جوان آنلاین: در جنگ رسانهای که دشمن تدارک دیده است با پدیده جدیدی روبهرو هستیم. برخی برای بازدید گرفتن و کسب درآمد در فضای مجازی به شبهات و حملات دشمن ضریب میدهند و در حمایت از آنها تولید محتوا میکنند که در این میان با وجود اینکه سالهاست مقام معظم رهبری فرمان آتش به اختیار برای روشنگری و تبیین واقعیتها صادر کردهاند، هنوز تعداد کسانی که در عرصه جهاد تبیین و رفع شبهات فعالیت موفقی داشتهاند، نسبت به افراد و صفحات شایعهپراکن و شبههافکن کمتر بوده است. سعید حیدری که با نام سعیدیسم در فضای مجازی به شهرت رسیده از جمله افرادی است که چند سالی میشود با فعالیتهای مستمر نه تنها به پاسخگویی شبهات میپردازد، بلکه با محتواهای کوتاه، تلنگرهایی هم به مخاطب میزند تا تأمل کند. «جوان» با وی گفتگو کرده است.
شما سالها مدرس دانشگاه بودید، چطور وارد این عرصه شدید؟
همیشه دغدغه کار فرهنگی داشتم. در دانشگاه هم مدیرمسئول و سردبیر نشریه دانشگاهی بودم. بعد از فارغالتحصیلی از کارشناسی ارشد مدیریت، یکی، دو تا شرکت هم داشتم. از سال ۸۹ در دانشگاههای مختلف دولتی، آزاد و علمی کاربردی دروس تخصصی مدیریتی تدریس میکردم، ولی همیشه دغدغه روشنگری داشتم، به همین خاطر در فضای مجازی فعال شدم. اوایل وبلاگ داشتم، بعد ویچت و سعی میکردم در شبکههای اجتماعی با مردم ارتباط بگیرم. مثلاً در تانگو حدود۲۰ بار پیجهایم را ریپورت کردند. تلاش میکردم در هر جای فضای مجازی فعالیت کنم و به شبهات کاربران پاسخ بدهم. مثلاً در تلگرام گروههای هماندیشی و مباحثه داشتیم که بعد از مدتی تمرکزم را روی اینستاگرام گذاشتم و جلوی دوربین رفتم تا ارتباط چهره به چهره با مخاطبان داشته باشم، برخلاف ویژگی شخصیتیام که مایل نیستم دیده شوم، چون تکلیف بر گردنم حس میکردم، تصمیم گرفتم جلوی دوربین هم بروم. خودم را سرباز فرهنگی در فضای مجازی میدانم.
منابع اطلاعاتی را چگونه تأمین میکنید؟
بخشی به مطالعات در گذشته برمیگردد. البته یک فعال فرهنگی مجازی باید یک مبنایی داشته باشد و این مبنا برای من در طول سالها شکل گرفته است. کتابهای مختلف خواندهام، از منبرها و سخنرانیهای استادان نیز بهره بردهام. از منابع مختلف این مبنا پایهریزی شد، وقتی مبنای اولیه به خوبی شکل بگیرد در اتفاقات روزمره کمک میکند تحلیل خوبی داشته باشیم. بنده اتفاقات روزمره را از خبرگزاریها، روزنامهها، صفحات مجازی و سایتها میگیرم، صحتسنجی میکنم و با توجه به موقعیت بیان مسئله، آن را مطرح و بررسی میکنم. متأسفانه، چون نهادهای رسمی در این باره کمکی نمیکنند، خودم مجبور هستم دنبال آن باشم و از آنجا که تشکیلاتی ندارم و انفرادی کار میکنم، این پروسه خیلی زمانبر است.
مؤثرترین پستتان تاکنون چه بوده است؟
نمیتوانم بگویم کدام پست تأثیرگذارتر بوده، چون هر کدام در یک برههای مؤثر بوده است. مثلاً فتنه ۱۴۰۱ که هنوز اتفاقات در پردهای از ابهام بود اولین ویدئویی که از طرف قشر انقلابی منتشر شد از من بود. آن زمان از نهادهای مربوطه خواستم اطلاعاتی بدهند تا محتوا داشته باشم، اما محتوا ندادند که به ناچار و با دست خالی و ابتکاری ویدئو تولید میکردم تا مردم از سرگردانی بیرون بیایند و فریب تحرکات دشمن را نخورند. البته بازخورد خیلی خوبی هم داشت، اما همان یکی، دو روز اول منافقان صفحه من را زدند و مقدمهای شد تا بقیه صفحاتم در فضای مجازی را بزنند. ۱۰ تا۱۱ صفحه مرا چهار ماه اول فتنه زدند، به طوری که صبح پیج میزدم، بعدازظهر میزدند و دوباره غروب پیج میزدم. فشار زیادی میآوردند که نشان از تأثیرگذاری بود. خدا را شکر همین محتواهایی که در بزنگاه تولید شد، بازخوردهای خوبی داشت.
