان تیم گوزمین اولاریوی رومانیایی پاکو آلکاسر اسپانیایی و کایو برزیلی‌الاصل است که فصل گذشته موفق شد ۱۱ گل برای الشارجه به ثمر برساند.
تراکتورسازی همچنان به آسیا امیدوار است
پرستاره و پرهزینه
اشرف رامین
تیم پرطرفدار تبریز همچنان برای درخشش در فوتبال آسیا ریخت‌وپاش می‌کند. شیوه جدید برگزاری مسابقات در فوتبال قاره‌کهن به نفع تراکتورسازی نبود چراکه طبق دسته‌بندی جدید و همچنین سهمیه‌ای که به فوتبال کشورمان تعلق یافته است، این تیم برخلاف سرخابی‌های پایتخت باید همانند سپاهان در لیگ‌قهرمانان ۲ به میدان برود. قرمز‌ها در فصل بیست‌وسوم مقام چهارم را کسب کردند. بالطبع سهمیه لیگ نخبگان به قهرمان و نایب‌قهرمان لیگ‌برتر رسید و باید تأکید کرد تراکتورسازان خوش‌شانس بودند که سپاهان تیم سوم جدول، قهرمان جام‌حذفی هم شد تا تیم تبریزی نیز فرصت حضور در لیگ‌قهرمانان ۲ را پیدا کند. زنوزی مالک باشگاه در این فصل نیز با خرید بازیکنان اسمی و به خدمت گرفتن سرمربی خارجی، هزینه هنگفتی را خرج کرده است تا بلکه طلسم ناکامی‌های تراکتور در آسیا بشکند. هدایت قرمز‌ها به دراگان اسکوچیچ سپرده شده است؛ همان مربی کروات که تیم‌ملی را به جام‌جهانی رساند، اما جایش را به کارلوس کی‌روش داد. این تنها خرید بزرگ تراکتورسازان نیست، سه بازیکن شناخته‌شده پرسپولیس یعنی علیرضا بیرانوند، مهدی ترابی و اسماعیلی‌فر با جنجال فراوان، از تهران به تبریز رفتند تا توان فنی تراکتورسازی افزایش یابد. درواقع تراکتورسازی یکی از جنجالی‌ترین تیم‌ها در نقل و انتقالات بود و تا مدت‌ها بر سر خرید بیرانوند با پرسپولیس جنگید. بااینکه شکایت تیم تهرانی به نتیجه نرسیده است، اما پرسپولیسی‌ها همچنان مدعی‌اند قرارداد سنگربان قبلی آن‌ها با تراکتورسازی غیرقانونی است! از آنجا که نماینده فوتبال آذربایجان جزو تیم‌های خصوصی محسوب می‌شود، هیچ حساسیتی نیز روی رقم‌های قرارداد آن‌ها وجود ندارد و مالک باشگاه دستش برای به خدمت گرفتن مربیان و بازیکنان باز است. این تیم در قرعه‌کشی در گروه A قرار گرفته و با الوکره قطر، روشن تاجیکستان و موهون باگان همگروه شده است. تراکتورسازی فصل گذشته اصلاً نتوانست به مرحله اصلی لیگ قهرمانان راه یابد، این تیم در مرحله پلی‌آف با شکست برابر الشارجه فرصت حضور در این رقابت‌ها را از دست داد، امسال نیز باید با سه تیم کاملاً متفاوت رقابت کند. الوکره تیم عربی است در حالی که تیم روشن از تاجیکستان می‌آید و موهون باگان هند نیز تیمی ناشناخته برای تیم‌های ایرانی محسوب می‌شود. تراکتورسازان در اولین بازی این فصل لیگ‌قهرمانان میهمان الوکره هستند و باید دید تیم اسکوچیچ در نخستین گام می‌تواند الوکره را مغلوب کند یا نه.
