جوان آنلاین: «تاریخ مستطاب امریکا» کتاب طنزی درباره تاریخ امریکا به قلم محمدصادق کوشکی است که مازیار بیژنی با کاریکاتورهایش آن را جذاب‌تر کرده است. این کتاب سه فصل کلی دارد: تشکیل امریکا، امریکا در جهان و امریکا و ایران. کوشکی در این اثر با تاریخ ایالات‌متحده شوخی کرده است. از نکات منحصربه‌فرد این کتاب استفاده کوشکی از منابع مرتبط با امریکاست که در خارج از ایران تولید شده‌اند.
محمدصادق کوشکی، مؤلف کتاب تاریخ مستطاب امریکا درباره علت و روند نگارش این اثر می‌گوید: دوستانی در مؤسسه خاکریز ایمان و اندیشه این طرح را شروع کردند و در اوایل کار به این نتیجه رسیدند که نگارش کار را به بنده واگذار کنند. دوستان مؤسسه یادداشت‌هایی را تهیه کرده بودند. یادداشت‌ها بررسی شد و گام‌به‌گام در مورد کاریکاتور‌ها با آقای مازیار بیژنی که زحمت آن را کشید، صحبت شد و با مشورت هم پیش رفتیم، اما نکته‌ای که درباره این کتاب برای من مهم و عزیز است، این است که یک اتفاق مبارکی افتاد که هیچ ربطی به بنده نداشت و سهم این کتاب بود!
کوشکی در گفتگو با ایبنا گفته است: دوستان مؤسسه خاکریز ایمان و اندیشه آخرین ماکت‌بندی کار و اینکه چند صفحه باشد یا طرح آن چطور باشد و صفحات چه محتوایی داشته باشد را آوردند. کار را ورق زدیم و وقتی همه صفحات را تنظیم کردیم، دیدیم بر اساس تقسیم‌بندی‌هایی که دوستان فنی انجام دادند، یک صفحه ابتدای کتاب خالی است. چون دوستان بنده را به صورت ناگهانی برای بازبینی نهایی کتاب دعوت کردند، هیچ ذهنیتی نداشتم که اگر صفحه‌ای خالی بود چه کنم؟ یک لحظه به ذهنم رسید که این کتاب تقدیم شود، اینکه به چه کسی تقدیم شود جرقه دوم بود، «تقدیم به نادر مهدوی که امریکایی‌ها او را بهتر از ما می‌شناسند.» به این جمله و به شهید نادر مهدوی اصلاً فکر نکرده بودم. اصلاً اطلاع نداشتم یک صفحه خالی می‌ماند و باید به نوعی پر شود. همه این‌ها در یک لحظه و دو جرقه اتفاق افتاد. این دو جرقه هیچ ربطی به من ندارد و سهم نادر مهدوی بود. به گفته کوشکی این کتاب برکات زیادی داشت. بدون تبلیغات و بدون اینکه پشتیبانی خاصی از آن شود و نورچشمی باشد و نورچشمی بشود، به لطف و عنایت خدا به چاپ‌های متعدد رسید. در زمان خودش منشأ تأثیرات زیادی شد و بچه‌های فرهنگی آتش به‌اختیار، در گوشه و کنار کشور بر اساس این کتاب کار‌های فرهنگی خوبی انجام دادند، مثل ساخت انیمیشن، برگزاری نمایشگاه و مسابقه. مطلع هستم که بعضی‌ها با اموال شخصی‌شان مسابقه برگزار کردند، در حالی که طلبه شهریه‌بگیر بودند. خیلی این کتاب برکت داشت و تأکید می‌کنم که هیچ ربطی هم به بنده نداشت. هر آنچه از قِبَل این کتاب منشأ خیر و تأثیر بود، به خاطر نام مبارک نادر مهدوی بود؛ شخصیتی که امریکایی‌ها او را بهتر از ما می‌شناسند. نویسنده کتاب درباره اینکه چرا زبان طنز را برای نوشتن این کتاب انتخاب کرده است، توضیح می‌دهد: این برمی‌گردد به تلخی کتاب. مطالب در رابطه با تاریخ امریکا به قدری تلخ است که حتی دوستانی که کار فیش‌برداری کتاب را انجام دادند، معترف بودند که اصلاً قابل هضم نیست. نکته بعدی این است که مردم ما با تاریخ خیلی دوست نیستند. از آنجا که کتاب‌های تاریخی، چه درسی و چه غیردرسی جذاب نیست و خوب نوشته نشده‌اند، مردم ما از خواندن تاریخ گریزانند. به خاطر این دو دلیل برای اینکه از تلخی محتوا مقداری کم شود و از طرفی کمی جذاب‌تر شود، زبان طنز را انتخاب کردیم.
به گفته کوشکی ما در این کار سیاست‌های امریکا را نقد نکرده‌ایم، بلکه نقل کرده‌ایم. امتیاز این کتاب این است که بر اساس منابع امریکایی نوشته شده و از هیچ منبع دیگری جز امریکایی و انگلیسی استفاده نکرده ایم. بعضی از این منابع به زبان فارسی ترجمه شده و برخی دیگر که ترجمه نشدند، عنوان‌شان در انتهای کتاب آمده است، بنابراین سعی کردیم در مقام توصیف و نقل امریکا باشیم و نه نقد آن. نکته دیگر اینکه حجم این کتاب شاید دو برابر حجم فعلی بود. بخش‌های زیادی را به خاطر اینکه قابل بیان نبود حذف کردیم. چون اصرار داشتیم کتاب، کتاب خانواده باشد و درون خانواده خوانده شود و بچه‌ها بتوانند با پدر و مادر کتاب را بخوانند. آن مطالب که حذف شد، مطالبی کاملاً واقعی و بسیار تلخ و سیاه از تاریخ امریکا بود که هم به واسطه تلخ بودن و هم به واسطه اینکه مناسب جمع خانوادگی نبود، از کار حذف شد و حجم کار به نصف رسید.