تلخترین خاطره شما چیست؟
شاید برخی فکر کنند تهدیدها و توهینهای ضدانقلاب. البته اوایل اذیت میشدم، ولی وقتی نگاهم را عوض کردم و با خودم گفتم ثواب من در همین اذیتهای آنهاست، انگیزهام بیشتر شد. اما حقیقتاً تلخترین اتفاق برایم ضربه خوردن از برخی به اصطلاح خودیهاست که ندانسته یا براساس هوی وهوس جوری موضعگیری میکنند که باعث میشوند وقت و انرژی فرد، صرف رفع ابهام خودیها شود و همین فرصت کمی که برای مقابله با تهاجم شبهات دشمن داریم هم از دست برود.
از جایی هم حمایت میشوید؟
به هیچ نهاد یا ارگانی وابسته نیستم و خودم فعالیت میکنم. فقط حجت شرعی برایم مهم است، برخی وعدههای حمایت میدهند، آن هم نه مالی، بلکه اطلاعاتی، اما در حد همان وعده بوده و خودم مجبورم اطلاعات برای محتواها را تهیه و تولید کنم.
آیا تا به حال مانعتراشی یا محدودیتی برای شما ایجاد شده است؟
برخی از مسئولان سعهصدر بالایی دارند و با رویی گشاده همراهی میکنند، اما برخی دوست ندارند و با واسطه ناراحتی خودشان را ابراز میکنند، اما برخورد مخاطبانم همیشه دلگرمکننده و انگیزهبخش بوده است. البته هستند کسانی که در فضای مجازی توهین و هتاکی میکنند، اما در فضای حقیقی همه همیشه محبت دارند و حمایتم میکنند که از همه آنها تشکر میکنم.
به نظرتان چطور میتوان تهدیدهای فضای مجازی را به فرصت تبدیل کرد؟
فضای مجازی تحت اشغال دشمن است؛ بنابراین اول باید آن را آزاد کنیم، مانند خاک کشوری که اشغال میشود. من مدتهاست پیگیری میکنم که این طرح مدیریت فضای مجازی که بارها حضرت آقا به دولت و مجلس و قوه قضائیه گفتند، به کجا رسیده است. ما اول باید فضای مجازی را آزاد کنیم، بعد مثلاً اینستاگرام را مدیریت کنیم و مشابه آن را در پلتفرم بومی مثل روبیکا بیاوریم و آن را قوی کنیم. این پلتفرمهای داخلی باید امکانات خوبی داشته باشند و مردم در آنها احساس امنیت کنند و برای اطلاعات شخصیشان هم آزادی داشته باشند. همچنین برای بیان نظراتشان و اینکه در آن بتوانند درآمدسازی کنند. من این بحث را عنوان میکنم که خودم مزیت رقابتیام در اینستاگرام است، ولی منافع کشورم مهمتر از منافع شخصی است. به این صورت تهدیدهای فضای مجازی خنثی میشود، چون این پلتفرمهای خارجی در مواقع حساس کشور، بستر فتنهها و اغتشاشات میشوند.
به نظر میرسد حزباللهیها کمتر در عرصه مجازی فعالیت دارند، دلیلش چیست؟
اول اینکه گمان میکنند این وظیفه نهادهای رسمی است که حقوق میگیرند. دیگر آنکه خیلی از انقلابیها مطلوبشان استخدام در ادارههای دولتی و پشت میزنشینی است، درحالیکه هر حزب اللهی متعهدی در هر شغل و جایگاهی که هست باید نیمساعت هم که شده در فضای مجازی حضور داشته باشد و فعالیت کند و براساس توانایی و سوادی که دارد، وقت بگذارد. متأسفانه قشر مذهبی اهمیت این فضا را کمتر میداند، درحالیکه باید حضورشان مؤثر باشد و با ارائه متن، صوت و ویدئو، نقد، نظر و حتی تأیید یا رد انجام دهند، اینها مصداق امر به معروف و نهی از منکر است.
از نقدهایی که به سلبریتیهای مذهبی میشود، این است که معمولاً مسئولیت تبلیغ مجموعهها یا پیجهای مستعد هم فکر را ندارند، مگر اینکه دوستشان باشند، به همین دلیل وقتی به یکی از آنها حمله میشود، جایگزینی برای او نیست، چرا؟
کاملاً موافقم. خودم بارها این را اعلام کردهام که باید از هم حمایت کنیم و دوستان و همفکران خود را هم بالا بکشیم. به نظرم تکروی و تنگنظری در این عرصه آفت است. شخصاً هر بار در استوری معرفی انجام میدهم و معتقدم باید به همدیگر کمک کنیم.
بزرگترین آفت فعالیت انقلابیها در فضای مجازی چیست؟
بعضاً کنشگران مجازی بعد از مدتی جذب جناح یا گروههای سیاسی میشوند تا منافع مالیشان تأمین شود، برای همین دیگر نمیتوانند برای خودشان باشند و در قبال دریافتی برای منافع آنها فعالیت دارند. یکی دیگر از آفتها این است که برای بالا بردن تعداد فالوور دست به هر کاری میزنند و خوشایند مخاطب عمل میکنند تا بیشتر دیده شوند، درحالیکه باید به عنوان یک سرباز در جبهه مجازی با خدا معامله کرد، زیرا او بهترین حامی و یاریگر است.
یکی از اپلیکیشنهای داخلی مانع از فعالیت شما با ممبر بالایتان شد، درحالیکه اگر فعالیت در پیامرسان خارجی داشتید با مشکل مواجه نبودید، ماجرا چیست؟
زمان فتنه بارها مسدود شدم، برای همین در پلتفرم داخلی فعالیت کردم. خیالم راحت بود خودی هستند و رسانهام را از من نمیگیرند، ولی متأسفانه در ایتا و روبیکا مدتها پیجم را محدود کردند و هرچه پیگیر شدم، کسی جوابگو نبود و به مخاطب اجازه نشر پست را نمیدادند. تعداد دنبالکنندههای صفحات و کانالهای من از سعیدیسم و شبهات را اگر محدود نمیکردند، قطعاً به چندصدهزار نفر میرسید. در نهایت مجبور شدم روبیکا را رها کنم، چون مدام پیام میداد: «نشر محتوای مجرمانه!»، ولی هیچ وقت نگفتند کدام محتوای تولیدی من مجرمانه بود. بازدیدها را در حد صفر نشان میداد که با پشتیبانی روبیکا هم تماس گرفتم، اما جوابم را ندادند. در ایتا هم به خاطر انتقاداتی که از آن داشتم، مرا محدود کردند و با من به عنوان کاربر این پیامرسان حاضر به گفتگو نشدند. همه کانالهایم را مسدود کردند، حتی کانالهایی که به اسم من نبود، ولی من مدیریت میکردم. کانالهایم را بدون تذکر بستند و شمارههای مرا از پلتفرم حذف کردند و اجازه نصب هم نمیدهند تا پیامهای خصوصیام را بخوانم. تا جایی که مجبور به پیگیری قضایی شدم و منتظر رسیدگی به شکایتم هستم. با وجود اجحافی که در حقم شد باز هم پلتفرم داخلی را به خارجی نمیفروشم و معتقدم نباید آن را تخریب کرد، ولی دوستان اینطور نیستند و سعی در حذف من از رسانه دارند. مهمترین رسانههای من که حدود هفت تا هشت کانال میشد را یک شبه بستند، مثل مقاومتنیوز، سعیدیسم، کلامالله، ضدشایعات، کانال شغلیابی مؤمنین تهران و کانال خبری که همه را مسدود و حقوق شهروندیم را نقض کردند. حتی دوستانم کارزاری راه انداختند و ۲۳ هزار امضا نیز جمع کردند و از مسئولان درخواست رسیدگی کردند، ولی تأثیری نداشت. من هم نمیخواهم این اتفاق باعث التهاب یا دشمنشادی شود.
اگر مسئول فضای مجاری کشور بودید، چه میکردید؟
قانونگذاری میکردم تا از این حالت یله و رها بیرون بیاید. مجموعههای مستقل را حمایت میکردم، مثلاً خودم میخواستم از طریق فضای مجازی درآمدی کسب کنم و با آن شبکهای راه بیندازم، اما الان با بستن کانالها منابع مالیام محدود شده است. برای همین معتقدم باید مجموعههای فرهنگی فعال حمایت شوند. میخواهیم این را برای مسئولان جا بیندازم که فضای مجازی قدرت دارد پس باید آن را قوی کرد و از اشغال اجنبی بیرون آورد، آن وقت اتفاقات خوبی رخ خواهد داد. من حمایت نشدم، درحالیکه کلیپهای عربی، ترکی و عبری ساختم که در منطقه بازخورد خوبی داشتند، اما وقتی حمایتی نباشد کار هم دوام نخواهد داشت.